yoğun bakım merkezlerinde on sene boyunca travmaya bağlı yaralanmalardaki mortal seyreden hastalardaki organ tedariği sürecini değerlendirerek travma sonrası mortal sonuçlanan hastalardaki organ bağışındaki tıbbi belirteçleri ortaya koymaktır.
GEREÇ VE YÖNTEM: Geriye dönük olarak planlanan bu çalışmada etik kurul onayını takiben, acil cerrahi ünitesinde, ameliyathanede ve cerrahi yoğun bakımda organ bağışçısı olan hastaların 2000–2011 yılları arasındaki kayıtları incelendi. Hasta demografileri, bağışlanan organların dağılımları, entübasyon sahası, hastaneye nakil şekli ile hasta yakınlarının organ bağışını kabulleri esnasında hastanın bulunduğu servis, travma türü, yaralanma mekanizmasıyla şiddetleri incelendi. Sürekli değişkenler bağımsız gruplarda student t-test veya Mann-Whitney U-testiyle, ikili değişkenler Pearson ki-kare testiyle değerlendirildi. Acil serviste (AS) hayatını kaybeden ve kaybetmeyen olgular yaş bakımından 1: 3 eşleştirmeyle kıyaslandı. Sonuçlar çoklu lojistik regresyonla değerlendirildi.
BULGULAR: Sistolik kan basıncı (SKB) 90 mmHg’nin altındaki hastalarla, penetran travma olguları AS’ye organ bağışı adayı olma olasılıkları çok daha yüksektir. Sırasıyla (%68.2 ve %15.2, AOR: 4.59 [1.14, 18.40] [p<0.031]) ve %63.6 ve %37.9 (AOR: 6.25 [1.27–30.49] [p<0.024]). Beyin travması açısından AIS ≥3 olmasının ve 1500 cc veya daha fazla hastane kan ürünleri replasmanı yapılan olgularda AS sonrası organ bağışçısı olma olasılıkları daha yüksektir (%54.5 ve %97, AOR: 0.074 [0.014–0.548] [p<0.01]) ve (%10 ve %58.1, AOR: 0.098 [0.016-0.591], [p<0.01]).
TARTIŞMA: Travma sonrası potansiyel organ vericileri belirlemede acil servise kabulde SKB’nin 90 mmHg altında olması ve ciddi penetran hasarlanmalar, beyin travması hasar skoru (AIS ≥3) ve 1500 cc üzeri kan ve kan ürünü replasmanlarına göre potansiyel donörlerin belirlenmesinde daha öngördürücüdür.
BACKGROUND: The prediction of posttraumatic potential organ donors is a complex process. The aim of this study is to evaluate the organ procurement process in trauma-related injuries and determine the medical markers in organ donors and posttraumatic mortal patients at the first level emergency, in emergency surgical service, and surgical intensive care departments.
METHODS: In this retrospective study, after the approval of the ethics committee, the records of the patients in the emergency surgery unit, the operating room, and the organ donors in surgical intensive care unit between the years 2000 January–2011 December were examined. Patient demographics, distribution of donated organs, intubation area, transfer to the hospital, patient’s service, trauma type, injury mechanism, and severity of the injury were examined. Continuous variables were evaluated with independent samples by the Student’s t-test or Mann-Whitney U test and binary variables with the Pearson Chi-Square test. The patients who lost their lives and survived in the emergency department (ED) were compared with an age ratio of 1: 3. Final results were evaluated by multiple logistic regression.
RESULTS: The patients with ≤90 mmHg systolic blood pressure (SBP) or penetrant serious injuries were more likely to be candidates for organ donation in ED, respectively; 68.2% vs. 15.2% [AOR: 4.59 (1.14, 18.40), p<0.031] and 63.6% vs. 37.9% (AOR: 6.25 [1.27–30.49] [p<0.024]). Patients with AIS head ≥3 and in-hospital blood replacement of 1500 cc or more, were more likely to be organ donors after ED: 54.5% vs. 97% (AOR: 0.074 [0.014 kan0.548], [p<0.01]) and 10% vs. 58.1% (AOR: 0.098 [0.016–0.591], p<0.01]).
CONCLUSION: In terms of predictive traits for organ procurement, a SBP of ≤90 mmHg and presence of serious penetrant injuries were found to be more predictive for organ transplantation than other factors such as AIS Head ≥3 or 1500 cc or more replacement of blood and blood products.