Hızlı Arama
Düşük gelirli ülkelerde pediatrik yanıklar: Somali'den bir örnek
Simay Akyuz1, Yüsra Adan21Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Hemşirelik Fakültesi, Ankara, Türkiye2Somali Recep Tayyip Erdoğan Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Yanık Ünitesi, Mogadishu, Somali
AMAÇ: Düşük-orta gelirli ülkelerde pediatrik yanık önleme stratejileri geliştirmek ve harekete geçmek için epidemiyolojik verilere ihtiyaç vardır. GEREÇ VE YÖNTEM: Bu gözlemsel retrospektif çalışmada, Kasım 2022 ile Nisan 2024 arasında Somali, Mogadişu'daki bir hastanenin Yanık Ünitesi'nde pediatrik yanık tanısıyla hastaneye yatırılan ve tedavi edilen 140 ardışık hastanın özellikleri analiz edildi.
BULGULAR: En sık görülen yanık etyolojileri sıcak su (%75.7), alev (%15.7) ve sıcak yağ (%8.6) olarak değerlendirildi. Yanıkların %44.2'sinin iki veya daha fazla anatomik lokasyonda meydana geldiği analiz edildi. Hastaların %50'si erkekti ve ortalama yaş 4.96±4.07 idi. Tüm pediatrik hastalardaki ortalama yanık yüzdesi %16.2±10.42 (min %4-maks %90) iken; yanık dereceleri sıklıkla %50.7'sinde ikinci derece yüzeysel ve %28.6'sında ikinci de-rece derindi. Cinsiyet ile yanık derecesi, yanık yüzdesi ve yanık oluşum nedenleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0.05). Ancak 0-4 yaş grubu 5 ve üzeri yaş grubu ile karşılaştırıldığında 0-4 yaş grubu ile yanık dereceleri arasında istatistiksel olarak düşük %24 anlamlı ilişki bulunmaktadır. Bu durum 0-4 yaş grubundaki çocukların yanık derecelerinin 5 ve üzeri yaş grubundakilere göre daha ileri düzeyde olabileceği ile ilişkilidir. En sık görülen komplikasyon (%37.1) anemiydi ve mortalite görülmedi. Ortalama hastanede kalış süresi 24.1±27.8 (2-179) idi. SONUÇ: Araştırmamız, düşük gelirli ülke kategorisinde yer alan Somali bölgesindeki pediatrik yanık vakalarına ilişkin ilk epidemiyolojik veridir. Düşük gelirli ülkelerde pediatrik yanık vakalarında etkili yanık yönetimi sağlanırsa ölüm riski ortadan kaldırılabilir. Bu sonuç, majör pediatrik yanıklarda hayatta kalma beklentisini desteklemektedir. Hemşireler ve tüm sağlık profesyonelleri sağlığın korunması ve geliştirilmesinden sorumludur. Bu nedenle, yanık yaralanması önleme stratejileri konusunda eğitim, insidansın yüksek olduğu bölgelere hedeflenmeli ve uygulanmalıdır.
Pediatric burns in low-income countries: An example from Somalia
Simay Akyuz1, Yüsra Adan21Department of Nursing, University of Health Sciences, Gulhane Faculty of Nursing, Ankara-Türkiye2Department of Burns Unit, Somalia–Türkiye Recep Tayyip Erdoğan Training and Research Hospital, Mogadishu-Somalia
BACKGROUND: Epidemiological data are needed to develop pediatric burn prevention strategies and guide interventions in low-and middle-income countries.
METHODS: In this observational retrospective study, the characteristics of 140 consecutive pediatric patients who were hospitalized and treated for burns at the Burns Unit of a hospital in Mogadishu, Somalia, between November 2022 and April 2024 were analyzed.
RESULTS: The patients included 50% males and 50% females, with a mean age of 4.96±4.07 years. The most common burn etiologies were hot water (75.7%), open flame (15.7%), and hot oil (8.6%). Burns involving two or more anatomical regions were observed in 44.2% of the cases. The mean total body surface area (TBSA) affected was 16.2±10.42% (min: 4%, max: 90%). Superficial second-degree burns were present in 50.7% of the patients, and deep second-degree burns in 28.6%. No statistically significant relationship was found between gender and burn degree, burn percentage, or burn etiology (p>0.05). Analysis by age group revealed a statistically significant but weak association (24%) between the 0-4 years age group and burn degree. This was attributed to a higher proportion of more severe burns in children aged 0-4 years compared to those aged 5 years and older. The most common complication was anemia (37.1%), and no mortality was observed. The average hospital stay was 24.1±27.8 days (range: 2-179 days).
CONCLUSION: This study presents the first epidemiological data on in-patient pediatric burn cases in Somalia, a country classified as low-income. The risk of mortality can be eliminated if effective burn management is provided in pediatric burn cases, even in low-resource countries. These findings support the expectation of survival in major pediatric burns. Nurses and all healthcare professionals share responsibility for the protection and promotion of health. Therefore, training on burn injury prevention strategies should be targeted and implemented in areas where the incidence is high.
Makale Dili: İngilizce