AMAÇ: Çalışmamızda ateşli silah yaralanmaları (ASY) nedeniyle tersiyer merkezimizde takip ve tedavisi yapılan hastaların alt toraks tomografisi (ATT) ve üst batın tomografi (ÜBT) sonuçlarının değerlendirilmesi amaçlandı.
GEREÇ VE YÖNTEM: Çalışmamız geriye dönük tanımlayıcı bir çalışma olarak planlandı. Ocak 2016–Nisan 2020 tarihleri arasında ASY nedeniyle kliniğimizde yatışı yapılan hastalar geriye dönük olarak analiz edildi. Ameliyat sonrası alt toraks ve üst batın tomografileri çekilen 44 hasta değerlendirmeye alındı.
BULGULAR: Hastaların 43’ü (%97.72) erkek 1’i (%2.27) kadın, yaş ortalaması 27.45 (dağılım, 20–53) idi. Hastanede kalış süreleri ortalama 14.93 (dağılım, 5–38) gündü. Çekilen tomografi sayısı ortalama 1.65 (dağılım, 1–4) olup Injuriy Severity Score (ISS) ortalama 24.38 (dağılım, 12–43) idi. Hastaların 31’i (%70.45) tabanca ya da tüfek gibi doğrudan ASY’ye maruz kalırken, 13’ü (%29.5) bomba patlaması sonucu ortama dağılan şarapnel parçaları ile sekonder olarak yaralandı. İlk operasyonları dış merkezde yapılan 23 (%52.27) hastaya klinik izlem yapıldı, 15 (%34.09) hasta ilk kez ameliyat edildi, 6 (%13.63) hasta ise 2. kez ameliyat edildi. ATT; 25 (%56.81) hastada solunum sıkıntısı nedeniyle,13 (%29.54) hastada dogrudan toraks travması nedeniyle, 6 (%13.63) hastada ise batın tomografisine ek olarak kontrol amaçlı çekildi. ÜBT ise 29( %65.90) hastada ameliyat sonrası kontrol amaçlı, 12 (%27.27) hastada ameliyat öncesi değerlendirme amaçlı, 3 (%6.81) hastada ise doğrudan batın travması olmadan, blastik travmanın etkilerini değerlendirmek için çekildi. ATT’de en sık gözlenen bulgu efüzyon (%47.7) idi. ÜBT’nin %61.36’sında patoloji gözlenmezken, %20.45’inde karaciğer lasersayonu gözlendi. ATT ve ÜBT’nin toplam maliyeti tüm toraks ve batın tomografisinin toplam maliyetinin yaklaşık yarısı kadardı.
TARTIŞMA: Ateşli silah yaralanması sonrasında çekilen selektif alt toraks ve üst batın tomografileri sadece patolojiyi saptamada değil ameliyat sonrası takipte de etkili, hızlı, güvenilir, kost efektif bir görüntüleme yöntemi olarak kullanılabilir.
BACKGROUND: The present study aimed to evaluate the results of lower thoracic tomography (LTT) and upper abdominal tomography (UAT) of the patients who were treated and followed at our tertiary center due to gunshot wounds (GSWs).
METHODS: The present research was designed as a retrospective descriptive study. All patients, who were admitted to our clinic due to GSW between January 2016 and April 2020, were retrospectively analyzed. This study included 44 patients who had postoperative lower thoracic and upper abdominal tomography scans.
RESULTS: Among the patients, 43 (97.72%) were male, and one (2.27%) patient was female, with a mean age of 27.45 (range: 20–53) years. The mean length of hospital stay was 14.93 (range: 5–38) days. The mean number of tomography scans per patient was 1.65 (1–4), and the mean Injury Severity Score (ISS) was 24.38 (12–43). Among the patients, 31 (70.45%) had a direct GSW from a pistol or a rifle, while 13 (29.5%) sustained secondary injuries from shrapnel emanating from a bomb explosion. Furthermore, 23 (52.27%) patients who were initially operated at another center were clinically observed, while 15 (34.09%) patients were operated for the first time, and six (13.63%) patients had their second operation. LTT scans were obtained due to dyspnea, direct thoracic trauma and in addition to abdominal tomography for follow-up in 25 (56.81%), 13 (29.54%) and six (13.63%) patients, respectively. UAT scans were obtained for postoperative follow-up in 29 (65.90%), preoperative assessment in 12 (27.27%) and assessment of blast trauma in the absence of,direct abdominal trauma in three (6.81%) patients. The most common finding on LTT was effusion (47.7%). No pathology was observed in 61.36% of the UAT scans, while liver laceration was noted in 20.45%. The total cost of LTT and UAT was almost half that of a total thoracic tomography and a whole abdominal tomography.
CONCLUSION: Selective lower thoracic and upper abdominal tomography obtained following a gunshot injury may be used not only to detect pathology but also as an efficacious, fast, reliable and cost-effective imaging method.