Hızlı Arama
Adrenal bez yaralanmalarının travmalı hastalarda klinik sonuçlara etkisi
Berke Sengun1, Yalin Iscan1, Aylin Doylu1, Oguzhan Sal1, Ali Fuat Kaan Gok1, Ismail Cem Sormaz1, Nihat Aksakal1, Leman Damla Ercan1, Eda Cingoz2, Fatih Tunca1, Arzu Poyanli3, Cemalettin Ertekin1, Yasemin Senyurek11İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye2Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Radyoloji Ana Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye
3İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Radyoloji Ana Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye
AMAÇ: Travma ilişkili adrenal yaralanmalar, gözden kaçabilen ve nadir olduğu düşünülen olgulardır. Bu çalışmada, travma ilişkili ciddi yaralanmalarda adrenal bez yaralanması görülme sıklığı, ve hastaların erken dönem sonuçlarına etkisini değerlendirme amaçlanmıştır.
GEREÇ VE YÖNTEM: Üçüncü basamak refere travma merkezine, Ocak 2012 ve Ocak 2023 arası travma protokolü ile başvuran, bilgisayarlı tomografi çekilen tüm hastalar retrospektif olarak incelendi. Gelişinde ölü kabul edilenler ve eksik verisi olanlar çalışmadan çıkartıldı. Hastalar yetişkin ve pediyatrik olarak iki gruba; radyolojik veya klinik olarak tanısı konulan adrenal yaralanması olup olmamasına göre de alt gruplara bölündü. Demografik veriler, yaralanma mekanizması, yaralanma ciddiyet skoru, eşlik eden diğer abdominal organ yaralanmaları, ve 30-günlük mortalite oranları karşılaştırıldı. BULGULAR: Toplam 1253 hasta çalışmaya dahil edildi: 950 yetişkin ve 303 pediyatrik. Yetişkin grubunda adrenal yaralanma 45 (%4,7) hastada görüldü. Mekanizmalar incelendiğinde araç içi trafik kazası (%26,7 vs. %14,3) ve yaya kazasının (%37,8 vs %15,5) adrenal yaralanmalı hastalarda daha sık olduğu görüldü. Penetran travma adrenal yaralanmalı grupta daha azdı. Sağ tarafın yaralanma oranı daha fazlaydı (%55,6). Adrenal yaralanması olan hastaların yaralanma ciddiyet skorları daha yüksekti ve eşlik eden karaciğer (%17,8 vs. %3,9), dalak (%11,1 vs. %3,6) ve böbrek (%15,6 vs. %1,3) yaralanma oranları daha fazlaydı. Pediyatrik grupta adrenal yaralanma 30 hastada tespit edildi (%14,8). Yetişkin grubu gibi, adrenal yaralanma daha çok künt travma ilişkiliydi ve sağ taraf dominanttı (%60). Yetişkin grubuna kıyasla, yaralanma ciddiyeti skoru, yaralanma olan ve olmayan gruplar arası benzerdi. Eşlik eden organ yaralanması yetişkin grubu gibi adrenal yaralanma olan hastalarda daha fazlaydı. 30-günlük mortalite oranı, hem yetişkin hem pediyatrik grupta anlamlı olarak yüksekti (yetişkin: %15,6 vs. %2.9, pediyatrik: %10 vs. %1,8). Adrenal yaralanmalı hastalarda mortaliteye en çok etki eden faktörler majör baş&boyun ve toraks yaralanmalarıydı.
SONUÇ: Yüksek enerjili travmalara bağlı adrenal yaralanmalar nadir değildir. Genellikle künt travma ve eşlik eden diğer abdominal organ yaralan-maları ile beraber görülürler. Otuz-günlük mortalite oranları, yaralanma olan hastalarda daha yüksektir.
Adrenal gland injury in trauma patients and its impact on clinical outcomes
Berke Sengun1, Yalin Iscan1, Aylin Doylu1, Oguzhan Sal1, Ali Fuat Kaan Gok1, Ismail Cem Sormaz1, Nihat Aksakal1, Leman Damla Ercan1, Eda Cingoz2, Fatih Tunca1, Arzu Poyanli3, Cemalettin Ertekin1, Yasemin Senyurek11Deparment of General Surgery, Istanbul University, Istanbul Faculty of Medicine, Istanbul-Türkiye2Department of Radiology, Bagcilar Research and Training Hospital, Istanbul-Türkiye
3Department of Radiology, Istanbul University, Istanbul Faculty of Medicine, Istanbul-Türkiye
BACKGROUND: Adrenal gland injury (AGI) associated with trauma is an uncommon and often overlooked condition. This study aimed to evaluate the frequency of AGI in individuals with severe trauma injuries and investigate the outcomes of patients with AGI.
METHODS: All patients admitted to a tertiary trauma referral center under the trauma protocol who had a computed tomography (CT) scan between January 2012 and January 2023 were analyzed retrospectively. Patients who were dead on arrival and patients with incomplete data were excluded. They were classified into two main groups, adult and pediatric, and further subcategorized by the presence or absence of radiologically evident AGI. Demographic data, mechanism of injury, injury severity scores (ISS), presence of concurrent abdominal injury, and 30-day mortality rates were compared. A separate analysis was performed for factors affecting mortality rates.
RESULTS: A total of 1,253 patients were included: 950 adults and 303 pediatric patients. In the adult group, AGI was detected in 45 (4.7%) patients and was more commonly associated with the following mechanisms of injury: motor vehicle accidents (26.7% vs. 14.3%) and pedestrian accidents (37.8% vs. 15.5%). Injury to the right side was more common (55.6%). Patients with AGI had higher rates of concurrent liver (17.8% vs. 3.9%), spleen (11.1% vs. 3.6%), and kidney injuries (15.6% vs. 1.3%). In the pediatric population, AGI was detected in 30 patients (14.8%), a significantly higher rate compared to the adult group. Similar to the adult group, AGI was more commonly associated with concurrent abdominal injuries and had a right-sided dominance (60%), but the rate of concurrent abdominal injuries was higher in the pediatric group (80% vs. 46%). The 30-day mortality was significantly higher in both adult and pediatric AGI groups compared to patients without AGI (adult: 15.6% vs. 2.9%, pediatric: 10% vs. 1.8%). In patients with AGI, major head and neck injuries and chest injuries were associated with mortality.
CONCLUSION: Adrenal gland injuries due to trauma are not uncommon. They are usually associated with blunt trauma and other concurrent abdominal organ injuries. The major contributors to mortality in patients with AGI were major head and neck injuries and chest injuries.
Makale Dili: İngilizce