Hızlı Arama
Ateşli silah yaralanmasına bağlı erken ve gecikmiş alt ekstremite amputasyonları: Minimum 2 yıllık takip
Mustafa Aydın, Ali Murat Başak, Ömer Levent Karadamar, Begüm Aslantaş, Ali Aydilek, Tolga Ege, Deniz CankayaGülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, Ankara, TürkiyeAMAÇ: Ateşli silah yaralanmaları gibi yüksek enerjili yaralanmalar, alt ekstremitelerde aşırı yumuşak doku ve kemik kaybına neden olabilir.Bu tür yaralanmalarda öncelikli olarak ekstremitenin korunması hedeflense de,ekstremitenin kurtarılması ve fonksiyonun restorasyonu için tekrarlanan cerrahi işlemler hastaya hem fiziksel hem de psikolojik açıdan zarar verici sonuçlar doğurabilmektedir.Çalışmanın temel amacı ateşli silah yaralanması sonrası erken dönemde alt ekstremite amputasyonu yapılan hastaların fiziksel ve psikolojik bulguları ile geç dönemde amputasyon yapılan hastaların sonuçlarının değerlendirilmesidir. Ayrıca geç diz altı amputasyon uygulanan hastalarda prognozu etkileyen faktörleri de değerlendirilmiştir.
GEREÇ VE YÖNTEM: Bu retrospektif çalışmaya Mart 2017 ile Mart 2022 tarihleri arasında ateşli silahlara bağlı alt ekstremite yaralanması sonrası diz altı amputasyon uygulanan hastalar dahil edildi. Yaralanmanın hemen ardından götürüldükleri ilk merkezde acil diz altı amputasyon uygulanan hastalar erken amputasyon grubunu oluşturdu.Başka bir merkezde yapılan ilk müdahalenin ardından tedavilerinin devamı için üçüncü basamak sevk merkezimize nakledilen ve daha sonra diz altı amputasyon uygulanan hastalar geç amputasyon grubunu oluşturdu. Hastalar yaş, cinsiyet, amputasyon tarafı, fantom uzuv ağrısı varlığı ve travma sonrası stres bozukluğu açısından değerlendirildi.
BULGULAR: Toplam 35 hastanın bilgileri hastane kayıtlarından elde edildi; Erken amputasyon grubunda 16, Geç amputasyon grubunda ise 19. Hastaların tamamı erkekti. Yaralanma anında ortalama yaş 25.5±5.3 yıl (aralık, 20-45 yıl) ve ortalama takip süresi 37±17 ay (aralık, 25-72 ay) idi. Yaşanan fantom uzuv ağrısı karşılaştırıldığında gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıydı; Erken amputasyon grubunda 1 (%10) hastanın, Geç amputasyon grubunda ise 9 (%90) hastanın fantom uzuv ağrısı yaşadığı görüldü (p=0.010). Erken amputasyon grubunda 3 (%23) hastada, Geç amputasyon grubunda ise 10 (%77) hastada Travma sonrası stres bozukluğu tanısı konuldu (p=0.039).
SONUÇ: Geç diz altı amputasyon uygulanan hastaların Fantom uzuv ağrısı ve Travma sonrası stres bozukluğundan daha yüksek oranda etkilendikleri belirlendi. Alt ekstremitede ciddi açık yaralanması olan hastalarda ekstremite koruyucu cerrahiye karar verirken geç diz altı amputasyon ile ilişkili kötü sonuçların dikkate alınması çok önemlidir. Hastalar bu olumsuz sonuçlar konusunda iyice bilgilendirilmelidir.
Early versus delayed lower extremity amputations caused by firearm injury: A minimum 2-year follow-up
Mustafa Aydın, Ali Murat Başak, Ömer Levent Karadamar, Begüm Aslantaş, Ali Aydilek, Tolga Ege, Deniz CankayaDepartment of Orthopedics and Traumatology, Gülhane Training and Research Hospital, Ankara-TürkiyeBACKGROUND: High-energy casualties such as firearm injuries may result in extensive loss of soft tissue and bone in the lower extremities. Although the primary aim in these types of injuries is the preservation of the extremity, repeated surgical procedures for extremity salvage and subsequent restoration of function could have detrimental effects on the patient both physically and psychologically. The main aim of this study is to evaluate the physical and psychological outcomes of patients who underwent lower extremity amputation in the early period after a firearm injury compared with the results of patients who underwent amputation in the late period. We also evaluated the factors affecting the prognosis in patients undergoing late below-knee amputation (BKA).
METHODS: This retrospective study included patients who underwent BKA following a lower extremity injury caused by firearms between March 2017 and March 2022. Patients who underwent emergency BKA at the first center they were taken to immediately after the injury constituted the early amputation (EA) group. Patients who were transferred to our tertiary-level referral center for continuation of treatment after the first intervention at another center and later underwent BKA constituted the late amputation (LA) group. The patients were evaluated regarding age, gender, amputation side, presence of phantom limb pain (PLP), and post-traumatic stress disorder (PTSD).
RESULTS: Information was available from hospital records for a total of 35 patients; 16 in the EA group and 19 in the LA group. All patients were male. The mean age at the time of injury was 25.5±5.3 years (range, 20-45 years), and the mean follow-up period was 37±17 months (range, 25-72 months). In the comparison of PLP experienced, the difference between the groups was statistically significant, with PLP experienced by 1 (10%) patient in the EA group and by 9 (90%) in the LA group (p=0.010). PTSD was diagnosed in 3 (23%) patients in the EA group and 10 (77%) patients in the LA group (p=0.039).
CONCLUSION: Patients who underwent late BKA were found to be affected by PLP and PTSD at a higher rate. When deciding on extremity-preserving surgery for patients with severe open injuries to the lower extremity, it is crucial to consider the poor outcomes associated with late BKA. Patients should be thoroughly informed about these negative outcomes.
Makale Dili: İngilizce