Hızlı Arama
Covid-19 hastalarında hayatı tehdit eden hematomlar
Ümit Alakuş1, Umut Kara2, Şebnem Çimen1, Cantürk Taşçı3, Mehmet Eryılmaz11Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Genel Cerrahi Kliniği, Ankara2Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, Ankara
3Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları Kliniği, Ankara
AMAÇ: Covid-19 salgını bugüne kadar dünyada 1.75 milyondan fazla ölüme neden oldu. Mortalitenin önde gelen nedenleri solunum bozuklukları ve tromboembolik patolojiler olmakla birlikte, diğer nadir patolojiler de mortalite ve morbiditeyi artırabilir. Çalışmamızda Covid-19 hastalarında hayatı tehdit eden hematomları, risk faktörlerini ve yönetimini incelemeyi amaçladık.
GEREÇ VE YÖNTEM: Kurumsal merkez (üçüncü düzey pandemi merkezi) veri tabanında, 11 Mart 2020 ve 17 Aralık 2020 tarihleri arasındaki 10 aylık dönemde Covid-19 nedeniyle hastaneye yatırılan hastaların verileri geriye dönük olarak tarandı. Kanama semptomları/bulguları olan hastalar tespit edildi. Gastrointestinal sistem kanaması olan hastalar çalışma dışı bırakıldı. Hematom tespit edilen hastalar dahil edildi.
BULGULAR: Toplam 5484 hastanın 11’inde hematom vardı (%0.2). Medyan yaş 76 idi (min-maks: 56–90). Hastaların yedisi (%63.6) erkek, dördü (%36.4) kadındı. Tüm hastaların en az bir komorbiditesi vardı, tüm hastaların ciddi veya kritik Covid-19 hastalığı vardı ve tamamı tedavi dozunda düşük moleküler ağırlıklı heparin kullanıyordu. Yedi retroperitoneal hematom, iki rektus kılıf hematomu, bir meme hematomu ve bir hastada meme ve retroperitoneal hematom birlikte saptandı. Beş (%45.5) hastaya anjiyografik arteriyel embolizasyon uygulandı. Kanama komplikasyonları olan hastalarda genel mortalite oranı %54.5 (n=6) ve erkek/kadın oranı %66.7 (n=4) ve %33.3 (n=2) idi.
TARTIŞMA: Hematomlar nadir, ancak Covid-19 hastalarında mortaliteyi artıran fenomenlerdir. Yaş, erkek cinsiyet, şiddetli veya kritik düzeyde Covid-19 hastalığı, komorbiditeler, tedavi dozu düşük moleküler ağırlıklı heparin risk faktörleri olabilir. Yeni başlayan karın/sırt ağrısı ve ekimotik deri lezyonları bu hasta grubunda kanama belirtileri olabilir. Hematomun erken teşhisi ve girişimsel yöntemlerin kullanılması ile mortalite azaltılabilir.
Life-threatening hematomas in COVID-19 patients
Ümit Alakuş1, Umut Kara2, Şebnem Çimen1, Cantürk Taşçı3, Mehmet Eryılmaz11Department of General Surgery, University of Health Sciences, Gülhane Training and Research Hospital, Ankara-Turkey2Department of Anesthesiology and Reanimation, University of Health Sciences, Gülhane Training and Research Hospital, Ankara-Turkey
3Department of Pulmonology, University of Health Sciences, Gülhane Training and Research Hospital, Ankara-Turkey
BACKGROUND: The COVID-19 pandemic has caused over 1.75 million deaths in the world to date. Although the leading cause of mortality is respiratory disorders and thromboembolic pathologies, other rare pathologies may also increase mortality and morbidity. In our study, we aimed to examine life-threatening hematomas, risk factors, and management during COVID-19.
METHODS: Institutional center (a third level pandemic center) database was searched for patients hospitalized for COVID-19 during 10 months period between March 11, 2020, and December 17, 2020, retrospectively. Patients with bleeding symptoms/signs were de-tected. Patients with gastrointestinal system bleeding were excluded from the study. Patients with hematomas were included in the study.
RESULTS: Eleven of a total 5484 patients had hematomas (0.2%). Median age was 76 (min–max: 56–90). Seven (63.6%) patients were male and 4 (36.4%) were female. All patients had at least one comorbidities, been under treatment dose of low-molecular-weight hep-arin (LMWH) and severe or critical COVID-19 disease. Seven retroperitoneal hematomas, two rectus sheath hematomas, one breast hematoma, and in one patient both retroperitoneal and breast hematomas were diagnosed. Angiographic arterial embolization was applied to 5 (45.5%) patients. Overall mortality rate in patients with bleeding complications was 54.5% (n=6), and the male-to-female ratio was 66.7% (n=4) versus 33.3% (n=2).
CONCLUSION: Hematomas are rare, but mortality increasing phenomena in COVID-19 patients. Age, male gender, severe or critical COVID-19 disease, comorbidities, and treatment dose of LMWH may be risk factors. New onset of abdominal/back pain and ecchymotic skin lesions may be signs of bleeding in this patient group. Mortality can be reduced by early diagnosis of hematoma and interventional methods.
Makale Dili: İngilizce