Bu çalışmada, 1990-1995 yılları arasında yumuşak doku ve iskelet lezyonu ile birlikte damar yaralanması nedeni ile vasküler ve ortopedik rekonstrüktif girişim uygulanan 42 alt ekstremite travma olgusu Johansen ve Ark.kriterlerine göre retrospektif olarak incelenmiştir. Çalışmanın amacı; Johansen ve Ark. 'nın kriterlerine göre yapılan bu değerlendirme ile amputasyon oranı arasında bir ilişki olup olmadığını saptamaktır. Yaralanma 32 vakada künt travma 10 vakada penetre travma sonucu oluşmuştur. 42 vakanın 34'ünde (%80.95) bir veya birden fazla iskelet lezyonu tespit edilmiş olup 8 vakada (%19.04) parçalı ve/veya açık kırık tespit edilmiştir. İskemi süresi 2-12 saat ortalama 4.5 saattir. Travma Değerlendirme Kriterleri'ne göre ortalama puan 5.98 1.58 bulunmuştur. Uygulanan vasküler, ortopedik ve plastik cerrahi girişimleri sonucu 30 (%71.42) ekstremite kurtulmuş ve 12 vakada (%28.57) amputasyon gerekmiştir. Amputasyon uygulanan vakalarda puan 7-10 (ortalama 9.44 1.18) iken kurtulan ekstremitelerde 3-10 (ortalama 5.10 0.57) idi. Aradaki fark anlamlı bulunmuştur (P<0.001). Ayrıca ekstremitenin geleceği açısından iskemi süresi, kemik-yumuşak doku lezyonunun derecesi ve sok mevcudiyeti anlamlı bulunmuş, yaşın ise sonuca önemli bir etkisi olmadığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: ALT EKSTREMİTE, VASKÜLER YARALANMA, İSKELET VE YUMUŞAK DOKU HASARIIn this study 42 lover extremity vascular traumas combined with skeletal/soft-tissue damage have been analysed retrospectively, whether some factors are effective on the prognosis of the extremity. A "rating score" (Managed Extremity Severity Score) based on objective clinical criteria such as; severity of skeletal/ soft-tissue damage, limb ischemia, shock and age are used for discriminating salvageable and doomed limbs. Retrospective analysis in 42 patients demonstrated a significant difference between "rating scale" values for 12 limbs requiring amputation (mean 9.44 1.18) (>7) and ultimately salvaged (>7) (mean 5.10 0.57) (p<0.001).
Keywords: LOWER EXTREMITY, VASCULAR INJURY, SKELETAL AND SOFT TISSUE LESIONS