Hızlı Arama
Acil servisteki abdominal travma vakalarında mortaliteyi öngören faktörler
Ömer Faruk Turan1, Didem Çankaya Gökdere2, Murat Genç3, Bensu Bulut4, Medine Akkanöz5, Hüseyin Mutlu6, Ramiz Yazıcı71Acil Tıp Kliniği, Etlik Şehir Hastanesi, Ankara-Türkiye2Acil Tıp Kliniği, Bodrum Devlet Hastanesi, Muğla-Türkiye
3Acil Tıp Kliniği, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara-Türkiye
4Acil Tıp Kliniği, Yenimahalle Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara-Türkiye
5Acil Tıp Kliniği, Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara-Türkiye
6Acil Tıp Kliniği, Aksaray Üniversitesi Tıp Fakültesi, Aksaray-Türkiye
7Acil Tıp Kliniği, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul-Türkiye
AMAÇ: Travmatik yaralanmalar, özellikle de abdominal travmalar, dünya çapında önemli bir mortalite nedenidir. Bu çalışmanın amacı, basit, hızlı ve erişilebilir klinik ve laboratuvar parametreleri kullanarak abdominal travma hastalarında mortalite ve morbidite için prediktif faktörleri değerlendirmek ve acil serviste karar verme için skorlama sistemlerinin geliştirilmesine odaklanmaktır.
GEREÇ VE YÖNTEM: Ekim 2022 ve Mart 2024 tarihleri arasında bir 1. Seviye Travma Merkezinde retrospektif bir kohort çalışması yapılmıştır. Abdominal travma ve multitravma geçiren 18 yaş ve üzeri hastalar çalışmaya dahil edilirken, eksik kayıtları, bilinen kronik hastalıkları veya yakın zamanda travma öyküsü olan vakalar çalışma dışı bırakılmıştır. Demografik veriler, vital bulgular, laboratuvar sonuçları, görüntüleme bulguları, klinik skorlar ve sonuçlara ilişkin veriler toplanmıştır. Bağımsız mortalite prediktörlerini ve bunların cut-off değerlerini belirlemek için lojistik regresyon ve ROC analizleri yapılmıştır.
BULGULAR: Çalışmaya dahil edilen 693 hastada mortalite oranı %3.6'dır. En yaygın travma mekanizmaları trafik kazaları (%59.3) ve düşmeler (%23.4) olmuştur. Mortalitenin bağımsız belirleyicileri arasında yaş ≥54, GKS (Glasgow Koma Skalası) ≤14, ISS (Yaralanma Şiddeti Skoru) ≥24 ve şok indeksi ≥1.08 yer almıştır. ROC analizi, GKS'nin mortalite için en yüksek prediktif değere sahip olduğunu (AUC: 0.828), bunu ISS, yaş ve şok indeksinin izlediğini ortaya koymuştur. Yüksek ALT, AST, laktat ve kreatinin düzeyleri literatür bulgularıyla uyumlu olarak daha kötü sonuçlarla ilişkilendirilmiştir.
SONUÇ: Yaş, GKS, ISS ve şok indeksi, abdominal travma hastalarında mortalitenin güçlü belirleyicileridir. Bu parametrelerin klinik karar verme sürecine entegre edilmesi, risk sınıflandırmasını geliştirebilir ve hasta yönetimini iyileştirebilir. Travma bakımını iyileştirmek ve mortalite oranlarını azaltmak için prospektif çok merkezli çalışmalar ve ulusal travma kayıtları gereklidir.
Predictive factors of mortality in patients with abdominal trauma
Ömer Faruk Turan1, Didem Çankaya Gökdere2, Murat Genç3, Bensu Bulut4, Medine Akkanöz5, Hüseyin Mutlu6, Ramiz Yazıcı71Department of Emergency Medicine, Ankara Etlik City Hospital, Ankara-Türkiye2Department of Emergency Medicine, Bodrum State Hospital, Muğla-Türkiye
3Department of Emergency Medicine, Ankara Training and Research Hospital, Ankara-Türkiye
4Department of Emergency Medicine, Yenimahalle Training and Research Hospital, Ankara-Türkiye
5Department of Emergency Medicine, Gülhane Training and Research Hospital, Ankara-Türkiye
6Department of Emergency Medicine, Aksaray Universitesi, Faculty of Medicine, Aksaray-Türkiye
7Department of Emergency Medicine, University of Health Sciences, Kanuni Sultan Suleyman Training and Research Hospital, İstanbul-Türkiye
BACKGROUND: Traumatic injuries, particularly abdominal trauma, are a major cause of mortality worldwide. This study aimed to evaluate predictive factors for mortality and morbidity in abdominal trauma patients using simple, rapid, and accessible clinical and laboratory parameters, with a focus on developing scoring systems for emergency department decision-making.
METHODS: A retrospective cohort study was conducted in a Level 1 Trauma Center between October 2022 and March 2024. Patients aged 18 and older with abdominal trauma or multi-trauma were included, while cases with incomplete records, known chronic diseases, or a recent trauma history were excluded. Data on demographics, vital signs, laboratory results, imaging findings, clinical scores, and outcomes were collected. Logistic regression and receiver operating characteristic (ROC) analyses were performed to identify independent mortality predictors and their cut-off values.
RESULTS: Out of 693 patients, the mortality rate was 3.6%. The most common mechanisms of trauma were road traffic accidents (59.3%) and falls (23.4%). Independent predictors of mortality included age ≥54 years, Glasgow Coma Scale (GCS) ≤14, Injury Severity Score (ISS) ≥24, and Shock Index ≥1.08. ROC analysis revealed that GCS had the highest predictive value for mortality (area under the curve [AUC]: 0.828), followed by ISS, age, and Shock Index. Elevated levels of alanine aminotransferase (ALT), aspartate aminotransferase (AST), lactate, and creatinine were associated with worse outcomes, aligning with findings in the literature.
CONCLUSION: Age, GCS, ISS, and Shock Index are strong predictors of mortality in abdominal trauma patients. Integrating these parameters into clinical decision-making can enhance risk stratification and improve patient management. Prospective multicenter studies and national trauma registries are necessary to refine trauma care and reduce mortality rates.
Makale Dili: İngilizce