p-ISSN: 1306-696x | e-ISSN: 1307-7945

Hızlı Arama

SCImago Journal & Country Rank
2023 Türkiye depreminde cerrahi tedavi yapılan hastalardaki mortaliteyi etkileyen faktörler [Ulus Travma Acil Cerrahi Derg]
Ulus Travma Acil Cerrahi Derg. 2025; 31(4): 381-388 | DOI: 10.14744/tjtes.2025.68317

2023 Türkiye depreminde cerrahi tedavi yapılan hastalardaki mortaliteyi etkileyen faktörler

Hatice Kaya Özdoğan1, Barış Arslan1, Emine Cantimur Işık1, Ümit Kara1, Osman Çiloğlu2, Mehmet Eryılmaz3, Mehmet Özdoğan4
1Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği, Adana-Türkiye
2Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ortopedi Kliniği, Adana-Türkiye
3Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Genel Cerrahi Kliniği, Ankara-Türkiye
4Özel Pratisyen Genel Cerrah, Adana-Türkiye

AMAÇ: 6 Şubat 2023 tarihinde Güneydoğu Türkiye ve Kuzey Suriye’de iki büyük deprem gerçekleşti. Bu depremlerde Türkiye’de 11 il etkilendi ve büyük bir yıkım yaşandı. Bu çalışmanın amacı deprem sonrasında bölgede bulunan bir eğitim ve araştıma hastanesinde anestezi altında ameliyata alınan hastalarda mortaliteyi etkileyen faktörlerin araştırılmasıdır.
GEREÇ VE YÖNTEM: Hastanemize depremden etkilenen toplam 4622 hasta başvurdu. Bu çalışma bu hastalardan anestezi altında ameliyata alınan 637 hastayı içermektedir. Hasta kayıtları retrospektif olarak tarandı. Demografik bilgiler, laboratuvar bulguları, yaralanma tipleri, uygulanan cerrahi tipleri, APACHE II skorları, yoğun bakım yatış süreleri, mortalite bilgileri incelendi. Enkaz altında geçen süre ve hastaneye nakil süreleri acil ambulans kayıtlarından alındı.
BULGULAR: Çalışmaya alınan hastalardan 159’u enkaz altında kalıp daha sonar enkazdan çıkarılmışlardı. Ortalama APACHE II skoru 29.6 olarak belirlendi. Mortalite hızı %3.9 olarak gerçekleşti. Crush sendromu ve ek yanık hasarının mortaliteyi arttırdığı saptandı. Başvuru sırasında direk yoğun bakım yatış ve hemodinamik destek gereksinimi, erkek cinsiyet, uzamış enkaz altında kalış ve nakil süreleri, yüksek APACHE II skoru, başvuru sırasında potasyum, fosfor, keratin kinaz, kan üre nitrojen, AST, ALT, CRP seviyelerinde artış ve asidoz mortaliteyi etkileyen faktörler olarak bulundu. Enkaz altında kalış süresinin mortalite tahmininde güçlü olduğu (AUC=0.895) ve bu sürenin optimal kesim noktasının 21 saat olduğu, mortalite öngörü duyarlılığının %78.9, özgüllüğünün ise %86.4 olduğu belirlendi.
SONUÇ: Enkaz altında kalış süresi deprem mağduru travma hastalarında mortaliteyi belirlemede en önemli faktörlerden birisidir. Kurtarma süresinde 21 saat kritik noktadır. Yaralının enkazdan erken çıkartılması ve hızlı hastaneye nakil deprem sonrası sağkalım için kritik önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler: Deprem, mortalite, enkaz altında geçen süre, transport süresi.

Factors affecting mortality in patients undergoing surgical procedures after the 2023 Türkiye earthquake

Hatice Kaya Özdoğan1, Barış Arslan1, Emine Cantimur Işık1, Ümit Kara1, Osman Çiloğlu2, Mehmet Eryılmaz3, Mehmet Özdoğan4
1Department of Anesthesiology and Reanimation, Adana City Training and Research Hospital, University of Health Sciences, Adana-Türkiye
2Department of Orthopedics, Adana City Training and Research Hospital, University of Health Sciences, Adana-Türkiye
3Department of General Surgery, Gülhane Training and Research Hospital, University of Health Sciences, Ankara-Türkiye
4Private Practicing General Surgeon, Adana-Türkiye

BACKGROUND: On February 6, 2023, two devastating earthquakes struck southeastern Türkiye and northern Syria, significantly affecting 11 provinces in Türkiye and causing widespread destruction. The aim of this study is to investigate the factors influencing mortality among patients who underwent surgical procedures at a regional tertiary care center following the earthquakes.
METHODS: A total of 4,622 earthquake victims were admitted to our hospital. Of these, 637 patients who required surgical interventions were included in the study. Patient records were retrospectively analyzed. Data collected included demographic characteristics, laboratory findings, types of injuries, surgical procedures performed, Acute Physiology and Chronic Health Evaluation II (APACHE II) scores, length of stay (LOS) in the intensive care unit (ICU), and mortality outcomes. Extrication time and transport time to the hospital were obtained from prehospital emergency ambulance records.
RESULTS: Among the patients, 159 had been trapped under debris and later extricated. The mean APACHE II score was 29.6 and the overall mortality rate was 3.9%. Crush syndrome and burn injuries were significant predictors of mortality. Factors associated with mortality included the use of hemodynamic support drugs, direct ICU admission upon arrival, male sex, prolonged extrication and transport times, higher APACHE II scores, elevated levels of potassium, phosphorus, creatine kinase, blood urea nitrogen, aspartate aminotransferase, alanine aminotransferase, C-reactive protein, and acidosis on admission. Extrication time demonstrated strong pre-dictive value for mortality (area under the curve [AUC]=0.895). The optimal cut-off point was identified as 21 hours, with a sensitivity of 78.9% and specificity of 86.4%.
CONCLUSION: Extrication time from entrapment under debris is one of the most important factors predicting mortality in earthquake victims. A rescue period of 21 hours is critical for survival. Early rescue from debris and rapid transport to a medical facility are essential for improving survival outcomes in earthquake victims.

Keywords: Earthquake, mortality, extrication time, transport time.

Sorumlu Yazar: Hatice Kaya Özdoğan, Türkiye
Makale Dili: İngilizce
×
APA
NLM
AMA
MLA
Chicago
Kopyalandı!
ATIF KOPYALA