AMAÇ: Periferik sinir yaralanmalarýnda tedavi, interfasiküler onarým beklentisiyle lezyon tipine odaklanýr. Sinir kesiðinin daha iyi veya daha hýzlý büyümesine yardým etmek üzere, bazýlarý da aþaðýda belirtilen deðiþik faktörle birlikte birçok deney gerçekleþtirilmiþtir: Sinir büyüme faktörü (NGF), plak büyüme faktörü (PGF) hiyalüronik asit, lösemi inhibitör faktör, GABA, vb. Glisin; beyin sapýnda ve spinal kordda görev yapan bir inhibitör nörotransmitter olup, ayný zamanda bir NMDA reseptör modülatörü olarak da önemli bir rol oynamaktadýr. Glisinin olasý rejeneratif etkisi, farklý uygulama zamanlarýnda araþtýrýldý ve sonuçlarý kontrol grubuyla karþýlaþtýrýldý. GEREÇ-YÖNTEM: Wistar cinsi sýçanlarýn siyatik sinirleri ortaya konuldu ve elektrofizyolojik iþlem gerçekleþtirildi: Sinir enine olarak kesildi ve kesik kýsýmlar dört adet izole temel 9/0 naylon dikiþ ile yeniden yerlerine dikildi. Çalýþma gruplarýna 15, 30 ve 60 gün süreyle, günlük 40 mM/kg glisin uygulanýrken, kontrol gruplarýna ayný zaman zarfýnda serum fizyolojik verildi. Her çalýþma döneminin sonunda elektrofizyolojik çalýþma tekrarlandý. Denekler cerrrahi sonrasý 15., 30. ve 60. günlerde öldürülerek siyatik sinirleri çýkarýldý ve histolojik çalýþmalar için hazýrlandý. BULGULAR: Glisin, Wistar sýçanlarýndaki deneysel yaralanma sonrasýnda gerçekleþtirilen bir ay süreli uygulama boyunca siyatik sinirin morfolojik rejenerasyonu ve fonksiyonel düzelmesi üzerine etkili oldu. SONUÇ: Glisin uygulamasý ile birlikte oluþan sinir histolojisinin normal sinirlerdekine çok benzer olduðunu gözlemledik.

AMAÇ: Abdominal býçak yaralanmalarýnda (ABY) laparoskopik eksplorasyon ve lavajýn (LELA) birarada uygulaným rolü deðerlendirildi. LELA’nýn negatif çýkmasý durumunda periton penetrasyonun (PP) tanýsal laparotomi (TL) için bir endikasyon olmadýðý varsayýldý. GEREÇ-YÖNTEM: Ocak 2002 ile Aralýk 2003 tarihleri arasýnda birinci düzey travma merkezimizde ileriye dönük bir çalýþma yürütüldü. Yapýlan yara incelemesinde ön fasya penetrasyonu olan ve sistolik kan basýncý ≥90 mmHg bulunan hastalar çalýþmaya dahil edildi. Sýrt ve böðür yaralanmasý bulunan, evisserasyon olan ve altý saatten sonra baþvuran hastalar çalýþma dýþýnda býrakýldý. Lavajda safra, aþikar kanama, gýda lifi veya dýþký bulunmaksýzýn eritrosit deðerinin >5000 ve lökosit deðerinin >150 olmasý durumunda, LELA pozitif olarak kabul edildi. BULGULAR: Çalýþmaya 89 anterior ABY olgusu dahil edildi. PP’yi ekarte etmek üzere, 28 hastaya laparoskopi uygulandý. Laparoskopi, hastalarýn 17’sinde PP ve 8’inde acil TL uygulanmasýný gerektiren yaralanma bulunduðunu ortaya koydu; geriye kalan 9 hastada LELA gerçekleþtirildi; 4 hastada yaralanma bulunduðunu ortaya koyan pozitif LELA (sigmoid, sað kolon, 2 tane ince baðýrsak) sonucuna sahip oldu. Beþ hastada, negatif bir LELA saptandý ve gereksiz bir TL önlendi. SONUÇ: Anterior ABY’de uygulanan LELA, esas olarak içi boþ organ yaralanmalarýný ekarte etmeye yönelik umut vericidir. Bu teknik, gözden kaçýrýlan abdominal yaralanmalarýn sayýsýný artýrmaksýzýn, tedavi amaçlý olmayan laparotomilerin sayýsýný, hastanede kalma süresini ve hastane giderlerini azaltabilir.

AMAÇ: Faktör V (FV) [G1691A], metilentetrahidrofolat redüktaz (MTHFR) [C677T] ve protrombin [G20210A] gen mutasyonlarýnýn venöz tromboz riskini artýrdýðý bilinmektedir. Bu mutasyonlarýn, koroner arter hastalýðýndaki sýklýklarý tartýþmalý olmasýna karþýn, tek tek veya birlikte periferik arteriyel tromboz’lardaki (PAT) sýklýklarý bilinmemektedir. Bu çalýþmada, normal saðlýklý bireylerde ve PAT’si olan hastalarda bu mutasyonlarýn sýklýðý araþtýrýldý. GEREÇ-YÖNTEM: Yaþ ortalamasý 31 yýl (daðýlým 20-73) olan 90 (52K) saðlýklý bireyden ve yaþ ortalamasý 63 yýl (daðýlým 16-88) olan 30 (8K) hastadan kan örnekleri alýndý. Klasik proteinaz K / fenol-kloroform yöntemi ile DNA ayrýþtýrýmýný takiben, PCR ürünü spesifik endonükleazlar (Hind III, Hinf I) kullanýlarak kesildi. Elde edilen ürün, agaroz jel elektroforez de yürütülüp etidium bromid ile boyanarak ultraviole ýþýðý altýnda transulliminasyon yöntemi ile görüntülendi. BULGULAR: PAT’si olan hasta grubunda MTHFR ve protrombin gen mutasyon sýklýðý kontrol gurubundan farklý deðildi. Ancak FV G1691A mutasyon sýklýðý anlamlý ölçüde yüksekti. Yine arteriyel trombozlu olgularýn %67’sinde FV ve MTHFR gen mutasyonu birlikte bulunduðu, kontrol gurubu ile karþýlaþtýrýldýðýnda aradaki farkýn anlamlý olduðu ve FV pozitif olgularda MTHFR gen mutasyonu varlýðýnýn riski artýran sinerjistik bir faktör olduðu görüldü. Protrombin gen mutasyonunun tek baþýna ya da diðer gen mutasyonlarý ile birlikte, riski artýran önemli bir faktör olmadýðý görüldü. SONUÇ: PAT’li hastalarda FV ve MTHFR mutasyonlarýnýn artmýþ sýklýðý ve birlikteliðinin, bu hastalarda tromboz oluþumundan sorumlu risk faktörlerinden birisi olabileceði kanaatine varýldý.

AMAÇ: Bu çalýþmanýn amacý, hipoalbüminemi veya hipergliseminin, vantilatör gereksinimi ve vantilatörden ayýrma iþleminin baþarýsýnýn göstergeleri olarak deðerini saptamaktýr.
GEREÇ-YÖNTEM: Yoðun bakým ünitesine üç gün veya daha uzun süreyle yatýrýlan ≥16 yaþýndaki travmalý 600 hastada tek merkezli ve retrospektif bir çalýþma yürütüldü. Hastalar, solunum yetersizliði nedenine göre oluþturulan beþ ayrý grupta sýnýflandý. Daha sonra þu parametreler kaydedildi: Serum albümin ve glukoz konsantrasyonu, Akut Fizyoloji ve Kronik Saðlýk Deðerlendirmesi III skoru, vantilatör gereksinimi, vantilatör günü ve sývý dengesi. BULGULAR: Baþlangýçtaki ortalama serum glukoz konsantrasyonu 9,3 (167,4) ± 0,2 (3,6 mg/dL) mmol/l ve serum albümin konsantrasyonu 30,2 (3,02) ± 0,02 (0,2 g/dL) g/L oldu. Yoðun bakým ünitesinde (YBÜ) sað kalanlara göre hayatýný kaybedenlerde, dolaþýmdaki serum albümin konsantrasyonu kayda deðer ölçüde düþük ve serum glukoz konsantrasyonu anlamlý þekilde yüksek olmasýna karþýn, YBÜ’ye yatýrýlma sýrasýndaki albümin konsantrasyonu (r=-0,031, p=0,23) ile kan glukoz konsantrasyonu (r=0,050, p=0,11) mekanik vantilasyon süresine iliþkin birer gösterge olmadý. Albümin ve glukoz deðiþiklikleri, mekanik vantilasyondan ayrýlan ve mekanik vantilasyona baðýmlý olan hastalar arasýnda farklýlýk gösterdi. Serum albümin konsantrasyonunda gerçekleþen 5 g/L (0,5 g/dL) seviyesinde bir artýþ, görece baþarý olasýlýðýný 1,10 oranýnda artýrdý; 30,3 (3,03 g/dL) g/L seviyesinden daha düþük serum albümin konsantrasyonuna sahip olan hastalarýn normoalbüminemik hastalara göre vantilatöre gereksinim duyma olasýlýklarý, 1,2 kez daha fazla oldu (göreceli risk 1,2, % 95 güven aralýðý 1,06 ile 1,31). Mekanik vantilasyon gereksinimi riski, 11 mmol/l (200 mg/dL) seviyesinden daha yüksek kan glukoz konsantrasyonu ile artmadý.
SONUÇ: Bu sonuçlar, albümin veya kan glukozunun, muhtemelen, travma hastasýnýn metabolik durumuna iliþkin ve ayný zamanda uzayan zaman periyodu boyunca mekanik olarak vantilasyon uygulanan hastalarýn vantilatör gereksinimine veya ayrýlabilirliðine karar vermede temel bir gösterge olacaðýný göstermektedir.

AMAÇ: Kaþmir eyaletinde vahþi yaþamýn ve vahþi yaþamsal alanlara tecavüzün sýký bir þekilde korunmasý, vahþi hayvan kaynaklý yaralanmalarda ve ölümlerde bir artýþa yol açmýþtýr. Bu yazýda, ayý saldýrýlarýndan kaynaklanan yaralanmalar ve sekellerin tedavisindeki düzenlemeler deðerlendirildi. GEREÇ-YÖNTEM: Ocak 2003 ile Haziran 2007 tarihleri arasýnda, Kaþmir Üniversitesi Srinagar Devlet Týp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nde retrospektif bir çalýþma yürütüldü; 54 aylýk bir sürede, ayý saldýrýsý hikayesi bulunan toplam 254 olgu (186 erkek, 68 kadýn) kaydedildi. BULGULAR: Kurbanlarýn %80’inin mýsýr tarlalarý ile elma bahçelerinde ve %20’sinin de sýk ormanlýk alanda odun toplarken veya sýðýr otlatýrken saldýrýya uðradýðý öðrenildi. Baþ-boyunda laserasyonlar, üst ekstremite kýrýklarý, yüz ve kafatasý kemiði kýrýklarý dikkat çeken gözlemlerdi. Hastalarýn çoðundaki uzun süreli sekeller þöyleydi: Kalýcý yüz þekil bozukluðu, iþitme kaybý, parmak kaybý, kalc nörolojik bozukluk ve süreðen psikolojik morbidite. SONUÇ: Vahþi hayvan kaynaklý yaralanmalar, travmanýn ihmal edilen bir konusudur. Altta yatan ciddi kemik veya yumuþak doku hasarýnýn gözden kaçýrýlabileceði gerekçesiyle, bu yaralanmalar tedavi edilirken kuþku düzeyi yüksek tutulmalýdýr. En iyi fonksiyonel sonucu elde etmek üzere, bu yaralanmalarýn tedavisi travmanýn tüm alt uzmanlýk dallarýný kapsamaktadýr.

AMAÇ: Yýllardan beri yanýklar, iyileþme elde edilinceye kadar serum fizyolojikle ýslatýlmýþ pansumanlarla günlük olarak tedavi edilmiþtir. Günümüzde, yaralar greft teknikleri yoluyla veya sentetik ve biyolojik pansumanlar kullanýlarak kapatýlmaktadýr. Bu yazýda, geliþmekte olan ülkelerde biyolojik pansuman kullanýmý ile ilgili daha az deneyim ve ilgi bulunmasý nedeniyle, büyük çaplý yanýklarý bulunan hastalarda konvansiyonel tedaviye karþý biyolojik sargýlarýn tedavi sonucu karþýlaþtýrýldý. GEREÇ-YÖNTEM: Ekim 2002 ile Haziran 2006 tarihleri arasýnda, alev veya haþlanma yoluyla %30 ile %75 arasýndaki oranlarda total vücut yüzeyi alaný (TVYA) yanýðý oluþan 118 hasta incelemeye alýndý. Hastalar iki gruba ayrýldý; konvansiyonel tedavide olan birinci grup (n=53), biyolojik pansuman (Xenoderm) ile tedavi edilen ikinci grup (n=65). BULGULAR: Konvansiyonel grup ile biyolojik pansuman grubundaki mortalite oranlarý sýrasýyla 19 (%35) ve 7 (%10,8) olarak bulundu (p=0,001). Ortalama hastanede kalma süresi 31,3 güne karþý 18,2 gün ve pansuman sayýsý 22,1’e karþý 9,9 oldu (p=0,0005). SONUÇ: Bu çalýþma sonucunda, biyolojik pansuman (Xenoderm) daha iyi bir sonuç ve daha düþük bir mortalite oraný vermiþtir. Bununla birlikte, ameliyat sayýsý ile ince kalýnlýkta deri grefti gereksiniminin azalmasýný karþýlaþtýran randomize bir klinik çalýþma yapýlmasý gerekmektedir.

AMAÇ: Yüksekten düþenlerin demografik bilgileri, mortalite oranlarý, düþme nedenleri ve ölüm sonrasý bulgularý deðerlendirildi. GEREÇ-YÖNTEM: Bu çalýþmaya, kaza sonucu yüksekten düþmeye maruz kalan 538 hasta alýndý. Olgular Batman’da yedi ay içerisinde prospektif olarak derlendi. BULGULAR: Ortalama yaþ 12,4±3,22 yýl (daðýlým 3 ay-98 yýl) idi. Hastalarýn %56,5’i altý yaþ altý, %83,5’i de 20 yaþýndan küçük idi. Ortalama düþme yüksekliði 3,2±2,4 m olarak saptandý. Mortalite oraný %2,2 bulundu. Mortalite oraný damdan düþenlerde en yüksek idi. En çok yaralanma kafada meydana gelmiþti ve ölenlerin tamamýnda (%100) kafa yaralanmasý vardý. Altý hasta karýn kanamasý nedeniyle, 141 hasta da ekstremite kýrýklarý nedeni ile takip edildi. Hastalarýn %6,7’si ameliyat edildi; %83,8’i acil serviste tedavi edildi. SONUÇ: Bu çalýþmanýn sonuçlarý literatür bilgileri arasýnda uyuþmazlýk yoktu. Yüksekten düþmeler en fazla 0-5 yaþ grubu olanlarda meydana gelmiþti. Kranyoserebral travma ölümcül düþmelerin en yaygýn yaralanmasý idi. Erkeklerde yüksekte düþme oranlarý kadýnlara göre daha yüksek bulundu.

AMAÇ: Distal femoral kýrýklarýn (DFK) tedavisi önemli bir cerrahi sorundur. Distal femoral kýrýklarýn rijit fiksasyonu ile birlikte kemik greftlemesine genellikle gereksinim duyulmaktadýr. Dinamik kondiler vida (DKV) ve retrograd intramedüller suprakondiler çivi (RÝSÇ) kullanan biyolojik osteosentez, kan akýmýný korur ve kemik greftlemesine yönelik gereksinimi sýnýrlandýrýr. GEREÇ-YÖNTEM: Eylül 2002’den Aralýk 2004 tarihine kadar, 68 adet kapalý distal femur kýrýðý, 31 tanesinde DKV ve 37 tanesinde de RÝSÇ kullanýlan köprü plak osteosentezi ile tedavi edildi. Hastalar, rasgele yöntemle iki gruba ayrýldý ve 24-36 ay (ortalama 30 ay) süreyle takip edildi. BULGULAR: Operasyon zamaný ile ilgili olarak, DKV grubu RÝSÇ grubuna göre anlamlý þekilde daha iyi sonuçlar gösterdi (p=0,000). Bununla birlikte kan kaybý, DKV grubunda anlamlý þekilde daha fazla oldu (p=0,000). Kümülatif kýrýk oraný (p=0,855), diz hareket geniþliði (p=0,727), genel sonuçlar (p=0,925) ve komplikasyonlar (p=0,927) bakýmýndan iki grup arasýnda bir fark saptanmadý. SONUÇ: DFK’yla ilgili olarak, implant veya cerrahi tekniðin hiçbiri, her koþulda, bir diðerine üstün deðildir. DFK’nýn tedavisinde, RÝSÇ uygulanmasý standart tedavidir ancak dinamik kondiler vida kullanan biyolojik osteosentez de çok iyi bir alternatiftir.

AMAÇ: Eriþkinlerde invajinasyon nadir görülen bir klinik durumdur, çocuk olgulardan etyolojik farklýlýklar gösterir. Çalýþmamýzda, eriþkinlerde saptanan invajinasyon nedenlerinin tanýmlanmasý ve tedavi özeliklerinin deðerlendirilmesi amaçlandý.
GEREÇ-YÖNTEM: 1986 ile 2006 yýllarý arasýnda invajinasyon tanýsý alan olgular geriye dönük olarak deðerlendirildi. Tüm olgular 18 yaþýn üzerinde olup; rektal, gastroenterostomiye baðlý ve stomal prolapsusu olan olgular çalýþma dýþý tutuldu.
BULGULAR: Toplam 28 invajinasyon olgusu belirlendi; ortalama yaþ 38,6±16,7 idi. Ameliyat öncesi taný olgularýn %53,5’ünde gerçekleþtirildi. Olgularýn 23’ünde ince baðýrsak, üçünde kolon, ikisinde ise ileokolik invajinasyon saptandý. Ýnvajinasyon nedeni 25 (%89,3) olguda belirlendi. Ýnvajinasyon nedenleri 19 olguda selim, altý olguda habis ve üç olguda ise idyopatikti. Ameliyat sonrasý üç (%10,3) olguda komplikasyon görüldü.
SONUÇ: Bu serideki yaþ ortalamasý literatür verilerinden daha düþük bulundu. Sýklýkla ince baðýrsak invajinasyonlarýna rastlanýrken, selim/habis oranýnda, selim aðýrlýkta idi. Eriþkinde görülen invajinasyon nadir görülmesine karþýn, geniþ bir etyolojik açýlýmý ve deðiþken klinik tablosu nedeniyle, özellikle akut karýn tablosuyla karþýlaþan her hekim için ayýrýcý tanýda göz önünde bulundurulmasý gereken bir durumdur.

AMAÇ: Bu çalýþmanýn amacý, travma ve acil cerrahi polikliniðimize baþvuran kafa travmalý hastalar üzerinde, hastane temelli epidemiyolojik bulgularýn belirlenmesidir.
GEREÇ-YÖNTEM: 01.01.2006 ile 31.12.2006 tarihleri arasýnda kafa travmasý nedeniyle tedavi edilen 430 olgunun (284 erkek [%66], 146 kadýn [%34]; ort. yaþ 30±19) hastane kayýtlarý geriye dönük incelenerek deðerlendirildi. BULGULAR: Kafa travmasýyla sýklýkla çocuklarýn (%22) ve genç eriþkinlerin (%30) karþýlaþtýðý, nedenler arasýnda ise düþme (%40) ve trafik kazalarýnýn (%37) en sýk nedenler olduðu belirlendi. 2006 yýlý içerisinde kafa travmasý nedeniyle yatýrýlan hastalarda mortalite %11, aðýr sakatlýk oraný %2, acil cerrahi kliniðindeki tüm ölümler arasýndaki oraný ise %30 olarak saptandý. SONUÇ: Bu bilgiler sonucunda, ölüme sebep olabilecek kafa travmasý nedenleri arasýnda en sýk 0-16 yaþ grubunda düþmeler, 16-35 yaþ grubunda ise özellikle erkek nüfusta araç dýþý trafik kazasý ve kraniyal ateþli silah yaralanmalarýnýn olduðu gözlenmiþtir. Kafa travmalý hastalarda geliþ Glasgow Koma Skoru prognoz açýsýndan önemli bir göstergedir. Öncelikle, yaþ gruplarýna göre travma nedenlerine yönelik kafa travmasýnýn olmasýný engelleyecek önlemler alýnmalýdýr. Ýlk giriþim, taný ve tedavi yöntemlerinin geliþtirilmesi ile travmatik beyin yaralanmalarýnda mortalite ve morbidite oranlarýnýn düþürülebileceði kanýsýndayýz.

AMAÇ: Bu çalýþmada, aðýr hasarlý el yaralanmalý hastalarda yapýlan iþlemler ve bu iþlemlerin tedavi sonuçlarýnýn deðerlendirilmesi amaçlandý. GEREÇ-YÖNTEM: 2000-2005 yýllarý arasýnda baþvuran, 130 aðýr hasarlý el yaralanmasý olan hasta geriye dönük olarak deðerlendirildi. Bu hastalardan 25’inin geç dönem takibi ve analizi yapýlabildi. Hastalarýn kavrama gücü, eklem hareket açýklýklarý ölçüldü. Fonksiyonel deðerlendirme için Minnesota manipülasyon hýzý testi ve Purdue Pegboard testi kullanýldý. BULGULAR: Eklem hareket açýklýðý deðerlendirmesinde en düþük hareket yüzdesi %17,5, en iyi hareket yüzdesi %96 idi. Ortalama hareket saðlam elin %64,7’si olarak hesaplandý. Kavrama gücü deðerleri en zayýf %15, en kuvvetli %80 ortalamayla kaydedildi; ortalama kaba kavrama gücü saðlam elin %52’si olarak hesaplandý. Yan tutma gücünde ölçümler karþý tarafýn %66’sý (%25-%81), uç tutmada %53’ü (%12-%68), üçlü tutmada %52’si olarak kaydedildi. Minnesota manipülasyon hýzý testinde; hastalarýn %92’sinde el becerisi, kuvvet ve koordinasyon açýsýndan tatminkâr sonuçlara ulaþýldý. Purdue Pegboard testinde ameliyatlý elin ince parmak becerilerinde azalma olduðu görüldü. SONUÇ: Aðýr hasarlý el yaralanmalarýnda tedavi stratejisi, hastanýn temel günlük ihtiyaçlarýný saðlayacak bir ekstremite kazanmak için planlanmalý, hastanýn iþine geri dönmesi amaçlanmalýdýr.

AMAÇ: Penetran kalp yaralanmalarý hýzlý taný ve acil cerrahi giriþim gerektiren yüksek düzeyde ölümcül yaralanmalardýr. Bu yazýda, penetran kalp yaralanmalarýna iliþkin deneyimimizi sunmak ve tartýþmak amaçlandý. GEREÇ-YÖNTEM: 1985-2007 yýllarý arasýnda, hastanemizin kalp ve damar cerrahisi kliniðinde penetran kalp yaralanmasý nedeniyle ameliyat edilen 16 olgu geriye dönük olarak deðerlendirildi. Hastalarýn yaþlarý 6 ile 71 arasýnda deðiþiyordu ve yaþ ortalamasý 45,1 idi. Yaralanmanýn etyolojisi; hastalarýn 8’inde (%50) kesici-delici cisim yaralanmasý, 6’sýnda (%37,5) iyatrojenik nedenler ve 2’sinde (%12,5) ateþli silah yaralanmasý idi. BULGULAR: Kalbe ulaþýlmasý, hastalarýn 12’sinde (%75) medyan sternotomiyle, 4’ünde (%25) sol anterolateral torakotomi ile gerçekleþtirildi. Yaralanan bölgeler; olgularýn 7’sinde sað ventrikül (%43,75); 3’ünde sol ventrikül (%18,75), 1’inde sol atriyum (%6,25) ve 1’inde sol ventrikül+sol atriyum (%6,25) idi; 4 olguda (%25) koroner arter yaralanmasý söz konusuydu. Kalp yaralanmalarý, teflon ve perikardiyal yama destekli basit dikiþ tekniði ile onarýldý. Ýki hasta (%12,5) erken dönemde kaybedildi. SONUÇ: Penetran kalp travmasýnýn baþarýlý yönetiminin esasý, etkin destekleyici önlemlerin alýnmasýný izleyerek erken tanýnýn konup kesinleþtirilmesi ve yaralanmanýn acilen cerrahi onarýmýnýn yapýlmasýdýr.

AMAÇ: Bu çalýþmada, Gazi Üniversitesi Týp Fakültesi’nde görevli öðretim üyelerinin emniyet kemeri (EK) kullaným oranlarý araþtýrýlmýþtýr. GEREÇ-YÖNTEM: Gazi Üniversitesi Týp Fakültesi’nde görevli olan öðretim üyelerinin otoparka geliþ, giriþ-çýkýþ süreçleri içerisinde, EK takma oranlarý beþ iþ günü boyunca gözlemlendi ve bulgular öðretim üyelerinin akademik statülerine, yaþ, cinsiyet ve çalýþtýklarý kliniklere göre kayýt edildi. BULGULAR: Çalýþma sýrasýnda toplam 392 öðretim üyesine (253 erkek [%64,54], 139 kadýn [%35,46]) ait veriler kayýt edildi. Öðretim üyelerinden 306’sý (%78) yüksek akademik seviyeye (Profesör veya Doçent) sahipti ve 40 yaþ üstü idi. Yardýmcý Doçent ve Öðretim Görevlisi seviyesinde ve 40 yaþ altý toplam 86 (%22) öðretim üyesi bulunmakta idi. Gözlem süresi boyunca 50 öðretim üyesinin (%12,7) EK takmayý alýþkanlýk haline getirmediði gözlemlendi. Emniyet kemeri takmayan öðretim üyelerinden 40’ý (%80) erkekti, 40’ý (%80) yüksek akademik seviyeye sahip ve 40 yaþ üstü öðretim üyesi idi; takmayan öðretim üyelerinden 46’sý (%92) Klinik Bilimlerde görevli idi. Emniyet kemeri takmayan ve Klinik Bilimlerde öðretim üyesi olan akademisyenlerin büyük kýsmý (30 akademisyen - %65,2) Cerrahi Bilimlerde (Genel Cerrahi, Beyin Cerrahisi, Ortopedi ve Travmatoloji, Anesteziyoloji, vb.) öðretim üyesi idi. SONUÇ: Türkiye’de EK kullanma oraný düþüktür. Eðitim seviyesi arttýkça EK kullanma oraný artmaktadýr. Öðretim üyeleri arasýnda da EK kullanma oraný yüksektir (%87,24). Kaza sonrasý hastaneye baþvuran hastalarla tedavi aþamasýnda daha sýk karþýlaþan cerrahi hekim grubunun EK takmayý ihmal etmesi oldukça dikkata deðer bulunmuþtur.

AMAÇ: Bu çalýþmada, yargý sürecinin saðlýklý þekilde iþlemesine katký saðlayacak adli raporlarýn düzenlenmesinde yapýlan hata ve eksikliklerin saptanmasý amaçlanmýþtýr.

GEREÇ-YÖNTEM: Tanýmlayýcý nitelikteki bu çalýþmada; Ondokuz Mayýs Üniversitesi Acil Servisine 01.01.2005 - 31.12.2005 tarihleri arasýnda baþvuran adli olgulara ait 351 adli rapor incelenerek hata ve eksiklikler deðerlendirilmiþtir.

BULGULAR: Adli raporlarýn %6,0’sýnda yaþ, %71,8’inde muayene saati, %30,5’inde travmatik lezyon bulunup-bulunmadýðý, %58,7’sinde þuur durumu, %2,6’sýnda yaþamsal tehlike varlýðý bilgisinin kayýtlý olmadýðý saptanmýþtýr. Raporu düzenleyen hekimin adý ve soyadý raporlarýn %8,0’inde bulunmamaktadýr. En büyük eksiklik ise düzenlenen raporu teslim alan kiþinin adý, soyadý ve imzasýnýn raporlarýn hiç birinde olmamasýdýr.

SONUÇ: Kiþilerin adli yargýlama sürecinde hak kaybýna uðramamalarý için, hastayý tedavi etmek kadar, adli rapor yazma sorumluluðu da bulunan hekimlerin lisans eðitimleri sonrasýnda meslek içi eðitimlerine devam edilmesi, bu eðitimlerde adli olgulardaki sorumluluklarýnýn vurgulanmasý gerekmektedir.

Künt abdominal travmaya ikincil olarak geliþen travmatik ince baðýrsak darlýklarý, rapor edilmiþ birkaç olgu dýþýnda oldukça nadirdir. Bildiðimiz kadarýyla, travmatik ileal darlýðýn bir sonucu olarak geliþen gecikmiþ ileal perforasyon literatürde henüz bildirilmemiþtir. Bu yazýda, yüksek hýzda gerçekleþen bir karayolu kazasýný takiben karýn aðrýsý, distansiyon ve kusma geliþen 28 yaþýnda bir politravma olgusu sunuldu. Seri bilgisayarlý tomografi (BT) görüntülemesine raðmen, taný hastanýn yatýþýndan itibaren ateþin geliþtiði sekizinci haftaya kadar belirsiz kaldý. Dördüncü bir BT filmi, olasý apandisiti düþündürecek þekilde sað ilyak fossada bir koleksiyon olduðunu ortaya koydu. Bununla birlikte, daha sonra gerçekleþtirilen laparotomide, proksimalinde ince baðýrsak dilatasyonu olan ileal darlýk ve kronik apse kavitesine drene olan perforasyon saptandý. Apendiks, normal olarak deðerlendirildi. Darlýðýn olduðu ince baðýrsak segmenti rezeke edildi ve uç ileostomi uygulandý. Olgumuz, karýn belirtileri ve özellikle travmatik ince baðýrsak darlýklarý geliþen politravma hastalarýnýn tedavilerinin düzenlemesindeki olasý tehlikelere dikkat çekmektedir. Bu yazýda, BT'nin bu tanýyý koymadaki kýsýtlýlýklarýný ve özellikle dikkati baþka yöne çeken yaralanmalarýn varlýðýnda klinik olarak kuþku duymanýn önemi vurgulamak istedik.

Yirmi yaþýndaki erkek hasta, þiddetli göðüs aðrýsý, oral gýda alýmýnda güçlük ve karýnda þiþlik yakýnmalarýyla acil servise baþvurdu. Hastanýn þikayetleri 15 gün önce zorlu bir yüzme egzersizi ve yaklaþýk yarým metre yükseklikten denize atlama sonrasý baþlamýþtý. Direkt göðüs radyografisinde sol diyaframda elevasyon ve bilgisayarlý tomografide sol diyaframda yýrtýk saptandý. Yýrtýk cerrahi olarak onarýldý. Hasta düzenli olarak takip edildi ve altý aylýk kontrolünde herhangi bir komplikasyonu yoktu.

Kiþilerin kendini savunma gerekliliði için üretilen ve zararsýz olduðu düþünülen kurusýký tabancalar ilgili yasal kurallarýn bulunmamasý nedeniyle eriþkinler tarafýndan kolayca satýn alýnabilmektedir. Kurusýký tabancalarýn neden olduðu yaralanmalar ölümcül olduðu ve nadiren acil servise geldiði için bu olguyu sunuyoruz. Kurusýký tabanca atýþý ile karnýndan yaralanan 15 yaþýndaki bir erkek çocuðu acil servise getirildi. Fiziksel incelemede, sol kot kavsinin hemen 2 cm altýnda ön koltuk altý çizgisi üzerinde 1 cm çapýnda giriþ yarasý ve bu yaranýn çevresinde 4 cm çapýnda halka þeklinde abrazyon ve kontüzyon alaný olduðu görüldü. Karnýn tüm kadranlarýnda defans muskuler ve ribaund hassasiyeti vardý. Hastaya eksploratif laparotomi yapýldý. Ameliyatta, proksimal jejunumda antimezenterik kenarda yaklaþýk 1 cm çapýnda perforasyon ve sol tarafta büyük omentumda hematom saptandý. Perfore jejunum ansýna kama rezeksiyon ve uç uca anastomoz ve parsiyel sol omentektomi yapýldý. Bu tip silahlarýn tehlike ve zararlarýna iliþkin kitle eðitimi ve kullanýmýnýn kýsýtlanmasýna iliþkin yasal kurallarýn gerekli olduðu görünmektedir. Doktorlarýn kurusýký tabancalarýn ölümcül yaralanmalara neden olabildiðini unutmamalarý gerekir.

Transmediastinal ateþli silah yaralanmalarý hasta hayatýný tehdit eden kalp, büyük damar, özofagus ve/veya akciðer gibi organlarýn yaralanmasý ile sonlanabilir. Hemodinamik açýdan stabil olan hastalarda, tanýya yönelik incelemeler ve seçilecek tedavi yöntemleri tartýþmalý noktalar içermektedir. Bu yazýda, hemodinamik açýdan stabil, transmediastinal ateþli silah yaralanmasý bulunan ve tanýsal testler sonucunda üçü ameliyata alýnan beþ olgudaki deneyimlerimizi sunduk. Ameliyata karar vermeden önce hemodinamik açýdan stabil transmediastinal ateþli silah yaralanmasý olan olgularda tanýsal testler sistematik olarak yapýlmalýdýr.

ve ventriküler cerrahi sonrasý geliþirler. Bu yazýda, toraks ön duvarýnda pulsasyonu kolayca görülebilen bir sol ventrikül psödoanevrizmasý sunuldu. Elli beþ yaþýndaki kadýn hasta, koroner arter baypas (CABG) ve sol ventrikül gerçek anevrizma onarým ameliyatý sonrasý altýncý haftada kliniðe sol toraks ön duvarýnda kolaylýkla görülen ve trill alýnan pulsatil kitle ile baþvurdu. Kontrastlý toraks tomografisinde, sol toraks ön duvarýnda interkostal mesafeyi aþýp cilt altý yað dokusuna yakýnlýk gösteren yumuþak doku kitlesi görüldü. Sol ventrikülografide geniþ bir sol venrikül apikal psödoanevrizmasý saptandý. Femoral kanülasyon ile kardiyopulmoner baypasa girilen hastada, endo-anevrizmorafi ve CABG x 1 ameliyatý gerçekleþtirildi. Hasta 15. gün þifa ile taburcu edildi. Kontrol ekokardiyografisinde baþarýlý anevrizma tamiri rapor edilen hasta, ameliyat sonrasý beþinci ayda olup takibi devam etmektedir. Sol ventrikül psödoanevrizmasý sýklýkla kalp yetersizliði ile kendini gösterir, ancak bazý hastalar nükseden taþiaritmi, tromboembolizm, progresiv dispne, non-spesifik göðüs aðrýsý ya da hafif þikayetlerle baþvurabilirler. Kalp cerrahisi geçirmiþ ve göðüs ön duvarýnda pulsatil kitle þikayetiyle baþvuran bir hastada mutlaka sol ventrikül psödoanevrizmasý ayýrýcý tanýda düþünülmelidir.

Kliniðimize baþvuran 50 yaþýndaki diyabetik kadýn hasta, yaklaþýk 15 gün önce kocasý tarafýndan sol elinden ýsýrýldýðýný bildirdi. Baþvurduðu diðer bir merkezde ilk olarak oral antibiyotik ve lokal pansuman, ardýndan intramuskuler antibiyotik tedavisi verilmiþ, ancak enfeksiyonun ilerlemesi üzerine hastanemize sevk edilmiþti. Acil olarak yatýrýlan ve debridman yapýlan hastadan alýnan kültürlerde grup F streptokok üremesi oldu ve bu etkene yönelik uygun intravenöz (ÝV) antibiyotik tedavisine baþlandý. Verilen tadaviye raðmen ikinci parmak dolaþýmýnda kötüleþme olmasý nedeniyle, karpometakarpal eklem seviyesinden amputasyon uygulandý. Amputasyon sonrasý tedaviye cevap veren hasta tamamen iyileþti ve poliklinik kontrollerinde yara yerinde herhangi bir enfeksiyon bulgusu görülmedi. Bir yýl sonraki kontrolünde fonksiyonel kýsýtlýlýðý minimal, tüm eklem hareket açýklýklarý tamdý. Sonuç olarak, risk faktörleri taþýyan ve tedavisi gecikmiþ hastalarda ÝV olarak olasý etkenlere yönelik antibiyotik tedavisi baþlanmalý, etkili debridmanlar uygulanmalý ve en önemlisi hastalar hastaneye yatýrýlarak takip ve tedavi edilmelidir.