p-ISSN: 1306-696x | e-ISSN: 1307-7945
Cilt : 30 Sayı : 12 Yıl : 2024

Hızlı Arama




SCImago Journal & Country Rank
Acil Tıp'ta Aydınlatılmış Onam [Ulus Travma Acil Cerrahi Derg]
Ulus Travma Acil Cerrahi Derg. 2010; 16(1): 1-8

Acil Tıp'ta Aydınlatılmış Onam

Nermin Ersoy, Müesser Şenses, Rahime Aydın Er
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Tarihi Ve Etik Anabilim Dalı, Kocaeli

Acil tıp’ta da acil müdahalelerin etik ve yasal geçerliliği için aydınlatılmış onam ön koşuldur. Çünkü aydınlatılmış onam hasta-hekim arasındaki güven ilişkisinin, ilişkinin temelini oluşturan dürüstlük ilkesinin, bireyin kendi hakkında karar verme hakkını gözeten özerklik ilkesinin ve bireye saygı ilkesinin korunmasında asıl rol oynamaktadır. Acil hastası için öngörülen acil girişimin yapısı, yararları ile olası zararları, tedavisiz kalınması halinde ortaya çıkabilecek olumsuzlukları içermesi gereken aydınlatılmış onam, acil tıbbın hasta yapısına göre başkalaşmaktadır. 1. Hastanın bilinçli olduğu durumda, 2. Hastanın bilincinin yerinde olmadığı durumda ve 3. Hastanın çocuk ya da genç erişkin olması durumunda değişiklik gösteren aydınlatılmış onam; gerçek onam, açık onam, örtülü onam, ima edilen, varsayılan onam, vekil ve ebeveyn onam gibi isimlerle anılmaktadır. Hastanın tıbbi, psikolojik, hatta sosyal durumuna göre de farklılaşabilen aydınlatılmış onam elde edilmeden acil müdahalenin yapılabildiği istisnai durumlar bulunmaktadır. Yaşam kurtarıcı merkezli istisnalardan başka, hastanın kendisi için karar veremediği durumda hekimin hastanın en iyi yararı ile çocuğun üstün yararını gözeterek acil müdahalede bulunması imtiyaz hakkına dayanmaktadır. Etik açıdan savunulabilen bu hak, katı paternalistik yaklaşımlara zemin hazırladığı için hastanın özerkliğine saygının çiğnenmemesi için özen gerektirmektedir.

Anahtar Kelimeler: Acil tıp, aydınlatılmış onam; ebeveyn onam; psikiyatrik acil; tedavi ayrıcalığı; vekil onam.

Informed Consent in Emergency Medicine

Nermin Ersoy, Müesser Şenses, Rahime Aydın Er
Kocaeli University Medical Faculty Department Of Medical History And Ethics, Kocaeli

Informed consent is a prerequisite for the ethical and legal validity of the emergency intervention in emergency medicine, since it protects the fiduciary relationship between the physician and patient; the principle of honesty that grounds this relationship; the principle of autonomy that necessitates right of self-determination; and the principle of respect for persons. Informed consent in emergency medicine, which is supposed to include the nature, benefits and risks of emergency medical intervention, differentiates with respect to definite groups of patients: (1) conscious patients, (2) unconscious patients, and (3) children and mature minors. In addition, informed consent differentiates between medical, psychological and even social circumstances of the patients, referred to as valid consent, expressed-explicit consent, blanket consent, presumed consent, tacit consent, proxy consent, and parental consent. There are a few exceptions in which emergency medical intervention is administered without informed consent. In addition to the exceptions of life-saving interventions, when a patient can not decide for herself/himself, intervention of the physician in the best interest of the patient or children is based on the “therapeutic privilege” of the physician. As an ethically defensible right, since therapeutic privilege may open a door to hard paternalistic approaches, in those situations, emergency physicians should be cautious not to violate a patient’s autonomy.

Keywords: Emergency medicine, informed consent; parental consent; psychiatric emergency; therapeutic privilege; proxy consent.

Sorumlu Yazar: Nermin Ersoy, Türkiye
Makale Dili: Türkçe
×
APA
NLM
AMA
MLA
Chicago
Kopyalandı!
ATIF KOPYALA