AMAÇ: Akut mezenter iskemi (AMÝ), Amerika ve Avrupa'daki acil hastane baþvurularýnýn 1/1000'ini oluþturmakta, mobidite ve mortalite oranlarý yüksek seyretmektedir. Taný ve tedavisinde kullanýlan yöntemler halen istenilen sonuçlarý vermekten uzaktýr. Bu nedenle taný konulmasý gecikebilmekte, tedavisinde iskemik barsak dokusunun saptanmasýnda zorluklar yaþanmaktadýr. Çalýþmamýzda klinik pratikte sýklýkla kullanýlan biokimyasal parametrelerden olan kreatin kinaz, C-reaktif protein (CRP), laktat dehidrojenazýn (LDH) tanýsal deðerini ve doku iskemisini deðerlendirmek için lazer Doppler ile kan akýmý ölçümlerini sýçanlar üzerinde oluþturulan deneysel mezenter iskemi modelinde incelenmektedir. Bu deðiþkenler patolojik iskemi skorlamasý ile de karþýlaþtýrýlmaktadýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: Sýçanlar sýrasýyla kontrol, 1 saat, 2 saat, 3 saat, 4 saat olarak 5 gruba ayrýlarak, her gruba kendisi için belirlenen sürede mezenter iskemi oluþmasý saðlandý. Bu süre sonunda lazer Doppler ile kan akýmý ölçümü yapýlarak biokimyasal parametre ölçümü içim kan örneði ve baðýrsak biyopsisi alýndý. Elde edilen deðerler Chiu iskemi skorlamasý kullanýlarak baðýrsak canlýlýðý ile iliþkisi deðerlendirildi.
BULGULAR: Elde ettiðimiz sonuçlara göre lazer Doppler ile kan akýmý ölçümü baðýrsak iskemi süresi ve skoru ile iliþkili bulundu. CRP'nin iskemi süresi ile iliþkisi saptanamazken kreatin kinaz ve LDH, 3 ve 4 saat süren iskemilerde belirgin olarak yükseldi.
SONUÇ: Kreatin kinaz ve LDH, AMÝ þüphesi olan hastalarda yol gösterici olabilir. Laser Doppler ile kan akýmý ölçümü intraoperatif olarak rezeksiyon yapýlacak baðýrsak anslarýnýn doðru tesbit edilmesinde kullanýlabilir.

AMAÇ: Stapfer tip 2 ERCP perforasyonlarýnýn yönetimi için birçok çalýþma algoritma önermiþken, bu hasta grubu için özellikle cerrahi tedavi seçenekleri konusunda sýnýrlý araþtýrma bulunmaktadýr. Amacýmýz, bu hastalar için yeni bir algoritma önermek deðil, Stapfer tip 2 ERCP perforasyon vakalarýnda uyguladýðýmýz cerrahi yaklaþýmýmýzý tanýmlamak ve literatüre katkýda bulunmaktýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: 2016 ile 2023 yýllarý arasýnda, hastanemizde toplam 12 Stapfer tip 2 ERCP perforasyonlu hasta cerrahi tedavi gördü. Kompleks duodenal perforasyon vakalarýnda sýkça kullanýlan bir yöntem duedonal divertikülasyon prosedürüdür. Biz, duodenal divertikülasyon prosedürünün yaný sýra dýþ safra yolunun çýkarýlmasýný, hepatikojejunostomiyi ve geniþ bir Braun anastomozunu içeren bir iþlem gerçekleþtirdik ve bu yöntemi "modifiye duodenal divertikülasyon" olarak adlandýrdýk.
BULGULAR: 12 hastanýn 11'i komplikasyon olmaksýzýn baþarýlý bir þekilde taburcu edildi. Bir hasta ise geç taný almasý sebebi ile ERCP'den 5 gün sonra ameliyat edildi. Bu hasta, ameliyat öncesinde mevcut olan ve ameliyat sonrasý da devam eden sepsis sonucu çoklu organ yetmezliðine baðlý yaþamýný yitirdi.
SONUÇ: Tip 2 ERCP perforasyonlarýnýn cerrahi tedavisi için sýnýrlý alternatifler bulunmaktadýr ve genellikle tercih edilen üçlü ostomi yöntemi, ERCP gerektiren temel patolojiyi ortadan kaldýrmayabilir. Modifiye duodenal divertikülasyon yöntemi, definitif bir tedavi sunmaktadýr ve tip 2 ERCP perforasyonlarýnda cerrahi bir seçenek olarak düþünülebilir.

AMAÇ: Koroner arter hastalýðýnda (KAH) malnütrisyon ve prognozun iliþkili olduðu gösterilmiþtir. ST yükselmeli miyokard enfarktüsü (STEMI), stabil KAH ve elektif koroner arter baypas grefti (KABG) ameliyatý olan hastalarda beslenme durumunun önemi deðerlendirilmiþtir. Ancak acil KABG uygulanan STEMI hastalarýnda kötü beslenme durumunun prognostik etkisi bilinmemektedir. Bu çalýþmada acil KABG uygulanan STEMI hastalarýnda prognostik beslenme indeksi (PNI) ile deðerlendirilen beslenme durumu ile uzun dönem mortalite arasýndaki iliþkiyi araþtýrmayý amaçladýk. Bildiðimiz kadarýyla çalýþmamýz bu spesifik popülasyonda PNI etkisini deðerlendiren ilk çalýþmadýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: Çalýþmamýza 2013-2018 yýllarý arasýnda primer PKG'ye uygun olmayan ve acil KABG gerektiren STEMI'li ardýþýk 131 hasta dahil edildi. Araþtýrma popülasyonu hayatta kalanlar ve hayatta kalmayanlar olarak iki gruba ayrýldý. PNI, ameliyat öncesi veriler kullanýlarak her iki grup için 10 x serum albümini (g/ dl) + 0.005 x toplam lenfosit sayýsý (mm3 baþýna) þeklinde hesaplandý. Optimum kesme deðeri, alýcý iþletim karakteristiði (ROC) analizi ile elde edildi. Cut-off deðerine göre PNI ile uzun dönem mortalite arasýndaki iliþkiyi araþtýrdýk.
BULGULAR: Çalýþma grubunun yaþ ortalamasý 57.0±10.6 idi. Ortalama 92.7 (70.0-105.3) aylýk takip sýrasýnda 131 hastanýn 32'si (%24.4) öldü. Regresyon analizi, glukoz düzeyleri (HR, 1,007; %95 GA, 1.002-1.012; p=0.011) ile PNI (HR, 0.850; %95 GA, 0.787-0.917; p<0.001) arasýnda uzun vadeli mortalite arasýnda anlamlý iliþki olduðunu gösterdi. ROC analizine göre PNI'nýn tüm nedenlere baðlý mortaliteyi öngörmede kesim deðeri 44.9, duyarlýlýðý %81.3, özgüllüðü ise %89.9 olarak belirlendi. Ayrýca yaþ, ejeksiyon fraksiyonu, glomerüler filtrasyon hýzý, Killip sýnýflandýrmasý ve LAD - LIMA greft kullanýmý, acil KABG uygulanan STEMI hastalarýnda uzun vadeli tüm nedenlere baðlý mortalite ile anlamlý düzeyde iliþkilidir.
SONUÇ: PNI, acil KABG uygulanan STEMI hastalarýnda uzun vadeli mortalite ile anlamlý derecede iliþkiliydi. PNI, acil KABG geçiren STEMI hastalarýnýn risk deðerlendirmesinin doðruluðunu artýrmak için kullanýlabilir.

AMAÇ: Kanama hem askeri hem de sivil travmalarda hastane öncesi önlenebilir ölümlerin önde gelen nedeni olmaya devam etmektedir. Geleneksel ekstremite turnikeleri iliak veya common femoral arter yaralanmalarýnda kanamayý kontrol edemez. Bileþke bölgelerinin kanamasýný durdurmak özellikle zordur ve özel olarak tasarlanmýþ bileþke turnikelerinin kullanýlmasýný gerektirir. SAM® Bileþke Turnikesi (SJT®, Amerika Birleþik Devletleri) ve Taktik Abdominal ve Bileþke Turnikesi (T-AJT® Fora Grup Ltd. Türkiye) Türk güvenlik güçleri tarafýndan aktif olarak kullanýlmaktadýr. Bu çalýþmada eðitimin muharip sýhhiyecilerin bileþke turnikesi uygulamalarýndaki baþarý ve uygulama süreleri üzerindeki etkisi sorgulanmýþtýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: Ýki farklý bileþke turnikesi modeli üzerinde yaptýðýmýz araþtýrma, ileriye dönük, randomize, tek kör çapraz bir çalýþma olarak tasarlanmýþtýr. Katýlýmcýlarýn tamamý, uygunluk kriteri olarak kullanýlan güncel týbbi onaylara sahip 12 haftalýk muharip sýhhiye eðitim kursunun katýlýmcýlarýydý. Randomizasyon T-AJT ve SJT kartlarý çekilerek gerçekleþtirildi. Çalýþma, eðitim öncesi ve eðitim sonrasý turnike uygulama aþamalarýndan oluþmuþtur. Her çalýþma aþamasýnda, tüm katýlýmcýlarýn uygulama süreleri ve arteryel kan akýþýn varlýðý veya yokluðu her grup için kaydedildi. Son olarak, katýlýmcýlara 6 soruluk bir anket sunulmuþtur.
BULGULAR: Eðitim baþarýlý T-AJT uygulama oranlarýný artýrmasýna raðmen hiçbir turnike türü için baþarýlý uygulamalarla istatistiksel olarak anlamlý þekilde iliþkili deðildi (p>0.05). SJT ve T-AJT için eðitim öncesi turnike uygulama süreleri 55±11.8 ve 93.8±2.9 saniye olup aradaki fark istatistiksel olarak anlamlý bulundu (p<0.001). Benzer þekilde, SJT ve T-AJT için eðitim sonrasý turnike uygulama süreleri 49±22.6 ve 79.2±17.5 saniye ve katýlýmcýlarýn SJT uygulama süreleri önemli ölçüde daha kýsa bulundu (p<0.001). Genel olarak, katýlýmcýlar turnikelerden herhangi birini baþarýsýz bir þekilde uyguladýðýnda, katýlýmcýlarýn daha düþük görsel analog ölçeði (GAÖ) puanlarý alma olasýlýðý 0.2 idi (%95 CI [0.08, 0.49]. p<0.001).
SONUÇ: Çalýþmamýzda temel olarak eðitimin turnike uygulamasý üzerindeki etkileri araþtýrýlmýþtýr. Ne yazýk ki, eðitim sonrasý baþarý oranlarýmýz diðer çalýþmalarla karþýlaþtýrýldýðýnda yetersiz kalmýþtýr. Çalýþmamýz ayný zamanda T-AJT turnike uygulamasý üzerine yapýlan ilk çalýþma olup, turnikenin etkinliði üzerine daha fazla çalýþmaya ihtiyaç vardýr.

AMAÇ: Akut kolonik divertikülit son yýllarda hastaneye baþvurularýnda ön planda bir hastalýk grubudur. Komplike kolonik divertikülitler ise bu hastalýk grubunun medikal ve cerrahi olarak tedavi gerektiren þiddetli bir halidir. Bu grup hastalarýn erken teþhis edilebilmesi son derece önemlidir. Çalýþmamýz komplike kolonik divertikülit hastalarýný ön görmede enfeksiyöz parametrelerin rolünün deðerlendirilmesini amaçlamaktadýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: Retrospektif olarak yapýlan bu çalýþma akut divertikülit tanýsý almýþ 82 eriþkin hasta üzerinde gerçekleþtirildi. Hastalarýn demografik verileri, hastanede yatýþ süreleri, hastalýðýn lokasyonu ve cerrahi iþlem olup olmadýðý kaydedildi. Enfeksiyöz parametre olarak beyaz küre, C-reaktif protein, nötrofil/lenfosit oraný, immatür granülosit yüzdesi ve sistemik immün inflamatuvar indeks hesaplandý ve kaydedildi. Hastalara yatýþ esnasýnda abdominal tomografi çekildi ve sonuçlarýna göre komplike olmayan ve komplike divertikülit olarak 2 gruba ayrýldý. Gruplar arasýndaki farklýlýklar istatistiksel olarak analiz edildi.
BULGULAR: Komplike akut kolonik divertiküliti ön görmede C-reaktif protein, nötrofil/lenfosit oraný ve sistemik immün enflamatuvar indeks daha anlamlý olarak bulundu. Ýki hastalýk grubu arasýnda beyaz küre ve immatür granülosit yüzdesi deðerlerinde istatistiksel olarak fark bulunamadý.
SONUÇ: Yaptýðýmýz çalýþmada daha önce birçok çalýþmada güvenilir bir belirteç olarak deðerlendirilen immatür granülosit yüzdesi komplike kolonik divertikülitleri ön görmede anlamlý bulunamamýþtýr. Yapýlacak daha geniþ kapsamlý çalýþmalarla komplike kolonik divertikülitlerde enfeksiyöz parametreler araþtýrýlabilir.

AMAÇ: 6 Þubat 2023 tarihinde Türkiye'de meydana gelen deprem büyük bir yýkýma yol açtý. Depremde 50.000'den fazla kiþinin hayatýný kaybettiði ve 100.000'den fazla kiþinin sakat kaldýðý bilinmektedir. Çalýþmamýzda hastanemize sevk edilen 1225 depremzede arasýndan toraks travmasý geçiren 267 hastanýn tedavi sürecini analiz etmeyi amaçladýk.
GEREÇ VE YÖNTEM: Hastanemize baþvuran hastalarýn demografik özellikleri, enkaz altýnda geçirdikleri süre, hastaneye nakil süreleri ve tedavi süreçleri deðerlendirilmiþtir.
BULGULAR: Çalýþmaya 125 (%46.8) erkek ve 142 (%53.2) kadýn katýldý. Toraks travmasý görülme oraný %21.8'di. Tüm hastalarýn %15.7'sinde (n=42) pnömotoraks, %18'inde (n=48) kontüzyon, %28.8'inde (n=77) hemotoraks ve %73'ünde (n=195) kaburga kýrýðý vardý. Enkaz altýnda geçirilen ortalama süre 17.6±26.5 saat, hastaneye nakil süresi 138.5±113.6 saat ve hastanede yatýþ süresi 93.8±152.3 saatti. Hastanede yatýþ ve nakil süresi enkaz altýnda kalan hastalarda (%85.4) kalmayanlara (14.6%) göre istatistiksel olarak daha uzundu (p=0.048). Enkaz altýnda kalma süresi ile nakil süresi arasýnda istatistiksel olarak zayýf pozitif bir korelasyon vardý (p=0.048).
SONUÇ: Depreme baðlý toraks travmalarýnda enkaz altýnda kalma durumu ve süresi, hemotoraks ve pnömotoraks varlýðý etkin bir þekilde deðerlendirilmelidir. Hastalarýn kýsa sürede tam kapasite ile çalýþan merkezlere sevkinde bu kriterlerin göz önünde bulundurulmasý morbidite ve mortaliteyi en aza indirecektir.AMAÇ: 6 Þubat 2023 tarihinde Türkiye'de meydana gelen deprem büyük bir yýkýma yol açtý. Depremde 50.000'den fazla kiþinin hayatýný kaybettiði ve 100.000'den fazla kiþinin sakat kaldýðý bilinmektedir. Çalýþmamýzda hastanemize sevk edilen 1225 depremzede arasýndan toraks travmasý geçiren 267 hastanýn tedavi sürecini analiz etmeyi amaçladýk.
GEREÇ VE YÖNTEM: Hastanemize baþvuran hastalarýn demografik özellikleri, enkaz altýnda geçirdikleri süre, hastaneye nakil süreleri ve tedavi süreçleri deðerlendirilmiþtir.
BULGULAR: Çalýþmaya 125 (%46.8) erkek ve 142 (%53.2) kadýn katýldý. Toraks travmasý görülme oraný %21.8'di. Tüm hastalarýn %15.7'sinde (n=42) pnömotoraks, %18'inde (n=48) kontüzyon, %28.8'inde (n=77) hemotoraks ve %73'ünde (n=195) kaburga kýrýðý vardý. Enkaz altýnda geçirilen ortalama süre 17.6±26.5 saat, hastaneye nakil süresi 138.5±113.6 saat ve hastanede yatýþ süresi 93.8±152.3 saatti. Hastanede yatýþ ve nakil süresi enkaz altýnda kalan hastalarda (%85.4) kalmayanlara (14.6%) göre istatistiksel olarak daha uzundu (p=0.048). Enkaz altýnda kalma süresi ile nakil süresi arasýnda istatistiksel olarak zayýf pozitif bir korelasyon vardý (p=0.048).
SONUÇ: Depreme baðlý toraks travmalarýnda enkaz altýnda kalma durumu ve süresi, hemotoraks ve pnömotoraks varlýðý etkin bir þekilde deðerlendirilmelidir. Hastalarýn kýsa sürede tam kapasite ile çalýþan merkezlere sevkinde bu kriterlerin göz önünde bulundurulmasý morbidite ve mortaliteyi en aza indirecektir.

AMAÇ: Gerçek splenik arter anevrizmasý (SAA) nadir görülmesine raðmen, görüntüleme tekniklerindeki geliþmeler sayesinde daha sýk karþýmýza çýkmaktadýr. Bu çalýþmanýn amacý kliniðimizde SAA tanýsý alan hastalara tedavi yaklaþým stratejilerimizi sunmaktýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: Üçüncü basamak bir üniversite hastanesinde 2012-2020 yýllarý arasýnda gerçek SAA tanýsý alan 13 hastanýn özellikleri, tedavi yaklaþýmlarý ve komplikasyonlarý retrospektif olarak deðerlendirildi.
BULGULAR: Yaþlarý 27 ile 73 arasýnda deðiþen 7 erkek ve 6 kadýn hasta deðerlendirildi. Ortalama yaþ 49.8±13.2 idi. Anevrizmalarýn çaplarý 17 mm ile 80 mm arasýnda idi ve ortalama çap 31.5±16 mm idi. Yedi hasta endovasküler (EV) yöntemle tedavi edilirken, 2 hastaya EV tedavinin baþarýsýz olmasý nedeniyle cerrahi planlandý, ancak hastalar cerrahi tedaviyi kabul etmeyerek takip altýna alýndý. Anevrizma boyutlarý büyük olan ve rüptür riski yüksek olan iki hastaya anevrizmektomi ve splenektomi yapýldý. Sigmoid kolon tümörü nedeniyle ameliyat edilen ve anevrizma boyutu 17 mm olan bir hasta ve daha önce torasik aort disseksiyonu nedeniyle ameliyat edilip anevrizma boyutu 18 mm olan bir hastanýn konservatif olarak takip edilmesine karar verildi. Ameliyat edilen bir hastada pankreas fistülü geliþti ve perkütan drenaj ile tedavi edildi. Diðer 12 hastada takipleri sýrasýnda herhangi bir komplikasyon geliþmedi.
SONUÇ: Splenik arter anevrizmasý tedavisi bireysel olarak planlanmalýdýr. Endovasküler tedavi yöntemleri hemodinamisi stabil olan 2 cm’den büyük anevrizmalarda elektif þartlarda ilk tedavi seçeneði olarak düþünülmelidir. Rüptüre SAA'larda, hemodinamik olarak stabil olmayan hastalarda ve komplike SAA'larda konvansiyonel açýk cerrahi yaklaþým tercih edilmelidir.

yaralanmalar, adli ve týbbi boyutuyla tüm dünyada ve ülkemizde önemli bir halk saðlýðý sorunudur. Çalýþmamýzda; adli rapor düzenlemesi için kuru-mumuza baþvuran hastalarýn adli ve týbbi yönden deðerlendirilmeleri yapýlarak çözüm önerileri sunulmasý amaçlandý.
GEREÇ VE YÖNTEM: Ýstanbul Adli Týp Kurumu Baþkanlýðý’na 2015-2021 yýllarý arasýnda adli rapor düzenlemesi için yargý mercileri tarafýndan gönderilen 149 olgu retrospektif olarak incelendi. Çalýþmaya dahil edilen olgular hakkýnda bilgiler arþiv kayýtlarýmýzdan ve Ulusal Yargý Aðý Projesi (UYAP) sisteminden elde edildi. Veriler Excel 2016 for Microsoft programýna kaydedildi ve verilerin biyoistatistiksel deðerlendirmesi SPSS Programý Sürüm 25 ile analiz edildi.
BULGULAR: Olgularýn %57’si erkek ve ortalama yaþ 33.7 idi. Olaylarýn %56.4’ü þehir merkezinde, %30.9’u yaz aylarýnda, %65.8’i sahipsiz (sokak) köpekler tarafýndan meydana geldi. Lezyonlarýn %54.4'ünde kas dokusu içermeyen yüzeysel yaralanmalar, %22.8’inde derin doku defektleriflep yaralanmalarý, %4.7’sinde damarsinir yaralanmalarý, %16.1’inde kemik kýrýklarý ve %2’sinde iç organ yaralanmalarý bulundu. Olgularýn %37.5’ine cerrahi iþlem yapýldý. Olgularýn %22.1’inde ciddi sekel (maluliyet), %16.7’sinde yüzde sabit (kalýcý) iz ve psikiyatrik deðerlendirilmesi yapýlan (%48.9; n=89) olgularýn %57.5’inde post travmatik stres bozukluðu (PTSB) tespit edildi
SONUÇ: Köpek saldýrýlarýna baðlý yaralanmalar sonucunda kiþilerde gerek psikiolojik (PTSB gibi) gerekse fiziksel (yüzde kalýcý iz, maluliyet gibi) olarak ciddi sekeller ortaya çýkmaktadýr. Tüm köpek saldýrýsý maðdurlarýnýn multidisipliner bir yaklaþýmla fiziksel, sosyal, psikolojik ve kognitif açýdan rehabilitasyon programlarýna dahil edilmelidir. Yapýlacak uluslararasý sözleþmeler ve hukuksal düzenlemeleri ile hem kiþilerin maddi ve manevi zararlarý giderilmeli hem de baþta sahipsiz köpekler olmak üzere tüm hayvanlarýn korunmasý, bakým ve gözetimi için gerekli düzenlemelerin yapýlarak uygulamaya konulmalýdýr.

AMAÇ: Obezite, Dünya Saðlýk Örgütü (DSÖ) tarafýndan açýklanan verilere göre bulaþýcý olmayan en önemli salgýn hastalýktýr. Birçok çalýþma obezite ile komorbid hastalýklar arasýndaki iliþkiyi ortaya koyarken obezitenin penetran travmadaki rolü geri planda kalmýþtýr. Bu çalýþmada, penetran abdo-minal travma hastalarýnda vücut kitle indeksinin (VKÝ) ve subkutan yað dokusunun abdomeni kapsayan skorlar ile birlikte koruyucu etkisini ortaya koymayý amaçladýk.
GEREÇ VE YÖNTEM: 2017-2021 yýllarý arasýnda Ýstanbul Medipol Hastanesi acil genel cerrahi ünitesine baþvuran 16 yaþ üstü 234 abdominal pe-netran travma hastasýnýn verileri retrospektif olarak incelendi. Hastalarýn cinsiyet, yaþ, penetran yaralanma türleri (Ateþli Silah Yaralanmasý (ASY) ve Delici Kesici Alet Yaralanmasý (DKAY)), VKÝ, operasyon varlýðý, cerrahi onarým tekniði, acil servisten direkt ameliyata alýnma durumu, kan trans-füzyon ihtiyacý ve yoðun bakým ünitesi ihtiyacý, mortalite, Yaralanma Þiddet Skoru (YÞS), Penetran Abdominal Travma Ýndeksi (PATÝ), Flint Kolon Yaralanmasý Ýndeksi (FKYÝ) ve yatýþ süreleri kaydedildi. Cilt altý yað dokusu kalýnlýðý (CAYDK) mevcut batýn bilgisayarlý tomografileri ile ölçüldü.
BULGULAR: Hastalar, ASY ve DKAY olmak üzere 2 gruba ayrýldý. ASY grubunda operasyon öyküsü (p<0.001); stoma uygulamasý (p<0.001) ve anastomoz uygulamasý (p<0.001); acil servisten direkt ameliyata alýnma durumu (p=0.002); YBÜ ihtiyacý (p<0.001); kan transfüzyon ihtiyacý (p<0.001) ve mortalite (p<0.001) bulgularý DKAY grubuna göre daha yüksekti. VKÝ ile tüm hastalarda ve ASY grubunda VKÝ açýsýndan tüm deðiþ-kenlerde anlamlý fark yokken, DKAY grubunda kan transfüzyonu ihtiyacý deðiþkeni açýsýndan fark saptanmýþtýr (p=0.035). CAYDK açýsýndan yapýlan ROC analizi sonucunda tüm hastalarda mortalite (p=0.866) ile CAYDK (mm) deðerleri arasýnda kestirim deðeri tüm hastalar için 11 mm, ASY hastalarý için ise 12 mm olarak tespit edildi. Tüm hastalarda, DKAY ve ASY hastalarýnda YBÜ ve kan transfüzyonu ihtiyacý, yatýþ süreleri, YÞS, PATÝ ve FKYÝ açýsýndan opere edilen ve edilmeyen hastalarda anlamlý fark tespit edilmiþtir (p<0.05). Tüm hastalarda mortalite (p=0.002) açýsýndan istatis-tiksel anlamlý fark saptanmýþtýr. Ameliyat edilen ve edilmeyen tüm hastalara, ASY ve DKAY hastalarýna karþýlaþtýrýldýðýnda hem VKÝ hem de CAYDK kriterlerinde YÞS, PATÝ ve FKYÝ’nin anlamsýz olduklarý tespit edildi (p>0.05).
SONUÇ: Çalýþmamýz penetran abdominal yaralanmasý mevcut hastalarý hem VKÝ hem de CAYDK ile geniþ kapsamlý ve tüm abdominal skorlar ile deðerlendiren ilk çalýþma olmasý nedeniyle deðerlidir. VKÝ ve CAYDK ile mortalite arasýnda iliþki saptanmazken, DKAY grubunda zayýf hasta popü-lasyonun daha fazla kan transfüzyonuna ihtiyaç duyduðu bulunmuþtur. Bu çalýþma, künt travmalarda koruyuculuðu bildirilen CAYDK’nýn penetran travmalarda koruyucu bir etkisinin olmadýðýný göstermiþtir. Daha geniþ çaplý ve çok merkezli çalýþmalarla CAYDK için tespit edilecek kestirim bir deðer, penetran travma algoritmasýnda bir parametre olarak kendisine yer edinerek katký saðlayabilir.

AMAÇ: Çalýþmamýzýn amacý, Covid-19 pandemisi nedeniyle uygulanan sokaða çýkma yasaklarýnýn acil servis baþvurularý, ortopedik travma sýklýklarý ve travma türleri üzerindeki etkisini araþtýrmaktýr.
GEREÇ VE YÖNTEM: Bu tek merkezli, retrospektif kohort çalýþmada, 1. seviye travma merkezi acil servisine Nisan Haziran 2020 ve 2021 tarihleri arasýnda (sokaða çýkma yasaðý grubu) ve Nisan - Haziran 2018 ve 2019 tarihleri arasýnda (kontrol grubu) baþvuran toplam 3020’si travma hastasý olmak üzere toplam 16.242 hasta çalýþmaya alýndý. Hastalar acil servis triyaj kategorileri, travma mekanizmalarýna göre ayrýldý ve sokaða çýkma yasaðý uygulanan günlerdeki deðiþimler incelendi.
BULGULAR: Sokaða çýkma yasaklarýyla beraber acil servis baþvurularýnda %54’lük bir azalma görülmüþtür. Bu azalma özellikle sarý ve yeþil alan hastalarýnda görünürken aciliyeti en yüksek olan kýrmýzý alan hastalarýnda anlamlý bir azalma görülmemiþtir. Sokaða çýkma yasaklarýnýn ortopedik travmalar üzerine etkisi incelendiðinde travma vakalarýnda %20’lik bir azalma görülmüþtür. Özellikle araç içi ve dýþý trafik kazalarý, darp, spor yaralanmalarýnda azalma görülürken ayný seviyeden düþme, motor kazalarý ve iþ kazalarýnda anlamlý bir azalma görülmemiþtir.
SONUÇ: Sokaða çýkma yasaklarýyla beraber acil servis baþvurularýndaki azalmanýn özellikle aciliyeti daha az olan alanlarda görülmüþ olmasý gereksiz acil servis baþvurularýný akla getirmektedir. Literatürde gereksiz acil servis baþvurularýn yol açtýðý olumsuz sonuçlar ortaya konmuþken yýllýk 160 milyon acil servis baþvurusu bulunan ülkemizde yeni önleyici önlemler alýnmasý gerekliliði ortadadýr. Ortopedik travmalardan araç içi ve dýþý trafik kazalarýnýn azalmasý sokaða çýkma yasaklarýyla beraber sokaklardaki trafik yoðunluðundaki azalmaya baðlý olduðu düþünülmekteyken özellikle ayný seviyeden düþme gibi düþük enerjili travmalarýn artýþý dikkat çekmektedir. Sonuç olarak, sokaða çýkma yasaklarýnýn acil servisler ve travma hastalarýnýn yoðunluðu üzerindeki etkisi, gelecekte farklý nedenlerle uygulanacak sokaða çýkma yasaklarýnda izlenecek saðlýk yönetimi politikalarýna yol gösterecektir. Bu bilgiler ýþýðýnda daha etkin bir kaynak yönetimi ve daha kaliteli bir saðlýk hizmeti planlamasý saðlanacaktýr.

Trakeobronþiyal rüptür son derece dramatik ve yaþamý tehdit edici olabilir ve orotrakeal entübasyon sonrasý yaklaþýk 100.000 vakanýn 5'inde görülür. Entübasyon, trakeostomi ve bronkoskopi sonucunda meydana gelebilir. Bu olgu sunumunda 27 yýl önce bir tiroid cerrahisi geçirmiþ olan ve kliniðimize nüks multinodüler guatr sebebiyle baþvuran 56 yaþýnda bir kadýn hastayý sunduk. Aralýklý intraoperatif sinir monitorizasyonu eþliðinde tamamlayýcý tiroidektomi operasyonu komplikasyonsuz olarak uygulanan hastada hemostaz sonrasýnda, olasý rezidü tiroid dokusu ve santral kompartmanlarda olasý patolojik lenf nodlarýnýn parmak palpasyonu ile aranmasýný içeren son kontroller sýrasýnda solda daha belirgin olmak üzere trakeanýn her iki posterolateralinde rezidü tiroid dokusu olduðundan þüphe edilen lastik kývamýnda kitle yapýsý palpe edildi. Palpe edilen kitlenin endotrakeal tüpün kafý olabileceði düþünülerek anestezi ekibinden endotrakeal tüp manþon basýncýnýn düþürülmesi istendi ve manþon basýncýnýn düþürülmesiyle birlikte palpe edilen kitlenin küçüldüðü gözlendi. Endotrakeal tüp manþonunun neden olduðu membranöz trakeal rüptür sütürlerle kapatýldý ve üzerine superior bazlý strap kas fleb ile rekonstrüksiyon uygulandý. Hasta 7. gün saðlýkla taburcu edildi. Tiroid cerrahisi ile uðraþan cerrahlar tarafýndan ameliyat sonunda yapýlacak basit bir rutin dijital muayene bu tür yaralanmalarýn meydana geldiði durumlarda erken onarýma izin vereceði için prognoza olumlu katkýda bulunacaktýr.

Gossipiboma, cerrahi sýrasýnda unutulmuþ absorbe olmayan materyallerdir. Abseden tümöre kadar taný karmaþasýna yol açan, medikolegal bir pato-lojidir. Yirmi iki yýl önce kist hidatik nedeniyle operasyon öyküsü bulunan ve nüks kist hidatik nedeniyle merkezimize refere edilen 57 yaþýnda erkek hastada, laparatomide saptanan gossipibomalý olguyu sunuyoruz. Özellikle asemptomatik hastalarda öyküde geçirilmiþ cerrahi gossipiboma tanýsýný düþündürmelidir. Önlenebilir bu patoloji de ameliyat sýrasýndaki strateji, ameliyat ekibinin dikkatli ve kurallara uygun tutumu öncelikli belirleyicidir.