Nekrotizan pankreatit (NP), akut pankreatitin en şiddetli formudur ve yüksek morbidite ve mortaliteye sahiptir. Bu retrospektif çalışmada, Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Kliniğinde Şubat 1993-Temmuz 2000 tarihleri arasında ameliyat edilen 11 hastanın (17 erkek, 5 kadın, yaş ortalaması 52.714) verilerini değerlendirerek, kliniğimizin deneyimini aktarmak ve NP olgularındaki cerrahi tedavisinde morbidite ve mortaliteye etki eden faktörleri tanımlamayı amaçladık. Hastaların tamamında preoperatif tanı ve laparatomi endikasyonu klinik bulgulara (akut batın ve eşlik eden sepsis, septik şok veya organ yetmezliği varlığı) ek olarak abdominal Bilgisayarlı Tomografi ile konuldu ve çalışmaya laparotomide pankreatik ve peripankreatik nekroz varlığı ispatlanan olgular dahil edildi. Hastaların demografik verileri, klinik bulguları, başvuru anındaki APACHE-II skoru, çoklu organ yetmezliği (ÇOY) ve lokorejyonel komplikasyonların (IRK) morbidite ve mortalite ile olan ilişkisi araştırıldı. İstatistiksel yöntem olarak Fisher'in kesin Ki-kare testi kullanıldı ve p<0.05 değeri anlamlı olarak kabul edildi. Yirmi-iki hastaya toplam 97 (1-23, ortalama 4.44.9) cerrahi girişim uygulandı. Toplam 17 hastada (%77) LRK komplikasyon görüldü. En sık gelişen komplikasyon intra-abdominal abse idi (15 hasta). Lokorejyonel komplikasyon gelişimi ile uzamış hastanede yatış süresi ve artmış cerrahi girişim sayısı arasındaki ilişki anlamlı bulundu (p>0.05). Sekiz hasta (%36) eksitus oldu. Başvuru anındaki APACHE-II skoru 10 ve altında olan 7 hastada mortalite görülmedi. APACHE-II skorunun 10'nun üzerinde olduğu 15 hastadan 8'i öldü. Toplam 7 (%32) hastada çoklu organ yetmezliği gelişti ve bu hastaların 6'sı (%86) eksitus olurken, bu oran çoklu organ yetmezliği gelişmeyen hastalarda %13 olarak bulundu. Başvuru anındaki yüksek (> 10) APACHE-II skoru (p=0.02) ve tedavi sırasında gelişen ÇOY(p = 0.002) ile mortalite arasındaki anlamlı bulundu. Sonuç olarak NP'in cerrahi tedavisinde, başvuru anındaki APACHE-II skorunun > 10 olması ve hastanın takibi sırasında ÇOY gelişiminin mortaliteye etkili olabileceği, buna karşın LRK gelişiminin hastanede kalış süresi ve cerrahi girişim sayısını arttırdığı halde mortaliteyi etkilemediği sonucuna varıldı.
Anahtar Kelimeler: NEKROTİZAN PANKREATİT, ORGAN YETMEZLİĞİ, LOKO-REJYONEL KOMPLİKASYONLARNecrotizing Pancreatitis is the most severe form of acute pancreatitis with a high morbidity and mortality rates. In this retrospective study we report our experience with 22 patients (17 men, 5 women with a mean age of 52.714) who operated at Akdeniz University School of Medicine Department of General Surgery, from February 1993 to July 2000 and define the factors affecting the morbidity and mortality in surgical treatment of NP. Diagnosis of NP and decision of laparotomy was performed by clinical findings and contrast-enhanced abdominal computed tomography (CT). The patients with pancreatic and peripancreatic necrosis confirmed intraoperatively included to the study. All patients had required intensive care therapy. The relationship between mortality / morbidity and with demographic and clinical data of patients, APACHE II score, presence of multiple organ dysfunction (MOD), and local-regional complications (IRC) was examined. The Fischer Chi-Square test was used to evaluate statistical significance and p < 0.05 was accepted as meaningful. The mean number of reoperations were 4.44.9 (1 to 23). Local-regional complications were observed in 17 (77%) patients and mostly consisted of intra-abdominal abscess (15 patients). The overall hospital mortality rate was 36% (8 of 22 patients died). In the 7 patients with low APACHE-II score on admission (< or = 10) no mortality was encountered. Eight of 15 patients with high APACHE-II score (> 10) on admission were died. Multiple-organ dysfunction developed in 7 (32%) patients and 6 (86%) of them died. Two of the 15 patients (13%) died without MOD. In conclusion, poor outcome was associated with high APACHE-II score (> 10) on admission (p = 0.02), and progression of MOD (p=0.002) during the treatment. Local-regional complications increase the hospital stay and frequency of surgical interventions but these complications do not effect the mortality in negative manner in the surgical treatment of NP.
Keywords: NECROZITAN PANCREATITIS, ORGAN FAILURE, LOCO-REGIONAL