AMAÇ: Hiperbarik oksijen tedavisi (HBOT), komplike kronik yaralarýn tedavisine yeni bir boyut eklemiþtir. Bu çalýþmanýn amacý, hiperbarik oksijen tedavisinin, taze ve donmuþ trombosit zengin plazma (TZP) ile kombine edildiðinde kronik yaralar üzerine olan etkisini araþtýrmaktýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: Sýçanlar, her grupta 18 sýçan olacak þekilde hiperbarik oksijen tedavisi alan (Grup B) ve almayan (Grup A) olarak iki ana gruba ayrýldý. Her ana grup Grup 1: Kontrol, Grup 2: Taze TZP uygulanan, Grup 3: Dondurulmuþ TZP uygulanan olmak üzere üç alt gruba ayrýldý. TZP hazýrlamak için 10 adet sýçan kullanýldý. Fibrobastlar, kollajen lifler, lenfositler ve damarlarý içeren histolojik parametreler Clemeks Vision lite 3.5, yara yüzey alanlarý Image J dijital analiz programlarý ile deðerlendirildi.
BULGULAR: HBOT alan grupta (Grup B) fibrobast, kollajen lif, lenfosit ve damar sayýlarý tüm taze TZP, donmuþ TZP uygulanan ve kontrol alt gruplarýnda HBOT almayan gruptan (Grup A) anlamlý olarak yüksekti (p<0.05). HBOT alan grupta (Grup B) yara yüzey alaný ölçüm deðerleri kontrol, taze ve donmuþ TZP uygulanan alt gruplarda 5–10–15. günlerde HBOT almayan (Grup A) gruptan düþüktü.
TARTIÞMA: HBOT; taze ve donmuþ TZP ile kombine edildiðinde yara iyileþmesini hýzlandýrmaktadýr. Dondurulmuþ TZP, taze formu kadar efektiftir ve klinik uygulamalarda bir alternatif olarak düþünülebilir.

AMAÇ: Majör karaciðer rezeksiyonlarý veya pringle manevrasý ile yapýlan iskemik hasar durumlarýnda, rejenerasyonu artýran veya iskemik reperfüzyon hasarýný yöneten ajanlar, araþtýrmacýlar için büyüleyici bir konu haline gelmiþtir. Bu çalýþmanýn amacý, arkasýnda kapsamlý araþtýrmalar bulunan bir antioksidan olan sistemik L-karnitinin, sýçanlarda deneysel hepatektomi (üçte iki karaciðer rezeksiyonu) modelinde majör hepatektomi sonrasý karaciðer rejenerasyonunun nasýl etkilediðini görmektir.
GEREÇ VE YÖNTEM: Bu çalýþmada, Saðlýk Bilimleri Üniversitesi Genel Cerrahi Kliniði, Hamidiye Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Laboratuvarý’nda geliþtirilen sýçanlarda hepatektomi modeli kullanýlarak karaciðer rejenerasyonu deðerlendirildi. Deneyde aðýrlýklarý 250 ile 300 gram arasýnda deðiþen 15 erkek ve 15 diþi Wistar Albino cinsi sýçanlar cinsiyetleri karýþtýrýlacak þekilde kullanýldý. Her grupta rastgele seçilen erkek ve diþi sýçanlar ve her biri 10 sýçandan oluþmak üzere üç grup oluþturuldu. G Kontrol: %70 hepatik rezeksiyon + intraperitoneal %0.9 salin, G Sham: laparotomi sonrasý batýn herhangi bir iþlem yapýlmadan tekrar kapatýldý, G Carnitine: %70 hepatik rezeksiyon + intraperitoneal 100 mg/kg L-karnitin uygulandý. G Sham ve G Carnitine gruplarýna sistemik olarak uygulandý ve sýçanlara ayný iþlem dört gün boyunca ayný anda herhangi bir kýsýtlama olmaksýzýn uygulandý. Beþinci gün sakrifikasyon sonrasý relaparotomi ile batýna girildi ve karaciðer rejenerasyonu makroskobik olarak deðerlendirildi ve her olgu için geliþtirilen formlara kaydedildi. Daha sonra karaciðer dokusu rezeke edildi ve mitotik indeks, binükleer hepatosit, safra kanalý proliferasyonu, santral venlerde dilatasyon, parankimde hücre proliferasyonu ölçülerek mikroskobik olarak kaydedildi. Elde edilen sonuçlar istatistiksel olarak deðerlendirildi. BULGULAR: Sonuçlara göre, L-karnitin grubu, kontrol grubuna kýyasla histopatolojik deðerlendirmede hepatektomi sonrasý genel rejenerasyon skorunda istatistiksel olarak anlamlý bir artýþa sahipti.
TARTIÞMA: Birçok olumlu etkisi deneysel ve klinik olarak gösterilen L-karnitin’nin karaciðer rejenerasyonu üzerine olumlu etkisi olduðu düþünülmekte ve bu yolun aydýnlatýlabilmesi için immünohistokimyasal araþtýrmalara ihtiyaç duyulmaktadýr.

AMAÇ: Ýyi bir estetik ve fonksiyonel sonuçla baþparmak defektlerinin rekonstrüksiyonu için en iyi tekniði belirlemek klinik olarak büyük önem taþýmaktadýr. Bu çalýþmada, birinci dorsal metakarpal arter flebinin (BDMAF) güvenirliliðini, çok yönlülüðünü, limitasyonlarýný, avantajlarýný ve fonksiyonel sonuçlarýný nicel veriler ile sunmayý ve ek olarak diðer güncel cerrahi seçeneklerle karþýlaþtýrarak baþparmak defekti rekonstrüksiyonundaki sonuçlarýný analiz etmeyi amaçladýk.
GEREÇ VE YÖNTEM: Toplam 21 hastaya baþparmak defekti rekonstrüksiyonu gerçekleþtirildi. Bu hastalar etiyoloji, yaþ, rekonstrüksiyon zamanlamasý, flep yaþamsallýðý, Semmes-Weinstein monofilament (SWM) testi, statik iki nokta ayrýmý (2NA) testi, aðrý, kortikal reoryantasyon, soðuk intoleransý anketi ve Michigan el sonuçlarý anketi gibi parametreler ile deðerlendirildiler. Fonksiyonel sonuçlar, literatürde yayýnlanmýþ diðer güncel cerrahi seçenekler ile nicel veriler üzerinden karþýlaþtýrýlarak deðerlendirildi.
BULGULAR: Ortalama takip süresi 22.3 aydý. Fleplerin ortalama aðrý skoru 0.4±0.6 idi ve hiçbir hastanýn donör bölgesinde aðrýsý yoktu (aralýk, 0–10). Duyusal sonuç, statik 2NA testine dayanarak “iyi” (8.6 mm) olarak bulundu. Ortalama SWM testi skoru 4.02 g idi. Hasta memnuniyeti ise Michigan el sonuçlarý anketine göre 4.6 idi (aralýk, 0–5). Soðuk intolerans anketi skorlarýna göre hastalar, hafif soðuk intoleransa sahipti (ortalama, 10.5; aralýk 0–100). Hastalarýn %81’inde tam kortikal reoryantasyon olduðu görüldü.
TARTIÞMA: Sonuçlarýmýz ýþýðýnda bakýldýðýnda, baþparmak defekti innervasyonunun BDMAF ile restorasyonunda yüksek memnuniyet oranlarý görülmektedir. Bu teknikteki herhangi bir mikrocerrahi damar veya sinir onarýmýnýn olmamasý ameliyatý kolaylaþtýrýr, cerrahi süreyi kýsaltýr ve morbiditeyi azaltýr. Böylelikle bu yaklaþým, daha komplike durumlar için mikrocerrahi seçenekleri potansiyel alternatif yaklaþýmlar olarak rezerve etmiþ olur. Bu doðrultuda düþünüldüðünde BDMAF, kompleks baþparmak defektleri için çok çeþitli modifikasyonlara sahip, etkili bir fleptir ve cerrahlarýn bu defektlerde hangi tekniðin kullanýlacaðýný seçerken, tekniklerin klinik sonuçlar açýsýndan birbirlerine üstünlükleri olup olmadýðýný ve artabilecek cerrahi süreyi göz önünde bulundurmalarý gerektiði sonuçlarýna varýlabilir.

AMAÇ: Akut mezenterik iskemi (AMÝ) çok yüksek mortalite ve morbiditeye sahiptir ve AMÝ’nin prognozunda en önemli faktör iskeminin süresidir. Bu çalýþmanýn amacý, AMÝ’nin erken tanýsýnda sitokin ve kemokinlerin olasý kullanýmý ve iskemi süresine göre bu belirteçlerin deðiþimini deðerlendirmektir.
GEREÇ VE YÖNTEM: Yirmi bir erkek Sprague Dawley sýçaný üç eþit gruba ayrýldý. Ýlk iki grupta superior mezenterik arter ve superior mezenterik ven sýkýca baðlanarak grup 1’de iki, grup 2’de altý saat iskemiye maruz býrakýldý. Grup 3’e ise herhangi bir iþlem uygulanmayarak kontrol grubu olarak belirlendi. Grup 1’de iskemiden iki saat sonra ve grup 2 iskemiden altý saat sonar ve grup 3’te ise laparotomiden altý saat sonar intrakardiyak kan örnekleri alýnarak IL-1α, 1β, 6, 10, 12p70, 17A, 18, 33, CXCL1/KC, CCL2/MCP-1, GM-CSF, IFN-γ ve TNF-α düzeyleri flow sitometri kullanýlarak ölçüldü.
BULGULAR: IFN-γ, CXCL1, MCP-1, TNF-α ve IL-6 parametrelerinde gruplar arasýnda önemli farklýlýklar gözlendi. Mezenterik iskemi süresine göre yapýlan korelasyon analizlerinde CXCL1’de çok yüksek, MCP-1, TNF-α ve IL-6’da yüksek düzeyde korelasyon gözlenmektedir. Ayrýca IFN-γ, IL-10 ve IL-18’de orta düzeyde bir korelasyon mevcuttu.
TARTIÞMA: Mezenterik iskemi olan hastalarda iskemi süresi ile yüksek korelasyon gösteren CXCL1, MCP-1, TNF-α ve IL-6 düzeylerinin artmasý, klinisyenin taný koymasýna ve doðru tedaviyi seçmesine yardýmcý olabilir.

AMAÇ: Bu çalýþma, travmatik median sinir yaralanmasýndan sonra eldeki duyusal hasarýn restorasyonunda ICBN’nin olasý kullanýmýný araþtýrmayý amaçlamýþtýr. ICBN nörotizasyonunun median sinire uygulanabilirliðini deðerlendirmek için interkostobrakiyal (ICBN) sinir ve median sinirin anatomik özellikleri ve varyasyonlarý incelenmiþtir.
GEREÇ VE YÖNTEM: Sekiz kadavranýn 16 üst ekstremitesinde aksiller bölge diseksiyonu yapýldý. ICBN varyasyonlarý kaydedildi. ICBN’nin brakiyal pleksusa nörotizasyon açýsýndan uygunluðunun ölçümleri milimetrik cihazlarla yapýldý. ICBN’nin median sinirin lateral (LCMN) ve medial (MCMN) katkýlarýnýn distal ucuna olan mesafesi ve ICBN, LCMN ve MCMN çaplarý ölçüldü.
BULGULAR: On beþ aksiller diseksiyonda ICBN mevcutken kadavralardan birinin sol tarafýnda mevcut deðildi. ICBN’nin baþlangýç noktasýndaki ortalama çapý 2.0±0.7 mm ve koaptasyon noktasýndaki ortalama ICBN çapý 3.1±0.9 mm idi. LCMN’nin ortalama çapý 3.9±2.0 mm, MCMN’nin ortalama çapý 3.5±0.9 mm idi. ICBN’nin hem 45 hem de 90 derece omuz abdüksiyonunda, LCMN ve MCMN’ye uzanabilecek þekilde yeterli uzunluða sahip olduðu bulundu. LCMN ve MCMN çaplarý, hem orijin hem de koaptasyon noktasýnda ICBN’nin çapý ile anlamlý derecede iliþkili deðildi (LCMN: p=0.55–0.63 ve MCMN: p=0.89–0.85). LCMN çapý ile koaptasyon noktasýndaki ICBN çapý arasýnda (p=0.168) ve ayrýca MCMN çapý ile koaptasyon noktasýnda ICBN çapý arasýnda (p=0.232) anlamlý bir fark saptanmadý.
TARTIÞMA: Disseke edilen tüm ICBN’ler, median sinirin lateral ve medial katkýsýna doðrudan ulaþmak için yeterli uzunluk gösterdi. Tanýmlayýcý ve çýkarýmsal istatistiklere göre ICBN çapý LCMN ve MCMN’ye yakýn bulundu. Bu nedenlerIe ICBN, travmatik yaralanmalar sonrasý median sinir nörotizasyonu için uygun bir aday olabilir.

AMAÇ: Periferik sinir yaralanmalarý, özellikle genç nüfusu etkilemekte, yüksek maliyetlere sebep olmakta ve sýk görülmektedir. Bu çalýþmada, tavþan modelinde siyatik sinir üzerinde oluþturulan akut bir hasar ile sinir rejenerasyonunda EGF’nin histolojik rolünün belirlenmesi amaçlandý.
GEREÇ VE YÖNTEM: On sekiz adet Yeni Zelanda türü tavþan; dokuz adet kontrol grubu, dokuz adet deney grubu olacak þekilde kullanýldý. Kontrol ve deney gruplarý kendi içlerinde dört ve beþ tavþan içeren iki gruba ayrýldý. Dört tavþan içeren gruplarda alan ölçümleri yapýlýrken, beþ tavþan içeren gruplarda çap ölçümleri yapýldý. Her bir tavþana sað kalçasýndan siyatik sinir eksplorasyonu, tam kat sinir hasarý ve ardýndan epinöral tamir tek bir araþtýrmacý tarafýndan uygulandý. Deney grubuna 10 µg/kg EGF bölgeye enjekte edildi. Deney grubuna ameliyat sonrasý günaþýrý olacak þekilde beþ enjeksiyon daha yapýldý. Kontrol grubunda ayný miktarlarda serum fizyolojik kullanýldý. Tavþanlar sekiz hafta boyunca gözlendi. Takipler sýrasýnda iki tavþan öldü. Sekiz hafta sonunda hayvanlardan alýnan siyatik sinir dokularý histolojik ve morfolojik olarak deðerlendirildi.
BULGULAR: Beþ tavþan içeren EGF (+) grupta ortalama bað doku (epinöryum + mezonöryum) çapý 156.867 µm; beþ tavþan içeren kontrol grubunda ise 25.170 µm idi. Diðer gruplarda yapýlan karþýlaþtýrmalý alansal ölçümlerde ise EGF (+) grubunda bað doku (epinöryum+ mezonöryum) alanlarýnda kontrol grubuna göre artýþ gözlendi. EGF verilen grupta epinöryum ve mezonöryumda geniþleme izlendi. Bað dokusunda adiposit ve kapiller artýþý görüldü.
TARTIÞMA: EGF, akut periferik sinir yaralanma rejenerasyonunda çevre bað dokuda epinöryum ve mezonöryum çaplarýný arttýrmaktadýr. Fakat bu etkinin klinik ve fizyolojik açýdan anlamlandýrýlabilmesi için ileri çalýþmalara ihtiyaç duyulmaktadýr.

AMAÇ: Akut apandisit, en yaygýn abdominal cerrahi acil durumdur. SARS-CoV-2’de koronavirüsün bu yeni tipi ciddi akut solunum yolu sendromuna neden olmaktadýr ve bu durum küresel çapta bir pandemiye dönüþmüþtür. COVID-19 pandemi döneminde apendektomi ve komplike apandisit ile iliþkili risk faktörlerini belirlemek akut apandisit cerrahi tedavisi ve sonuçlarý üzerindeki etkilerini deðerlendirmeyi amaçlanmýþtýr. Mevcut karþýlaþtýrmalý çalýþma, COVID-19 pandemisi sýrasýnda ve ayný dönemi kapsayan geçen yýl apandisitli hastalarda apendektomi yöntemi ve komplike apandisit üzerine etkileri analiz edildi.
GEREÇ VE YÖNTEM: Bu çalýþmadaki hastalar 1 Mart–31 Aðustos 2020 COVID-19 pandemisi döneminde (Grup B) ve 2019 yýlýnýn ayný döneminde (Grup A) Kartal Dr. Lütfi Kýrdar Þehir Hastanesi Genel Cerrahi Kliniði Acil Cerrahi Bölümü’ne baþvuran akut apandisitli yetiþkin hastalardan oluþmaktadýr. Bu çalýþma, karþýlaþtýrmalý ve geriye dönük bir çalýþma olarak planlandý. Çalýþmaya akut apandisit ile baþvuran toplam 658 hasta alýndý. Grup A 347 hastadan oluþurken, Grup B 311 hastayý içeriyordu.
BULGULAR: Çalýþma popülasyonunun demografik özellikleri ve klinik özelliklerinde anlamlý bir farklýlýk görülmedi. Hasta þikayetlerinin baþvuru süresi, hastanýn hastaneye geliþ ile ameliyata alýnma süresi, ameliyat esnasýndaki bulgular ve ameliyat sonrasý komplikasyonlarda da Grup A ve B arasýnda da anlamlý bir fark görülmedi. Genel apendektomi patolojilerinde benzer özellikler mevcuttu ancak çalýþmamýzda Grup B de yani COVID-19 pandemi döneminde kataral apandisitte istatistiksel olarak anlamlý derecede azalma görüldü (p=0.04).
TARTIÞMA: COVID-19 pandemisi sýrasýnda komplike apandisitte önemli artýþ görülmedi ancak negatif apendektomilerde önemlide derecede azalma görüldü. Bu sonuç pandemi döneminde hastalarýn gereksiz acil cerrahi birimine gelmediklerini ve zamanýnda ve uygun cerrahi bakým aldýklarýný göstermektedir.

AMAÇ: 2019 koronavirüs hastalýðý (COVID-19) pandemisinin Türkiye’de pediatrik oftalmoloji acil servisine (POAS) baþvuran hastalarýn demografik özelliklerini ve tanýlarýný nasýl etkilediðini deðerlendirmek.
GEREÇ VE YÖNTEM: 15 Mart–31 Mayýs 2020 (ilk evde kalma süresi) ve 15 Kasým–31 Aralýk 2020 (ikinci evde kalma süresi) arasýnda POAS’ye baþvuran 18 yaþýndan küçük hastalarýn elektronik týbbi kayýtlarý, geriye dönük olarak tarandý. Bu dönemlere ait demografik veriler ve klinik tanýlar 2019 yýlýnýn ayný dönemleriyle karþýlaþtýrýldý.
BULGULAR: Sekiz yüz otuz dokuz pediyatrik hastanýn dosyasý incelendiðinde POAS’yi 2019 yýlýnda ziyaret edenler (n=510) ile 2020 yýlýnda ziyaret edenler (n=329) arasýnda yaþ (p=.067) veya cinsiyet (p=.268) açýsýndan anlamlý bir fark bulunmadý. 2019 ile karþýlaþtýrýldýðýnda, ilk evde kalma döneminde (yani, 322’ye karþý 159) POAS’yi ziyaret eden hasta %50.63 daha az ve ikinci dönemde (yani, 188’e karþý 170) %9.66 daha az hasta ziyaret etti. 2019 ve 2020’deki tanýlar benzerdi; en sýk taný yabancý cisimdi ve ikinci en sýk taný oküler travmaydý.
TARTIÞMA: COVID-19 pandemisinin ortasýnda, fark ikinci dönemde daha az olmasýna raðmen, birinci ve ikinci evde kalýþ dönemlerinde 2019’un ayný dönemlerine göre daha az pediatrik hasta POED’yi ziyaret etti. Bununla birlikte, yýldan yýla demografik veriler ve teþhisler benzerdi. Bu bulgular, pandemiler gibi olaðanüstü durumlarda POAS yönetimi için yeni stratejiler ve kýlavuzlar geliþtirmede klinisyenlere yardýmcý olabilir.

AMAÇ: Akut apandisit karýn aðrýsý ile acile baþvurularýn sýk sebeplerinden biri olup, tanýsýnda radyolojik görüntülemelerde ilerlemelere raðmen, daha basit, ucuz ve güvenli bir biyobelirteç arayþý devam etmektedir. Bizde çalýþmamýzda akut apandisit perforasyonunda, þiddetli enflamatuvar süreçlerde prognozu ön gören bir biyobelirteç olan nötrofil sayýsý ile albümin oranýnýn biyobelirteç olarak kullanýlabilirliðini saptamaktadýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: Çalýþmamýz geriye dönük, kesitsel bir çalýþmadýr. Çalýþmaya Ocak 2018–Aralýk 2020 tarihleri arasýnda acil servisine baþvuran ve akut apandisit ön tanýsý ile hastaneye yatýrýlan hastalar arasýnda yapýldý. Olgular önce “apandisit deðil” ve “akut apandisit” þeklinde iki gruba ayrýldý, ardýndan “akut apandisit” olduðu saptanan hastalar “perfore olan” ve “perfore olmayan” þeklinde iki alt gruba ayrýldý. Hastalarýn demografik verileri, semptomlarý, fizik muayene bulgularý, operasyon kararýnýn hangi þekilde verildiði not edildi. Olgularýn acil servise baþvuru anýnda alýnan kan örneklerinde saptanan nötrofil sayýsý ve albümin seviyeleri kaydedildi. Sonrasýnda nötrofil/albümin oraný hesaplandý ve saptanan deðerler için akut apandisit tanýsýný öngörmedeki yeri ile perforasyon geliþimini öngörmede kestirim seviyesi belirlendi.
BULGULAR: Akut apandisit geliþmeyen hasta grubundaki periumbilikal bölgede aðrý þikâyeti olma oraný akut apandisit grubundaki hastalara göre anlamlý olarak daha fazla idi (%70.6 ve %40.3, p=0.034). Lökosit sayýsý, nötrofil sayý ve yüzdesi ve nötrofil/albümin oraný akut apandisit grubunda anlamlý olarak daha yüksek iken lenfosit sayýsý anlamlý olarak daha düþük olarak bulundu (p=0.005). Buna karýþýn nötrofil/albumin oraný ile perforasyon geliþimi arasýnda anlamlý bir iliþki tespit edilmedi (p=0.697).
TARTIÞMA: Nötrofil/albümin oraný akut apandisit tanýsýnda kullanýlabilir bir orandýr. Bununla birlikte perforasyonu saptamada yeterli bir biyobelirteç deðildir.

AMAÇ: Dünya genelinde sayýca artýþ gösteren 65 yaþ üzeri, travmatik yaralanmalarýn morbidite ve mortalitesi diðer yaþ gruplarýna göre daha yüksektir. Çalýþmamýzda, 65 yaþ ve üzeri olgularý, cinsiyet, yaþ, travma öyküsü, travmatik yaralanmanýn türü, yaralanma sonrasý klinik progres, yaþlý istismarý ve kiþinin yaþadýðý ortam bakýmýndan inceleyerek, travma sonucu yaralanmalarýn morbidite ve mortalite düzeyleri ile yaþlý istismarý gibi medikolegal yönleriyle irdelemek amaçlanmaktadýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: Araþtýrmanýn yapýsý kesitsel tanýmlayýcý bir çalýþma niteliðinde olup, Karadeniz Teknik Üniversitesi Týp Fakültesi Farabi Hastanesi Acil Sevisi’ne 2019–2020 yýllarý arasýnda baþvuru yapmýþ 65 yaþ ve üzeri hasta dosyalarýnýn elektronik ve fiziki ortamda geriye dönük olarak incelenmesi ile yapýlmýþtýr.
BULGULAR: Travma nedeniyle baþvuran 647 hastadan 384 hastanýn (%59.4) erkek, 263 hastanýn (%40.6) kadýn olduðu görüldü. Travma oluþ þekillerinde; 244 (%37.7) olgu ile kendi seviyesinden düþme ilk sýrada görülürken, delici kesici alet yaralanmasý 123 (%19.0) ve yüksekten düþme 80 (%12.4) olgu ile takip etti. Kendi seviyesinden düþme ve yanýk kadýn cinsiyette istatistiksel olarak anlamlý yüksek saptandý (p<0.001).
TARTIÞMA: Geriatrik travmanýn en sýk nedeni olan düþmeler baþta olmak üzere tüm travma oluþ mekanizmalarý ve yaþlý istismarý, adli týbbi açýdan ele alýnmasý gereken bir konudur. Travmayý önleyici tedbirler yaþlýlar için düzenlenmeli ve gözden geçirilmeli, adli travmatik yaralanmalarda saðlýk personeli adli bildirim yükümlülüðünü yerine getirmelidir.

AMAÇ: Bu çalýþmada, abdominal travmasý olan hastalarda Yaralanma Þiddet Skoru (ISS), Klinik Abdominal Skorlama Sistemi (CASS), Yeni Yaralanma Þiddet Skoru (NISS) dahil olmak üzere çeþitli travma skor sistemleri ile laparotomi, hastane içi mortalite (IHM) ve uzun hastanede kalýþ süresi (LS) dahil klinik sonuçlar arasýndaki korelasyonlar araþtýrýlmýþtýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: Ocak 2009 ile Aralýk 2019 tarihleri arasýnda abdominal travma geçiren 749 hastanýn verileri geriye dönük olarak incelendi. Týbbi kayýtlardan elde edilen veriler arasýnda yaþ, cinsiyet, baþlangýç yaþamsal bulgular, travma tipi ve mekanizmasý, hastanede kalýþ süresi, laparotomi ve hastane içi mortalite (IHM) yer almaktadýr. Yaralanmýþ organlar ve derecelerine ait bilgiler bilgisayarlý tomografi kullanýlarak toplandý. Skor sistemi ile klinik sonuçlar arasýndaki korelasyonlar, Alýcý Çalýþma Karakteristikleri (ROC) eðrisinin Eðri Altýndaki Alaný (AUC) kullanýlarak analiz edildi. BULGULAR: Hastalarýn ortalama yaþý 40.14±19.47 yýldý. Yedi yüz dört hastada (%94.0) en sýk travma tipi künt travma, 475 hastada (%63.4) ise trafik kazasý en sýk görülen nedendi. Yaralanmýþ organlar arasýnda karaciðer (%45.1) ve dalak (%25.1) mevcuttu. Toplam 179 hastaya (%23.9) laparotomi uygulanmýþ ve 35 hastada (%4.6) IHM bildirilmiþti. ISS, NISS ve CASS için ROC’nin AUC’si laparotomi ile anlamlý þekilde iliþkiliydi (0.682; p=0.001, 0.713; p=0.001; 0.845; p=0.001). AUC’ler, IHM için istatistiksel olarak anlamlýlýk gösterdi (0.606; p=0.034, 0.626; p=0.012, 0.701; p=0.001). Uzun hastanede kalýþ süresi (LS) için AUC’ler 0.554 (p=0.041), 0.549 (p=0.062) ve 0.581 (p=0.002) idi.
TARTIÞMA: Klinik Abdominal Skorlama Sistemi (CASS), abdominal travmalý hastalarda laparotomi, IHM ve LS’yi öngörmek için mükemmeldir. Yeni Yaralanma Þiddet Skoru (NISS), laparotomi ve IHM’yi öngörmek için ISS’den daha uygundur.

AMAÇ: Çocuklarda yanýk travmasý mortalite ve morbiditesi yüksek acil bir sorundur. Bu hastalarýn ilk 24 saat içindeki yönetimi prognozu önemli oranda etkiler. Amacýmýz acil serviste çalýþan doktorlarýn çocuk yanýk travmalý hasta yönetimi bilgi düzeyini deðerlendirmektir.
GEREÇ VE YÖNTEM: Çalýþma acil serviste çalýþan 229 doktor (acil týp uzmaný=80, pediatrist=84 ve pratisyen=65) ile yapýldý. Sorular Türkiye Saðlýk Bakanlýðý Yanýk Algoritma Rehberi, Amerikan Yanýk Derneði kriterleri ve güncel literatür esas alýnarak altý baþlýkta hazýrlandý; 1- Etiyoloji ve yanýk derecesi, 2- acil týbbi müdahale, 3- yanýk alanýný hesaplama ve sývý-elektrolit tedavisi, 4- yanýk tedavi birimleri yatýþ endikasyonlarý, 5- adli ve týbbi sorumluluk, 6- eðitim yeterliliði ve talebi. Çoktan seçmeli 25 soru Whatsapp uygulamasý ile katýlýmcýlara iletildi. Sonuçlar 100 puan üzerinden >%75 iyi, %50–75 orta, <%50 düþük þeklinde deðerlendirildi.
BULGULAR: Acil serviste çalýþan doktorlarýn çocuk yanýklarý toplam bilgi düzeyi 57.65±10.13 (Acil Týp: 60.11, Pediatrist: 57.56, Pratisyen: 54.75) puan ile orta idi. Acil týbbi müdahale puaný (35.02±22.43) ve yanýk tedavi birimleri ve yatýþ endikasyonlarý puaný (38.6±18.96) düþüktü. Acil týp uzmanlarýnýn týbbi müdahale puaný pediatrist ve pratisyenlerden istatistiksel olarak anlamlý derecede yüksek olmakla birlikte bu gurupta da düþüktü. Yanýk eðitimini yeterli bulanlarýn oraný: %15.3, düzenlenecek eðitime katýlmak isteyenlerin oraný ise %96.9 idi.
TARTIÞMA: Acil serviste çalýþan doktorlarýn çocuk yanýklarý bilgi düzeyi düþüktür. Acil serviste çalýþan doktorlara uygulamalý eriþkin ve çocuk yanýk eðitimi verilmelidir.

AMAÇ: Akut pankreatitin (AP) sistemik komplikasyonlarýndan biri akut böbrek hasarýdýr (ABH). Akut pankreatitli hastalarda ABH geliþimi mortalite, morbidite ve tedavi maliyetini artýrmaktadýr. Bu nedenle ABH’nIn erken teþhisi ve önlenmesi önemlidir. Çalýþmamýzýn amacý, AP’li hastalarda geliþen ABH’nin biyobelirteçlerini ve olgu yönetimini sunmaktýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: Bu geriye dönük çalýþmanýn katýlýmcýlarýný akut pankreatit tanýsý ile takip edilen 582 hasta oluþturdu. Akut pankreatitin tanýsýnda ve þiddetinin belirlenmesinde Atlanta sýnýflamasý kullanýldý. Hastalarýn acil servise ilk baþvuru anýndaki laboratuvar deðerleri kaydedildi. Kýrk sekiz saat sonra kan testleri yapýldý. Kan testleri taburcu olduklarý güne kadar günlük olarak izlendi.
BULGULAR: Akut pankreatit tanýsý ile baþvuran 582 hastanýn 344’ü kadýndý. AP tanýsý ile baþvuran hastalarýn 147’sinde (%25.2) ABH saptandý. ABH geliþen hastalarýn ortalama yaþý, ABH geliþmeyenlere göre daha yüksekti. ABH geliþen hastalarda albümin ve kalsiyum düzeyleri ABH olmayan gruba göre anlamlý derecede düþüktü. ABH olan grupta, ABH olmayan gruba göre CRP/albümin ve nötrofil/lenfosit oranlarý istatistiksel olarak anlamlý derecede yüksekti. ABH olan grup ile ABH olmayan grup arasýnda AST ve ALT düzeylerindeki artýþ deðerleri istatistiksel olarak anlamlý deðildi. ABH olan hastalarda, AKI’si olmayan hasta grubuna göre ortalama lökosit, CRP, prokalsitonin düzeyleri ve % IG oraný daha yüksekti. ABH olan hasta grubunda, AKI olmayan hasta grubuna göre lenfosit, hematokrit ve trombosit düzeylerindeki azalma daha yüksekti. ABH olan grubun baþvuru sýrasýndaki üre ve kreatinin düzeyleri, ABH olmayan gruba göre daha yüksekti. AP tanýsý ile takip ettiðimiz hastalarýn 13’ünde klinik tablo ölümle sonlandý. TARTIÞMA: Akut pankreatitli hastalarda hastaneye yatýþ anýnda bakýlan hematokrit, trombosit, lökosit, lenfosit, albümin, CRP, CRP/albümin oraný, nötrofil/lenfosit oraný, IG%, prokalsitonin, üre, kreatinin deðerleri ABH geliþimini öngörmede faydalý biyobelirteçler olabilir. Ayrýca eþlik eden hastalýklar ve yaþ da ABH geliþimini etkileyen faktörler arasýndadýr.

AMAÇ: Triyaj, kitlesel yaralanmalarýn meydana geldiði kaza, deprem, yangýn ve sel gibi olaylarýn yönetiminin büyük bir bölümüdür. Bu çalýþmanýn amacý, 5 Þubat 2020 tarihinde Ýstanbul Sabiha Gökçen Havalimaný’nda 183 hasta ile meydana gelen uçak kazasýnda triyajýn hasta sonuçlarý, yaralanmalar, travma mekanizmasýnýn rolü ve spinal immobilizasyonu üzerindeki etkilerini deðerlendirmektir.
GEREÇ VE YÖNTEM: Komuta kontrol merkezi verileri, ambulans ve týbbi çizelgeler geriye dönük olarak incelendi. Sonuçlar acil müdahaleler ve nakil sýrasýnda spinal immobilizasyon, yaralanma tipi, triyaj kodlarý ve ISS deðerleri açýsýndan deðerlendirildi.
BULGULAR: 05.02.2020 tarihinde 18: 19’da inen ve düþen uçakla ilgili ilk bildiri 18: 21’de sisteme düþtü ve ilk ekip 18: 26’da güvenlik kapýsýna ulaþtý. Ýlk ekip enkaz alanýna geldi ve triyaj yaptý. Havalimanýnýn hava tarafýnda ilk kurbanlar 18: 32’de alýnarak 18: 36’da transfer edildi ve 18: 41’de hastaneye transfer edildiler. Ýlk vaka 18: 35’te enkaz alanýndan alýnarak hastaneye kaldýrýldý. Uçakta bulunan 183 yaralýdan üçü olay yerinde çýkýþ yaptý. Kurbanlarýn %43.7’si kadýn iken, yaþ ortalamasý 35.0±15.7’dir. Kurbanlarýn ortalama sistolik kan basýncý 122.0±17.4 idi. Hastanelere ortalama uzaklýk, ulaþým süresi, müdahale süresi, kalp hýzý ve ISS seviyeleri 55.0 (23.0–79.0) km; 780.5 (390.0–1540.0) sn; 817.0 (552.0-1200.0) sn; 86.0 (78.0–1000.0); 4.5 (1.0–9.0), sýrasýyla. ISS ile yatýþ günleri arasýnda pozitif yönde anlamlý iliþki bulundu (r=0.577; p<0.001).
TARTIÞMA: Takip ve tedavi sýrasýnda hiçbir hastanýn kaybedilmemesi baþta uçaðýn inerken düþmesinin yanýnda triyajýn, uygun hastanýn uygun hastaneye sevkinin, birinci ve ikinci basamak bakýmýn iyi yapýldýðýnýn bir göstergesidir. Havaalaný ve 112 Acil Saðlýk Hizmetleri’nin koordineli hareketi ve uygun triyaj hem hastane öncesi hem de hastane ölümlerini azalttý.

AMAÇ: Üst gastrointestinal (GÝ) kanama acil servislerde (AS) en sýk görülen ziyaret nedenlerinden biridir. Bu çalýþmanýn amacý AS’i ziyaret edip üst GÝ kanama tanýsý alan hastalarda AIMS65 ve pre-endoscopy Rockall skorunun hastane içi mortalite tahmininde tahmin güçlerini deðerlendirmektir. GEREÇ VE YÖNTEM: Çalýþma süresi boyunca Kartal Dr. Lütfi Kýrdar Þehir Hastanesi Acil Servis’ine baþvuran 18 yaþ ve üzeri üst GÝ kanamalý hastalarýn verileri geriye dönük olarak analiz edildi. Veriler elektronik tabanlý bir hastane bilgi sisteminden elde edildi. Her puanlama sistemi, alýcý iþletim eðrisi (ROC) kullanýlarak karþýlaþtýrýldý.
BULGULAR: Çalýþma 592 hasta ile tamamlandý. Bu hastalarýn yaþ ortalamasý 63.5±19.0 olup bunlarýn %68.6’sý erkekti. Total hastane içi morta-lite oraný %5.2 idi. AIMS65 skorunun hastane içi mortaliteyi kestirmedeki ROC analizi sonucunda eðri altýnda kalan alan (AUC) 0.822 (%95 GA 0.788–0.852), Pre-endoscopy Rockall skorunun hastane içi mortaliteyi kestirmedeki ROC analizi sonucunda AUC 0.777 (%95 GA 0.741–0.810) olarak hesaplandý. Skorlar kendi aralarýnda karþýlaþtýrýldýðýnda ise skorlarýn hastane içi mortaliteyi kestirmede birbirlerine istatistiksel olarak anlamlý bir üstünlüðü saptanmadý.
TARTIÞMA: AIMS65 ve pre-endoscpy Rockall skorlarýnýn GÝ kanamasý olan hastalarda in-hospital mortalite tahmininde kullanýlabilir. Ancak AIMS65 skorunun sadece beþ deðiþkenden oluþmasý ve bu deðiþkenlerin AS’lerde kolayca hesaplanabilmesi nedeniyle klinik pratikte kullanýmýný öneriyoruz.

AMAÇ: Çocuðun fiziksel istismarý; bakým veren tarafýndan yapýlan, kaza dýþý ve önlenebilir her türlü fiziksel þiddet ve yaralanmayý kapsar.
GEREÇ VE YÖNTEM: Çalýþmaya 2017–2021 yýllarý arasýndaki beþ yýllýk süreçte, 0–3 yaþ grubu kafa içi kanama bulgusu ile acil servisine baþvuran çocuklarýn, yaþ, cinsiyet, baþvuruyu yapan kiþi, klinik taný, kanama dýþý bulgularý yönleriyle geriye dönük deðerlendirilerek, baþvurularýn çocuðun fiziksel istismarý açýsýndan dikkat edilmesi gereken bulgularý literatür eþliðinde ortaya konulmuþtur.
BULGULAR: Çalýþmaya dahi edilen 32 olguda en sýk rastlanan kraniyal bulgu subdural hematom iken, en sýk gözlenen ekstrakranial bulgu ekimozlar olarak tespit edilmiþtir. Olgularýn yüzde 9.37’sinin ise acil servise baþvurusun iki gün daha geç sürede yapýldýðý görülmüþtür.
TARTIÞMA: Çocuðun fiziksel istismarýna iliþkin bulgular ile karþýlaþan hekim, ayrýntýlý bir anamnez ve muayene sonucu elde ettiði veriler ile istismar lehinde kanaat oluþturduðunda mutlaka adli ve sosyal bildirimi yapmalýdýr. Aksi halde davranan ya da bildirimden kaçýnan hekim, ilerleyen süreçte hem hukuki hem de vicdani sorumluluk içinde kalacaktýr.

AMAÇ: Fournier gangreninde (FG) mortaliteyi etkileyen faktörleri araþtýrarak, saðkalýmý arttýrabilecek yöntemleri geliþtirmek amaçlanmýþtýr. GEREÇ VE YÖNTEM: Ýstanbul Prof. Dr. Cemil Taþçýoðlu Þehir Hastanesi Cerrahi Kliniði’nde 01.02.2012–30.06.2021 tarihlerinde FG tanýsýyla yatan 73 olgu geriye dönük incelendi. Saðkalanlar (Grup 1: 56), ölenler (Grup 2: 17) olarak ayrýldý. Gruplar cins, yaþ, enfeksiyonun geniþliði, Uludað Fournier Gangreni Þiddet Ýndeksi (UFGSI), Fournier Gangreni Þiddet Ýndeksi (FGSI), enfeksiyonun kaynaðý, yandaþ hastalýklar, stoma varlýðý, Vacuum Assisted Closure süresi, yattýðý gün sayýsý, yoðun bakým süresi (YBS), bakteri türleri açýsýndan karþýlaþtýrýldý. Sonuçlar, SPSS 21.0 programý kullanýlarak deðerlendirildi.
BULGULAR: Mortalite %23’dü, 31 kadýn, 42 erkek içeriyordu. Gruplar arasýnda cinsiyette anlamlý fark bulundu (p=0.001). Toplamda ortalama yaþ 57.29±13.36, Grup 1’dekilerin ortalama yaþý (53.66±11.185) Grup 2’dekilerin ortalamasýndan (69.24±13.264) anlamlý küçüktü (p=0.000). Enfeksiyonun geniþliði Grup 1’de anlamlý düþüktü (p=0.011). UFGSI ve FGSI skorlarý Grup 1’de Grup 2’den anlamlý düþüktü (sýrasýyla p=0.00, p=0.009). Hematokrit, bikarbonat deðerleri Grup 2’de anlamlý düþüktü (p=0.000, p=0.015). UFGSI ve FGSI, mortalitenin öngörülmesinde sýrasýyla %100 ve %82 duyarlýlýk ve sýrasýyla %68 ve %58 özgüllüðe sahipti. UFGSI ve FGSI eþik deðerleri 8 ve 6 bulundu. Grup 1’dekilerin 29’unda, Grup 2’dekilerin tamamýnda yandaþ hastalýklar vardý, anlamlý fark bulundu (p=0.000). YBS Grup 2’de anlamlý uzundu (p=0.000).
TARTIÞMA: UFGSI 8’den küçük hastalarda saðkalým yüksek, nadiren yoðun bakým gerektirir. UFGSI 8’den büyük hastalarda mortalite yüksektir. Bu hastalar genel cerrahi, plastik cerrahi, yoðun bakým uzmanýndan oluþan deneyimli bir takým tarafýndan yoðun bakým ünitesinde tedavi edilmelidir.

AMAÇ: Karaciðer travmasýna yaklaþýmýn tarihsel geliþimine bakýldýðýnda ameliyatýn zorunlu, ameliyat dýþý tedavinin ise seçilerek uygulandýðý bir dönemden günümüzde ameliyat dýþý tedavinin yaygýn uygulandýðý ve ameliyatýn seçilerek uygulandýðý bir döneme doðru ilerleme olduðu görülmektedir. Karaciðer travmasýnýn tedavisinde karaciðer rezeksiyonunun kýsýtlý bir rolü bulunmaktadýr. Ancak, aðýr karaciðer travmasýnda cerrahi tedavi hayat kurtarmak için tek seçenektir.
GEREÇ VE YÖNTEM: Sekiz yýllýk süre zarfýnda merkezimizde tedavi edilen aðýr seviyedeki beþ künt karaciðer yaralanmasý olgusunun verileri geriye dönük olarak sunuldu.
BULGULAR: Hastalarýn ortanca yaþý 30.8 (23–43), en sýk yaralanma mekanizmasý ise aracýn yayaya çarpmasýydý (%60). Ýki hasta merkezimize baþka merkezlerde kanama kontrolüne yönelik yapýlan ameliyat sonrasýnda transfer edildi. Karaciðer hasarýnýn derecesi çoðunlukla V. dereceydi (%80). Tüm olgularda karaciðer sað lobda deðiþen geniþlikte hasar olduðu gözlemlendi. Dört hastada eþlik eden büyük damar yaralanmasý saptandý. Hemostazý saðlamak için sað hepatektomi (n=1), segment 5, 6 ve 7’nin rezeksiyon yolu ile debritmaný (n=1), posterior sektörektomi (n=2) ve segment 7 rezeksiyonu (n=1) uygulandý. Ýnferior vena kava ile sað hepatik ven bileþkesi (n=1), sað hepatik venin ön yüzeyi (n=1), segment 7’nin hepatik veninin sað hepatik vene açýldýðý bölge (n=1), ana portal ven (n=1) ve sað renal ven (n=1) yaralanmalarý vasküler teknikle onarýldý. Ortanca ameliyat süresi 162 dakikaydý (120–180 dk). Ameliyat mortalite oraný %20 bulundu. Yaþayan dört hastada üçünde tekrar ameliyata gerek duyuldu. Dört hastanýn ikisinde komplikasyonlar görüldü. Yoðun bakým ve hastanede kalýþ ortanca süreleri sýrasý ile 12.4 gün (1 ile 48 gün arasý) ve 28.2 gündü (1 ile 65 gün arasý). TARTIÞMA: Paketleme (packing) uygulamasýnýn hemostazý saðlayamadýðý aðýr karaciðer yaralanmasý varlýðýnda cerrah, kanamanýn ancak vasküler kontrol manevralarý ve karaciðer rezeksiyonu ile durdurulabileceðini aklýndan çýkarmamalýdýr.