Hızlı Arama
Komplike ya da değil: Acil abdominal cerrahi öncesinde stoma yeri işaretlenmesi
Ali Fuat Kaan Gök1, Ilker Özgür1, Meral Altunsoy1, Muhammed Zübeyr Üçüncü2, Adem Bayraktar1, Mehmet Türker Bulut1, Metin Keskin11İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, İstanbul2İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, İstanbul
AMAÇ: Stoma bölgesinin ameliyat öncesi işaretlenmesi stomada problem olma olasılığını azaltır ve ameliyat sonrası dönemde hastaların yaşam kalitesini arttırır. Bu prosedür için en iyi uygulayıcılar ostomi hemşireleri ve kolorektal cerrahlardır, çünkü eğitim programları sırasında stoma tedavisi alırlar. Bu çalışmada, stoma oluşturulan hastalarda (elektif veya acil) ameliyat öncesi stoma yeri işaretlemesi yapılan ve yapılmayan hastalar arasındaki stoma problemi oranını ve ameliyat sonrası yaşam kalitesini karşılaştırmayı amaçladık. Ayrıca cerrahi asistanlarının nöbet şartlarında stoma oluşturma konusundaki yaklaşım ve davranışlarını değerlendirdik.
GEREÇ VE YÖNTEM: Ocak 2012–Aralık 2013 tarihleri arasında gastrointestinal cerrahi geçiren hastalar değerlendirildi. Ameliyat sonrası stoma oluşturulan toplam 116 hasta ameliyat sonrası dönemde stoma tedavisi hemşiresi tarafından takip edildi ve bu çalışmaya alındı. Ayrıca asistanlara stoma oluşturma ve stoma bakımı hakkındaki bilgilerini değerlendirmek üzere bir anket yapıldı.
BULGULAR: Yüz on altı hastanın 67’si (%58) erkekti. Ortanca yaş 57±16 yıldı (dağılım 17–87). On altı hastada (%14) beden kitle indeksi 30 kg/ m2’nin üzerinde tespit edildi. Ameliyat nedeni 93 hastada (%80) malign hastalık idi. Doksan yedi hasta (%84) elektif olarak ameliyat edildi. Ameliyat öncesi stoma işareti 72 hastaya (%62) yapıldı. Stoma 87 hastada (%75) ileostomi idi. Stoma ile ilgili komplikasyonlar 40 hastada (%35) gözlendi. Acil cerrahi (p=0.02), ameliyat öncesi stoma işaretlenmesi (p<0.0005), adjuvan tedavi (p=0.004) ve stoma bakımını yapan kişi ya da kişiler (hastanın kendisi veya akrabaları) (p=0.05) stomaya bağlı komplikasyonlarla ilişkiliydi. Lojistik regresyon analizinde sadece cerrahi tip (acil veya elektif ), ameliyat öncesi stoma işaretlemesi ve stoma bakımını yapan kişinin stomaya bağlı komplikasyonları arttırdığını ortaya koydu.
TARTIŞMA: Stoma yerinin ameliyattan önce işaretlenmesi, stomaya bağlı komplikasyon riskini azaltır ve hastaların yaşam kalitesini olumlu yönde etkiler. Çok değişkenli analiz, stoma bölgesini ameliyattan önce işaretlemenin, acil bir durumda veya elektif bir ameliyatta yapılmasına rağmen stomaya bağlı komplikasyonları değiştirebilecek tek faktör olduğunu göstermektedir. Cerrahların profesyonel kariyerleri sırasında her zaman stoma prosedürü ile karşılaşacakları ve stoma terapi hemşiresi ile çalışma fırsatlarına her zaman sahip olamayacakları göz önüne alındığında, asistanlık eğitimi sırasında stoma bakım eğitimi verilmeli ve teşvik edilmelidir. Nöbetlerde tüm potansiyel stoma vakalarının ameliyat öncesi stoma lokalizasyonunun belirlenmesi için asistanlar teşvik edilmelidirler.
Complicated or not complicated: Stoma site marking before emergency abdominal surgery
Ali Fuat Kaan Gök1, Ilker Özgür1, Meral Altunsoy1, Muhammed Zübeyr Üçüncü2, Adem Bayraktar1, Mehmet Türker Bulut1, Metin Keskin11Department of General Surgery, İstanbul University İstanbul Faculty of Medicine, İstanbul-Turkey2Department of General Surgery, İstanbul Gelişim University Institute of Health Sciences, İstanbul-Turkey
BACKGROUND: Marking a stoma site preoperatively decreases the possibility of experiencing later stoma-related problems and improves the quality of life of patients in the postoperative period. Those best equipped to perform this procedure are ostomy nurses and colorectal surgeons, as they receive the stoma therapy education during their training programs. The aim of this study was to compare the rate of stoma problems and quality of life of patients who underwent an operation that included stoma creation (elective or urgent) with and without preoperative stoma siting. The approach and behavior of surgical residents regarding stoma creation was also assessed.
METHODS: Patients who had undergone gastrointestinal surgery between January 2012 and December 2013 were assessed. A total of 116 of those patients who had a stoma created during the initial operation were followed by a stoma therapy nurse in the postoperative period and were enrolled in the current study. In addition, a survey of the residents was conducted to evaluate their knowledge about stoma creation and stoma care.
RESULTS: A total of 67 (58%) of the 116 patients included were male. The median age was 57±16 years (range: 17–87 years). A body mass index above 30 kg/m2 was detected in 16 patients (14%). The reason for surgery was malignant disease in 93 (80%) patients, and 97 cases (84%) were elective operations. Preoperative stoma marking was performed in 72 patients (62%). The stoma type was an ileostomy in 87 patients (75%). Stoma-related complications were observed in 40 patients (35%). Emergency surgery (p=0.02), preoperative stoma marking (p<0.0005), adjuvant therapy (p=0.004), and the stoma caretaker (patient or relatives) (p=0.05) were associated with stoma-related complications. Logistic regression analysis revealed that only the type of surgery (emergency or elective), preoperative stoma marking, and the stoma caretaker increased the rate of stoma-related complications.
CONCLUSION: Marking the stoma location before surgery reduces the risk of stoma-related complications and has a positive effect on the patient’s quality of life. Multivariable analysis indicated that marking the stoma site before the operation was the only factor that affected the rate of stoma-related complications, regardless of emergency or elective surgical conditions. Since surgeons will encounter the need for a stoma procedure during their professional career and they will not always have the opportunity to work with stoma therapy nurse, stoma care education should be provided during their residency (internship) education, and ascertaining a stoma localization before surgery for all potential stoma cases should be encouraged in emergency shifts.
Makale Dili: İngilizce