AMAÇ: Hekim ile hastası arasındaki ilişkinin temeli vekâlet sözleşmesi hükümlerine tabidir. Gerçekleştirdiği riskli bir ameliyat esnasında şiddetli bir doğal afet (deprem) meydana gelmesi gibi mücbir durumlarda, hekimin takınacağı tutum ve bu eylemi sonucunda hukuki ve etik açıdan sorumluluğu tartışmalıdır. Bu çalışmada ilgili meslek gruplarının bu konu hakkında görüşlerinin ortaya konulması ve bu konunun etik ve yasal zeminde tartışılması amaçlandı.
GEREÇ VE YÖNTEM: Bu çalışma kapsamında oluşturulan anket formları, İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde görevli 121 hekim ve İstanbul Barosu’na kayıtlı 86 avukat olmak üzere toplam 207 gönüllü katılımcı tarafından dolduruldu. Anketlere verilen yanıtlar bilgisayar ortamında SPSS 21.0 programı kullanılarak tanımlayıcı istatistik ve grafik analizi ile değerlendirildi.
BULGULAR: Katılımcıların %76.8’i, hekimin şiddetli bir doğal afet esnasında kendi can güvenliğini düşünerek hastayı terk etmesinin etik açıdan sorun teşkil ettiğini belirtti. Ancak %68.1’i bu davranışından dolayı hekimin herhangi bir cezai yaptırım ile karşılaşmayacağı yönünde görüş bildirdi. Anketi dolduran iki meslek grubunun yanıtları ayrı ayrı değerlendirildiğinde; hekimlerin %26.4’ü, avukatların ise %39.5’i söz konusu fiilin hukuki ve cezai sorumluluğunun bulunduğunu belirtti.
TARTIŞMA: Bu çalışma sonucunda her iki meslek grubunun birbirleri arasında ve kendi içinde bu konu hakkında tam bir görüş birliği içinde bulunmadıkları saptandı. Her iki meslek grubunun birlikte bulunduğu toplantılarda konunun tartışılması ve doğru bir zemine oturtulması gerektiği sonucuna varıldı.
BACKGROUND: The relationship between the physician and the patient is based on the provisions of the proxy agreement. The attitude of the physician and the legal and ethical responsibilities of this attitude in an event of force majeure, such as severe natural disaster (earthquake), during a risky operation should be discussed. The aim of the present study was to present the opinions of the related professions about the subject and to discuss the subject on an ethical and legal ground.
METHODS: A total of 207 volunteers including 121 physicians working at the Cerrahpasa Faculty of Medicine at Istanbul University and 86 lawyers registered at the Istanbul Bar Association completed the questionnaires. Statistical analysis of data acquired from the questionnaires was performed using SPSS 21.0.
RESULTS: Of the participants, 76.8% stated that abandoning the patient by the physician considering his/her own safety during a severe natural disaster is ethically problematic. However, 68.1% of the participants stated that physicians would not be facing any criminal sanctions in response to his/her attitude. When the answers from both occupational groups were compared separately, it was found that 26.4% of the physicians and 39.5% of the lawyers stated that the act in question has both legal and ethical liability.
CONCLUSION: In the present study, no complete consensus was observed either between or within two occupational groups. It was concluded that the meetings in which the subject is discussed and is based on a concrete ground by both occupational groups should be held.