p-ISSN: 1306-696x | e-ISSN: 1307-7945

Hızlı Arama

SCImago Journal & Country Rank
Sıçan alt ekstremite iskelet kası iskemi reperfüzyon hasarında rosmarinik asitin kırmızı kan hücresi deformabilitesi, morfolojisi ve nitrik oksit üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi [Ulus Travma Acil Cerrahi Derg]
Ulus Travma Acil Cerrahi Derg. 2025; 31(4): 324-331 | DOI: 10.14744/tjtes.2025.25590

Sıçan alt ekstremite iskelet kası iskemi reperfüzyon hasarında rosmarinik asitin kırmızı kan hücresi deformabilitesi, morfolojisi ve nitrik oksit üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi

Celalettin Günay1, Hakan Kartal1, Ertan Demirbaş1, Bilgehan Savaş Öz1, Şahin Kaymak2, Faruk Metin Çomu3, Gökhan Erol1, Gökhan Arslan1, Tayfun Özdem1, Tuna Demirkıran1, Muharrem Emre Özdaş4, Işıl Taşöz Özdaş4, Yiğit Tokgöz1, Veli Can Özdemir1
1Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı, Ankara-Türkiye
2Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Genel Cerrahi Kliniği, Ankara-Türkiye
3Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, Kırıkkale-Türkiye
4Ministry of Health Iğdır Dr. Nevruz Erez State Hospital, Iğdır-Turkey

AMAÇ: Eritrosit deformabilitesi eritrositlerin kapiller damarlardan geçerken yaptıkları eğilip bükülme hareketidir ve doku perfüzyonu için hayati öneme sahiptir. Çalışmamızda alt ekstremite iskemi-reperfüzyon uygulanan sıçanlarda rosmarinik asit tedavisinin eritrosit deformabilitesini nasıl ve hangi yolak üzerinden etkilediği araştırılmıştır.
GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmamızda ağırlıkları 400-450 gr arasında değişen wistar albino sıçanlar kullanıldı. Sıçanlar rastgele 5 gruba ayırıldı. Herhangi bir işlem uygulanmayan kontrol grubu (C), yalnızca çözücü madde dimetil sülfoksit (DMSO) verilen grup (DMSO), alt ekstremie ana femoral arterden 90 dakika iskemi ve 90 dakika reperfüzyon uygulanan grup (IR), rosmarinik asitin tek başına etkilerinin incelendiği rosmarinik asit kontrol grubu (RA-C) ve iskemi reperfüzyon prosedüründen 1 saat önce intraperitoneal rosmarinik asit verilen grup (IR+RA). Prosedür bitiminde sıçanlardan intrakardiak kan alınarak May-Grunwald ve Giemsa (MGG), endotelial nitrik oksit sentaz (eNOS), eritrosit deformabilite indeksleri, malondialdehit (MDA) ve süperoksit dismutaz (SOD) düzeyleri çalışıldı.
BULGULAR: Çalışma sonuçlarında anlamlı değişiklikler saptandı. İskemi reperfüzyon öncesi rosmarinik asit verilen grupta eritrosit deformabilitesi sadece iskemi reperfüzyon yapılan gruba göre istatiksel anlamlı olarak daha iyi tespit edildi. Eritrositlerin morfolojik değişiklikleri de IR+RA grubunda IR grubuna göre istatiksel anlamlı olarak daha iyi bulundu. İmmünohistokimyasal eNOS boyamasında ise IR grubundaki eNOS aktivitesinin IR+RA grubuna göre daha yüksek düzeyde olduğu tespit edildi. Malondialdehit (MDA) ölçümlerinde IR grubunun MDA ölçümlerinin diğer gruplara göre anlamlı düzeyde yüksek olduğu izlendi. Süperoksit dismutaz (SOD) düzeyi analizinde IR-RA grubunun SOD ölçümlerinin diğer gruplara göre anlamlı düzeyde yüksek olduğu izlendi.
SONUÇ: Çalışma sonuçlarımızda iskemi öncesi uygulanan rosmarinik asit tedavisinin eritrosit deformasyonunu ve eritrositlerin morfolojik bozulmalarına karşı koruyucu özelliğinin olduğunu gösterdi. Deformabiliteyi düzeltmedeki yolunun ise SOD düzeyini arttırarak, nitrik oksit (NO) üretiminin yan ürünleri olan reaktif oksijen anyonlarını indirgemesi, antioksidan etki oluşturması ve bu şekilde NO’in faydalı etkilerinden yararlanılabilmesi yoluyla olabileceği öngörüldü.

Anahtar Kelimeler: Rosmarinik asit, iskemi reperfüzyon, eritrosit deformabilite, nitrik oksit.

Evaluation of the effects of rosmarinic acid on red blood cell deformability, morphology, and nitric oxide in rat lower limb skeletal muscle ischemia-reperfusion injury

Celalettin Günay1, Hakan Kartal1, Ertan Demirbaş1, Bilgehan Savaş Öz1, Şahin Kaymak2, Faruk Metin Çomu3, Gökhan Erol1, Gökhan Arslan1, Tayfun Özdem1, Tuna Demirkıran1, Muharrem Emre Özdaş4, Işıl Taşöz Özdaş4, Yiğit Tokgöz1, Veli Can Özdemir1
1Department of Cardiovascular Surgery, University of Health Sciences, Gulhane Training and Research Hospital, Ankara-Türkiye
2Department of General Surgery, University of Health Sciences, Gulhane Training and Research Hospital, Ankara-Türkiye
3Department of Physiology, Kırıkkale University Faculty of Medicine, Kırıkkale-Türkiye
4Ministry of Health Iğdır Dr. Nevruz Erez State Hospital, Iğdır-Türkiye

BACKGROUND: Erythrocyte deformability, the ability of red blood cells to bend and twist as they pass through capillaries, is es-sential for tissue perfusion. This study investigates the effects and underlying mechanisms of rosmarinic acid treatment on erythrocyte deformability in rats subjected to lower limb ischemia-reperfusion injury.
METHODS: The study was conducted on Wistar albino rats weighing 400-450 g. The rats were randomly divided into five groups: the control group with no treatment (C), the group receiving only the solvent dimethyl sulfoxide (DMSO), the ischemia-reperfusion group (IR) subjected to 90 minutes of ischemia followed by 90 minutes of reperfusion in the femoral artery of the lower limb, the rosmarinic acid control group (RA-C) to assess the effects of rosmarinic acid alone, and the group (IR+RA) in which rosmarinic acid was administered intraperitoneally one hour before the ischemia-reperfusion procedure. At the end of the experiment, intracardiac blood samples were collected. Analyses included May-Grünwald-Giemsa (MGG) staining, measurement of endothelial nitric oxide synthase (eNOS), erythrocyte deformability indexes, malondialdehyde (MDA), and superoxide dismutase (SOD) levels.
RESULTS: Significant findings were observed in the study. Erythrocyte deformability was statistically significantly improved in the group that received rosmarinic acid prior to ischemia-reperfusion compared to the group that underwent ischemia-reperfusion alone. Morphological changes of erythrocytes were also significantly better in the IR+RA group than in the IR group. Immunohistochemical analysis of eNOS staining revealed that eNOS activity was higher in the IR group compared to the IR+RA group. Malondialdehyde (MDA) levels were significantly elevated in the IR group compared to all other groups. Analysis of superoxide dismutase levels showed that the SOD levels in the IR+RA group were significantly higher than those in the other groups.
CONCLUSION: Our findings indicate that rosmarinic acid treatment administered prior to ischemia provides protective effects against erythrocyte deformation and morphological deterioration. It is suggested that the improvement in deformability may be mediated by increased SOD activity, which reduces reactive oxygen anions, by-products of nitric oxide (NO) production, thereby exerting an antioxidant effect and enhancing the beneficial actions of NO.

Keywords: Rosmarinic acid, ischemia-reperfusion, erythrocyte deformability, nitric oxide.

Sorumlu Yazar: Celalettin Günay, Türkiye
Makale Dili: İngilizce
×
APA
NLM
AMA
MLA
Chicago
Kopyalandı!
ATIF KOPYALA