AMAÇ: Hidroksiklorokin'in (HCQ) sýçanlarda dýþký intraperitoneal enjeksiyon prosedürü (FIP) ile oluþturulan sepsis kaynaklý akut solunum sýkýntýsý sendromu (ARDS) modeli üzerindeki etkilerini araþtýrmak.
GEREÇ VE YÖNTEM: Kontrol (n=8), FIP+salin (n=7), FIP+HCQ (20 mg/kg/gün) (n=9) olmak üzere üç grup oluþturuldu. Arteriyel-kan gazý ve biyokimyasal analizler için kan örnekleri toplandý, histopatolojik inceleme için bilateral pnömonektomi yapýldý.
BULGULAR: FIP+salin grubunda PaO2 azalýrken ve PaCO2 artarken, FIP+HCQ grubunda bu seviyeler kontrole kýyasla normalleþti (sýrasýyla p<0.001 ve p<0.05). Alveolar konjesyon, perivasküler/interstisyel ödem ve alveolar dokuda hemoraji, hava boþluklarýnda/damar duvarlarýnda lökosit infiltrasyonu veya agregasyonu ve alveolar duvar/hiyalin membran kalýnlýðý gibi histopatolojik skorlar FIP+salin grubunda kontrol grubuna ký-yasla artarken (p<0.01), bu skorlar FIP+HCQ grubunda FIP+salin grubuna kýyasla azalmýþtýr (p<0.01). HCQ malondialdehit, tümör nekroz faktörü alfa, interlökin-6 ve laktik asitte sepsis kaynaklý artýþý tersine çevirmiþtir.
SONUÇ: HCQ, ARDS'nin þiddetli ilerlemesini azaltmada etkili ve güvenli bir seçenek olabilir.

AMAÇ: Travmatik karaciðer hasarý karaciðer onarýmýný tetikleyen akut bir olaydýr. Karaciðer Yenilenmesini Arttýrýcý Protein (KYAP) karaciðer yenilenmesinde yer alan bir büyüme faktörüdür. Bu çalýþmada, KYAP’nin izole karaciðer travmasý üzerindeki etkisini ve zaman aralýklarýyla iliþkisini deðerlendirmeyi amaçlamaktadýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: Kýrk (40) adet saðlýklý diþi Wistar albino sýçan beþ (her biri n=8) gruba ayrýldý. Grup 1 hariç, özel tasarlanmýþ travma platformu kullanýlarak izole künt karaciðer travmasý oluþturuldu. Travmadan sonra sakrifikasyon dakikalarýna göre gruplar, 2. (15 dakika), 3. (30 dakika), 4. (45 dakika) ve 5. (60 dakika) olarak ayrýldý. Gruplar arasýnda plazma ve karaciðer dokusunda (intakt ve lasere) KYAP, biyokimyasal indeksler, ve karaciðer histolojik analiz yapýldý.
BULGULAR: Plasma KYAP düzeyleri grup 4'te grup 1 ve 2'ye göre daha yüksekti (sýrasý ile p<0.01, p<0.01). Grup 3 ve 4'te intakt karaciðer doku KYAP düzeyleri, grup 1'e kýyasla daha yüksekti (sýrasý ile p<0.05, p<0.01). Grup 5’teki intakt karaciðer doku KYAP düzeyi, 3. ve 4. grubundakilerden daha düþüktü (sýrasý ile p<0.05, p<0.01). Grup 5'te lasere karaciðer dokusu KYAP düzeyi grup 2 ve 3'ten daha yüksekti. Grup 1’de plazma KYAP düzeyi, intakt karaciðer dokusu KYAP düzeyinden (p<0.05) daha yüksekti. Grup 2'de, plazma KYAP düzeyi, intakt karaciðer dokusu KYAP düzeyinden yüksek idi (p<0.01). Grup 3’te, plazma KYAP düzeyleri intakt ve lasere karaciðer doku KYAP düzeylerinden daha yüksekti (sýrasý ile p<0.05, p<0.001). Grup 4'te, plazma KYAP düzeyi, intakt karaciðer doku KYAP düzeyinden daha yüksek idi (p<0.01). Ek olarak, grup 4’de lasere karaciðer dokusu ALR düzeyi, intakt karaciðer dokususu KYAP düzeyine göre yüksekti (p<0.001). Grup 3,4 ve 5’te inflamasyon skoru, grup 2’ye oranla daha yüksek idi (sýrasý ile p<0.05, p<0.01, p<0.01).
SONUÇ: Bu çalýþma KYAP 'yi izole edilmiþ açýk karaciðer travmasýnda deðerlendiren ilk çalýþmadadýr. Künt karaciðer travmasý sonrasýnda, plazma ve karaciðer KYAP seviyeleri dakikalar içinde deðiþmektedir.

AMAÇ: Akut apandisit (AA), acil servise karýn aðrýsý þikayetiyle baþvuran hastalarda akut karýn nedenleri arasýnda birinci sýrada yer almaktadýr. Literatürde serum hepsidin ile AA arasýndaki iliþkiyi inceleyen sýnýrlý sayýda çalýþma bulunmaktadýr. Çalýþmanýn amacý AA ön tanýsýyla ameliyat edilen hastalarda serum hepcidin düzeylerini ölçmek ve bu parametrelerin AA tanýsýnda biyokimyasal belirteç olarak kullanýlýp kullanýlamayacaðýný araþtýrmaktýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: Nisan 2018 ile Mayýs 2019 tarihleri arasýnda acil servise baþvuran, AA tanýsýyla ameliyat edilen 18 yaþ ve üzeri hastalar çalýþmaya alýndý. Çalýþmaya cerrahi sonrasý patoloji sonucu AA ile uyumlu olan 94 hasta (Grup A), cerrahi sonrasý patoloji sonucu AA ile uyumlu olmayan 16 hasta (Grup B) ve 42 saðlýklý kontrol grubu dahil edildi. Venöz kan örneklerinden serum hepsidin düzeyleri ölçüldü.
BULGULAR: Grup A hastalarýn ortalama hepsidin düzeyleri 1750±285 pg/mL, Grup B hastalarýnýnki 1349±381 pg/mL ve kontrol grubununki 1066±225 pg/mL olarak belirlendi. Serum hepsidin düzeylerinin karþýlaþtýrýlmasýnda Grup A ve kontrol grubunu arasýnda istatistiksel olarak anlamlý farklýlýk gösterdiði görüldü (p<0.05).
SONUÇ: Hepsidin AA hastalarýnda kontrol grubuna ve cerrahi olarak AA dýþý patoloji saptanan hastalara göre anlamlý olarak yüksek bulundu. Hepsidin akut apandisit tanýsýna yardýmcý olarak kullanýlabilir.

AMAÇ: Bu çalýþma, akut mezenterik iskemi (AMI) hastalarýnda hastane ölümünü tahmin eden bir yapay zeka modeli geliþtirmek ve doðrulamak için makine öðrenimi (ML) modellerini kullanmayý amaçladý.
GEREÇ VE YÖNTEM: Ocak 2011-Haziran 2023 tarihleri arasýnda Sakarya Üniversitesi Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi'nde AMÝ tanýsý alan 122 hastanýn tamamý çalýþmaya dahil edildi. Hastalar bir eðitim kohortu (n=97) ve bir doðrulama kohortu (n=25) olarak ikiye ayrýldý. Tüm hastalar ölenler ve hayatta kalanlar olarak 2 gruba ayrýldý. Parametre olarak serum bazlý laboratuvar sonuçlarý kullanýldý. En iyi sonucu elde etmek için Python'da Recursive Feature Elimination (RFE) ile hiperparametreler ortadan kaldýrýldý. ML algoritmalarý ve veri analizi Python (3.7) programlama dilinde yapýldý. BULGULAR: Hastalarýn %56.5’i erkek (n=69), %43.5’i kadýn (n=53) idi. Hastalarýn yaþ ortalamasý 71,9 (39-94) idi. Hastaneye yatýþta mortalite oraný %50 (n=61) idi. Optimum sonuçlara ulaþmak için model yalnýzca yaþ, RDW, C reaktif protein (CRP), D-dimer, laktat, globulin ve kreatin özelliklerini seçti. Test verilerindeki baþarý oraný lojistik regresyonda (LG) %80, random forest’ de %60, k-en yakýn komþuluðunda (KN) %52, çok katmanlý sinir aðýnda (MLP) %72, destek vektör makinelerinde (SVC) %84 idi. Tüm modellerin oylanmasýyla oluþturulan voiting classifier’ de (VC) %84 baþarý oraný elde edildi. Modeller arasýnda SVC (duyarlýlýk 1.0 özgüllük 0.77 AUC 0.90 Güven Aralýðý (%95): (0.83- 0.84)) ve VC (duyarlýlýk 1.0 özgüllük 0.77 AUC 0.88 Güven Aralýðý (%95): (0.83- 0.84)) gösterdi.
SONUÇ: Hastalarýn %56.5’i erkek (n=69), %43.5’i kadýn (n=53) idi. Hastalarýn yaþ ortalamasý 71,9 (39-94) idi. Hastaneye yatýþta mortalite oraný %50 (n=61) idi. Optimum sonuçlara ulaþmak için model yalnýzca yaþ, RDW, C reaktif protein (CRP), D-dimer, laktat, globulin ve kreatin özelliklerini seçti. Test verilerindeki baþarý oraný lojistik regresyonda (LG) %80, random forest’ de %60, k-en yakýn komþuluðunda (KN) %52, çok katmanlý sinir aðýnda (MLP) %72, destek vektör makinelerinde (SVC) %84 idi. Tüm modellerin oylanmasýyla oluþturulan voiting classifier’ de (VC) %84 baþarý oraný elde edildi. Modeller arasýnda SVC (duyarlýlýk 1.0 özgüllük 0.77 AUC 0.90 Güven Aralýðý (%95): (0.83-0.84)) ve VC (duyarlýlýk 1.0 özgüllük 0.77 AUC 0.88 Güven Aralýðý (%95): (0.83-0.84)) gösterdi.

AMAÇ: Tüm dünyada olduðu gibi ülkemizde de her geçen gün salgýn hastalýk gibi bireysel silahlanma ve ateþli silah þiddetinde artýþ görülmektedir. Havaya doðru atýþ edildiðinde, mermi çekirdeði bir süre sonra namludan çýktýðý hýzý kaybedip yer çekiminin etkisiyle hýzlanarak yere düþmeye baþlar. Yorgun mermi olarak adlandýrýla bu aþamada ciddi yaralanmalar ve ölümler meydana gelebilmektedir. Çalýþmamýzda; otopsi yapýlan yorgun mermi yaralanmasýna baðlý ölüm olgularýný, adli týbbi, hukuki ve toplumsal yönleri ile tartýþarak toplumsal farkýndalýk oluþturmayý ve litaretüre katký sunmayý amaçladýk.
GEREÇ VE YÖNTEM: Ýlk aþamada; 2013-2022 tarihleri arasýnda Trabzon Adli Týp Grup Baþkanlýðý’nda ateþli silah yaralanmasýna baðlý adli otopsi iþlemi yapýlan 695 olgu incelendi. Otopsi iþlemi yapýlan ve ölüm nedeni yorgun mermi yaralanmasýna baðlý olduðu tespit edilen 9 olgu tespit edildi. Çalýþmaya dahil edilen olgular hakkýnda bilgiler arþiv kayýtlarýmýzdan ve UYAP (Ulusal Yargý Aðý Projesi) sisteminden elde edildi. Ýkinci aþamada; yerel ve ulusal düzeyde yayýn yapan gazetelerin internet sitelerinden yorgun mermi yaralanmalarý ile ilgili haberler incelendi. Üçüncü aþamada; Yorgun mermi failleri için yüksek mahkeme tarafýndan verilen kararlar araþtýrýldý.
BULGULAR: Olgularýn 6’sý erkek, 3’ü kadýn olup ortalama yaþ 32.5 olarak bulundu. 7 olgunun kafasýndan, 1 olgunun gözünden, 1 olgunun ingiünal bölgesinden yaralandýðý, 8 olguda mermi çekirdeðinin yukarýdan aþaðý seyirle olduðu saptandý. Olaylarýn sýklýkla yerleþim yerlerinde gerçekleþtiði bulundu. Tüm olgularýn ulusal ve yerel basýnda yer aldýðý ve yorgun mermi karþýtý kampanyalarýn düzenlendiði bulundu. Yorgun mermi faillerinin sýklýkla olasý kastla öldürme suçundan cezalandýrýldýðý belirlendi
SONUÇ: Yorgun mermi yaralanmalarý týbbi, hukuki ve toplumsal yönleri ile acil önlem alýnmasý gereken önemli bir halk saðlýðý sorunu olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Bireysel silahsýzlanmayý teþvik etmek, silahýn tüm zararlý yönlerini tanýtmak ve vurgulamak amacýyla, medyanýn öncülüðünde tüm kamu kurum ve kuruluþlarý ile sivil toplum kuruluþlarýnýn katýlýmýyla ulusal ve uluslararasý kampanyalar düzenlenmelidir.

AMAÇ: Ezilme sendromu (ES), ciddi rabdomiyoliz ve reperfüzyon yaralanmalarýna sekonder olarak geliþen ciddi elektrolit bozukluklarý, dolaþým bozukluðu ve çoklu organ yetmezliði nedeniyle morbidite ve mortalitesi yüksek bir durumdur. Ezilme sendromuna baðlý akut böbrek hasarý (ABH), ezilme yaralanmalarýnýn yaþamý tehdit eden birkaç komplikasyonundan biridir. ES, travma dýþýnda deprem sonrasý en sýk ölüm nedenidir. Ezilme sendromunu tanýmamýza, ciddiyetini deðerlendirmemize ve hastalarda akut böbrek hasarýný ve ampütasyon endikasyonlarýný deðerlendirmemize yardýmcý olmak amacýyla klinik ve laboratuvar verilerine dayalý öngörücü parametreleri belirlemek için retrospektif bir çalýþma gerçekleþtirdik.
GEREÇ VE YÖNTEM: 6 Þubat 2023 depreminin ilk iki haftasýnda ezilme sendromu nedeniyle tedavi gören 33 hastanýn klinik ve laboratuvar verileri retrospektif olarak deðerlendirildi. Ezilme sendromu nedeniyle opere edilen ancak sonrasýnda takip edilemeyen hastalar çalýþmaya dahil edilmedi. Baþvuru sýrasýndaki ve ortalama yedi günlük takip boyunca laboratuvar parametreleri günlük olarak analiz edildi. p<0.05 deðeri istatistiksel olarak anlamlý kabul edildi. Analizde IBM SPSS Ýstatistik 26.0 programý ve R Studio yazýlýmý kullanýldý.
BULGULAR: 33 hastandan 17'si erkek, 16'sý kadýndý. ABH görülme sýklýðý bir, iki ve üç ekstremite yaralanmasý hastalarda sýrasý ile %35.7, %66.7 ve %100 idi. Ayrýca toplam enkaz altýnda kalma süresi ile gerekli diyaliz günlerinin süresi arasýnda da anlamlý bir iliþki bulduk; ABH riski, altý saati aþan toplam tuzak süresinde önemli ölçüde artmaktadýr. Hastaneye baþvuru sýrasýndaki ilk kan deðerlerine bakýldýðýnda, 2330 mg/dL büyük miyoglobin deðerinin ABH öngörmede en yüksek duyarlýlýða sahip olduðu görüldü. Baþvuru sýrasýndaki baþlangýç ürik asit düzeyinin (>6.36 mg/dL) ABH ön-görmede en yüksek özgüllüðe sahip olduðu bulundu. Baþlangýç miyoglobin düzeyinin (>3450 mg/dL) ampütasyon geliþimini öngörmede en yüksek duyarlýlýða sahip olduðu belirlendi. Ortalama kreatin kinaz düzeyi (>34800 U/L) ampütasyon geliþimini öngörmede en yüksek özgüllüðe ancak en düþük duyarlýlýða sahipti.
SONUÇ: Depremin neden olduðu ezilme sendromunda ampütasyon ve akut böbrek hasarý açýsýndan klinik ve laboratuvar bulgularýnýn etkinliðini ve öngörülebilirliðini analiz ettik. Depreme baðlý ezilme sendromu geliþen hastalarda prognozu ve saðkalýmý etkileyen en önemli faktörlerden biri ampütasyon yönetimidir.

AMAÇ: Ýskemi sonrasý reperfüzyon, oksidatif strese ve oksidatif belirteçlerde artýþa neden olabilir. Önleyici stratejiler ve antioksidan ajanlarýn kullanýlmasý iskemi-reperfüzyon hasarýný (IRH) hafifletmeye yardýmcý olabilir. Ekstremite cerrahisinde turnike kullanýmý IRI ile iliþkilendirilmiþtir. Bu çalýþma, turnike kullanýlarak yapýlan üst ekstremite ameliyatý sýrasýnda brakiyal pleksus bloðu, total intravenöz anestezi (TIVA) ve inhalasyon anestezisi olmak üzere üç farklý yaklaþýmýn IRI üzerindeki etkisini araþtýrmayý amaçlamaktadýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: 18-45 yaþ arasý, ASA I-II skoru olan hastalar rastgele üç gruba ayrýldý: Grup A'ya bupivakain ile aksiller blok, Grup I'ya sevofluran ile inhalasyon anestezisi, Grup T'ye propofol ve remifentanil ile TÝVA uygulandý. Glukoz, laktat, toplam antioksidan seviye (TAS), toplam oksidan seviye (TOS) ve iskemi modifiye albümini (IMA) ölçmek için anestezi uygulamasýndan hemen önce (t1), turnikenin açýlmasýndan 1 dakika önce (t2), turnikenin açýlmasýndan 20 dakika sonra (t3) ve turnikenin açýlmasýndan 4 saat sonra (t4) hastalardan kan alýndý.
BULGULAR: Grup I'da t3'teki laktat düzeyleri, t2 ve t3'teki glukoz düzeyleri diðer gruplara göre daha yüksekti. Grup A’da, t2, t3 ve t4'te diðer gruplara göre daha düþük IMA seviyeleri görüldü. Ayrýca Grup I'da t2, t3 ve t4'te IMA düzeyleri Grup T'ye göre daha düþüktü. TAS düzeyleri ise Grup I'da t2, t3 ve t4'te diðer gruplara göre daha yüksekti. t2 ve t3'teki TOS seviyeleri Grup A'da Grup I'ya göre daha düþüktü.
SONUÇ: Aksiller anestezi sempatik blok oluþturarak üst ekstremitenin daha iyi perfüzyonunu saðlar. Bu çalýþma aksiller pleksus blokajýnda oksidatif stres belirteçlerinin daha düþük düzeylerde olduðunu gösterdi. Bu sonuçlar aksiller bloðun IRH'yi hafifletme potansiyeline sahip olduðunu göstermektedir.

AMAÇ: Kilitli plaklar kullanýlarak yapýlan açýk redüksiyon ve internal tespit (ARÝF), deplase proksimal humerus kýrýklarýnda yaygýn olarak kullanýlan bir tedavi yöntemidir. Plak fiksasyonunun stabilitesini arttýrmak için çeþitli augmentasyon yöntemleri geliþtirilmiþtir. Ýliak kemik otogrefti, allogreftlere göre temin etmede herhangi bir güçlük olmamasý, maliyetsiz olmasý ve hastalýk bulaþý riski olmamasý gibi avantajlar sunan potansiyel bir greft seçeneðidir. Potansiyel avantajlarýna raðmen iliak kemik otogreft augmentasyonnun (ÝKOA) sonuçlarýna iliþkin mevcut veriler sýnýrlýdýr. Çalýþmamýzýn amacý, kilitli plak ve ÝKOA kullanýlarak açýk redüksiyon ve internal fiksasyon (ARÝF) ile tedavi edilen proksimal humerus kýrýklarýnýn orta-uzun dönem sonuçlarýný bildirmektir.
GEREÇ VE YÖNTEM: ARÝF ve ÝKOA ile tedavi edilen 15 hasta dahil edildi. Kýrýklar Neer sýnýflandýrmasý kullanýlarak sýnýflandýrýldý. Lokal kemik yoðunluðu deltoid tüberkül indeksi kullanýlarak deðerlendirildi. Redüksiyonun korunduðunu deðerlendirmek için hem erken postoperatif, hem de son takip röntgen görüntülerinde boyun þaft açýsý (BÞA) ve humerus baþý yüksekliði (HBY) ölçüldü. Klinik sonuçlar DASH ve Constant skorlarý kullanýlarak deðerlendirildi.
BULGULAR: Ortalama takip süresi 59,56 ay (aralýk 24-93 ay) idi. Kýrýklarýn çoðu 4 parçalý (%53) olarak sýnýflandýrýldý. Ortalama erken ve geç posto-peratif BÞA'lar sýrasýyla 132.6±8.19 ve 131.6±7.32 derece idi. Erken postoperatif görüntülerdeki ve son takip görüntülerindeki ortalama HBY sýrasýyla 16.46±6.07 ve 15.10±5.34 idi. Son takipte hiçbir hastada avasküler nekroz veya redüksiyon kaybýnýn herhangi bir radyolojik belirtisi görülmedi. Ameliyat sonrasý ortalama Constant ve DASH skorlarý son takipte sýrasýyla 79.6 ve 11.5 idi.
SONUÇ: Çalýþmamýz, ARÝF ve ÝKOA’nýn üç veya dört parçalý proksimal humerus kýrýklarýnýn tedavisinde oldukça iyi sonuçlarla güvenilir bir teknik olduðunu göstermektedir.